eLaborate
::: eLaborate options :::
    Show pagebreaks
    Show variations
    Search



    Searchform

    Fulltext search

    correspondent

    Search domain

    Search site
    Search current document

    Letter



    664. 1621 Juli 16. Aan J. van Reigersberch1.

    Mon frère

    Ick heb wel ontfangen den brieff van onsen broeder Mr. Nicolaes van den XXII Iunij uit den Hage, waerop dese hem mede zal dienen voor antwoord. My verlangt te verstaen wat eynde de lichting van Denemarcken zal nemen. Eenige alhier zeggen tydinge te hebben dat den Coning van Spaignie wel mocht in Nederland comen. In alle gevalle oordeelt men dat de zaecken op die voet van stilstand niet en connen blyven, aengezien den Coning van Spaignie aen 't quaedste eynde is door het oorlog ter zee; de zaecken van den Coning alhier gaen in groote prosperiteyt: nae S. Jean is Neracq verovert. Bergerac heeft Monsr de La Force2 uitgejaecht ende den Coning ontfangen. St. Foy, Castillon ende noch drie vier andere steden zijn mede gereduceert, de lichtingen van Chastillon3 hebben niet te beduyden ende dienen alleen om yet voor hem zelve te bedingen, gelijck Chasteauneuf4 met het overgeven van Pons zijn accoord heeft gemaeckt. D'heer van

    105

    Rohan5 raed tot accoord: daer zijn alrede gedeputeerde by den Coning geweest, maer den Coning wil absolutelick zonder restrictie comen binnen Rochelle. Ick en can niet geloven dat men voor zoude hebben de vryheyt van Religie te benemen, maer meen de intentie te zijn die van de Religie de macht te nemen om den Coning te traverseren ende alle gemescontenteerde de hoop te ontrecken van bystand by haer te vinden; de Ambassadeur van Engelant6 heel hoog hebbende gesproocken heeft zyne woorden moeten inhaelen, alzoo den Coning van Gr. Brit. verclaert die van de Religie tegen den Coning niet alleen niet te willen assisteren, maer te willen helpen brengen tot gehoorzaemheyt. 't Schijnt dat den Coning aldaer groote lust toont tot de alliantie met Spaignie, hebbende enige doen vangen die dezelve in particuliere discoursen hadden gecontradiceert. Seer vele menen dat hy hem zal begeven tot 2027, om deze alliantie te faciliteren, 't welck ick niet wel en can geloven. 't Is seker dat de puritainen qualick by hem staen ende namentlijck den eertsbiscop van Cantelberi8. Men twijffelt hyer of den Coning van Spaignie 't accoord gemaeckt aengaende de Valtoline zal naecomen; had den Coning alhier met die van de Religie gedaen, 't zoude connen zijn dat hy daer nae toe zoude trecken, zulx dat het onzeker is off hy oock voor de winter hyer comt, hoewel Parijs met zijn absentie zeer is geincommodeert. 949 heeft Hauterive10 doen schryven aen meest alle de raden van 7511 om hem te zuiveren met aenbiedinge van zeer groote diensten voor 7512. De 31313 alhier te Parijs beginnen zeer te apprehenderen de afbreuck die zy geschapen zijn alhier te lyden door de 6614. Eenige spreecken van accommodatie. Ick werd gesolliciteert om te gaen te Charanton15: maer de zaecken zijn daer toe nock niet gestelt. Voorts en heb ick niet meer, zal verlangen nae tydinge van daer. Myne dienstelicke gebiedenisse aen moeder, beide de broeders16, broeder Campen17, broeder en suster Bloncken18, neef Meiros19, d'heeren Boreel20, Beaumont21 ende andere goede vrunden. Den XVIen Julii XVIcXXI tot Parys.

    U.E. gantsch dienstwillige broeder
    H. de Groot.

    Adres: E. hoochgeleerde wyse zeer voorzienige heere Mr. Johan Reigersberg Rentmeester Generael van Zeelant Bewesterscheld tot Middelburch.

    In dorso: Mr. Grotius aen broeder Reigersberch XVI Iulii 1621. Hauterive. Coninck van Engelant.
    Notes



    1 - Hs. U.B. Leiden, cod. Pap. 2. In dezen brief zijn enkele woorden in cijfer geschreven, doch de geadresseerde heeft de beteekenis er boven geschreven. In de correspondentie van Grotius met zijn broer en zwagers komen drie soorten cijferschrift voor:
    1o. pseudoniemen; 2o. getallen; in beide gevallen laat ik den tekst onveranderd, en geef de beteekenis, indien mij bekend, in een noot; 3o. woorden bestaande uit afwisselend Grieksche, Latijnsche of Hebreeuwsche letters, en teekens, welke in den druk niet altijd weer te geven zijn; ik neem dan de transscriptie in den tekst op, doch cursief gedrukt.
    2 - Jacques Nompar de Caumont, markies de la Force, aanvoerder der Hugenoten.
    3 - Gaspard de Coligny, graaf van Chatillon, een kleinzoon van den admiraal.
    4 - De markies de Chateauneuf, ‘capitaine Limousin’ (Haag, France protestante 2 I p. 978), niet te verwarren met den boven n. 1 genoemde.
    5 - De hertog van Rohan, aanvoerder der Hugenoten.
    6 - Edward Herbert of Cherbury; zie p. 69 n. 5.
    7 - Het pausdom.
    8 - Abbot, zie I reg.
    9 - Aerssen.
    10 - Zie p. 104 n. 1.
    11 - Coning van Vranckrijck.
    12 - Coning van Vranckrijck.
    13 - Contra-remonstranten.
    14 - Remonstranten.
    15 - De Gereformeerde Gemeente te Parijs, die sedert de dagen van Hendrik IV haar kerk had te Charenton.
    16 - Nicolaas en David van Reigersberch.
    17 - Zie I p. 331 n. 7.
    18 - Zie I p. 126 n. 3.
    19 - Zie I p. 331 n. 6.
    20 - Johan en Willem Boreel; I p. 59 n. 4 en p. 150 n. 4.
    21 - Simon van Beaumont; I p. 58 n. 9.