Mon frère. De uwe van den VIII deser is my wel behandight. Ick hoop dat U.E. sedert het schryven van deselve een brieff van my, dienende op 't gunt waernae U.E. verlanght, sal hebben ontfangen. Het ander2 wacht U.E. zijnde in handen van mijn broeder de Groot. Het oorlogh duyrt hier noch, tegen den raed van de oudste en wyste, oock niettegenstaende de Comestable gestorven is door 't rood melizoen3 ende Père Arnou4 van den Coning geremoveert, doch soo dat een ander Jesuijt, genaemt père Seguiran, in zijn plaetse is gecomen. 't Oorlogh heeft nu door het ongemack drye van de oudste aenraders aen 's Coninx zyde geconsumeert, den Guarde des seaux5, den Eertsbischop van Sens6 ende den Comestable. Tot Monhur heeft 's Coninx volck de victorie, zijnde meesters geworden sonder conditie, rouw gebruyckt om den moordt aen Boësse7 gedaen. Middelertijdt is Royen den Coning afgevallen, ende men twijffelt off hy 't noch daetelick gaet belegeren, hoewel Parijs na Sijns Majesteits presentie seer verlanght. Desdiguierre is in Dauphiné om dye Provincie particulierlick met den Coning te
165
reconcilieren; men meent dat eene Desplan, dye eertijds laquai is geweest, de apparentste is om groot te werden door 's Coninx faveur. Soo gaet het quoties voluit Fortuna iocari8. Ick wensch den heer Boreel9 't becomen van zyne lust, andersins dese tyden hebben de wyse ende vrome luyden in het landt van noode. Myne gebiedinge aen alle de vrunden. Den XXIII december tot Parijs XVIcXXI.U.E. dienstwillige broeder
H. de Groot.
Wordt geseyt dat de oorsaeck, waerom Père Arnou is van sijn biechtampt afgestelt, is geweest omdat de Comestable aen hem geseyt hebbende dat hy, Père Arnou, oorsaeck van 't oorlogh was, Père Arnou daerop geantwoord hadde geen auteur te zijn maer het advys van den Connestable gevolght te hebben; dat evenwel het advys niet quaet geweest en soude zijn, indyen den Coning beter ende getrouwer in 't oorlogh waer gedient geweest.
Monhur soo ick naeder verstaen hebbe is overgegaen op genade of ongenade; eenige principale aenstoockers van de resistentie gehangen, vrouwen ende kinderen over 't water gevoert, de stadt gebrand ende gepilleert. Men houdt voor seecker dat den Coning hyer sal comen ende dat Royen door anderen sal belegert worden. De Prins10 is terstont nae des Comestables doot gegaen nae den Coning.
Hiernae is tyding gecomen dat de belegering van Royen, de saecke naerder zijnde geëxamineert, noch is uytgestelt.