Alderliefste.
Eergistere ben ick wel te Rotterdam gearriveert, alwaer ick op den selfden dach den uw van den vijfden July ontfangen hebbe. Ick vinde de luden noch al van 't selfde aumeur. Ick ben gister middach tot Bilwerf2 ten eten gheweest ende ts' avons te voeren tot Verzydens3. Gisteren ben ick te Delft gecommen. Neef Meerman4 quamd my terstondt wellekom heeten, morgen gaen wy daer eeten met den heer van Keenenburgh5. Ick heb neef Meerman van dage weesen bezoucken, hebbe met hem in propoost gheweest van onse particuliere gelegentheyt, spraecken van Denemercken6 ende anders. Hy zeide my daer wel op geledt te hebben, dan dat hy dat geensins en kost raeden; dat U.E. seker most houden dat, byaldien U.E. daer ginck, U.E. geen meester en zoudt zijn van zijn eigen gemoedt, maer alles zoudt moeten doen dat den Coninck goedt zoude vinden ofte aenders perickel zoudt loopen van u leeven. U.E. kendt zijn natuere ende weet hoezeere ghy altijdt ghestaen hebt te doen dat met recht ende reeden overeenkompt; heeft my oock zeer veel gheseidt van 't humeur van het volck, dan en behouve daer niet van te schriven, doordyen U.E. daer voor desen ghenogh van ghehoordt hebt. Ick en weet niet wat de heer van Valckenburgh7 moverdt U.E. te raeden daer te gaen; neef de Bie8 en vindt het gans niet goedt, naer ik ut vader verstaen hebbe; zoo en doet niemandt die de gelegentheyt weet. Ick bidde U niet te dincken dat ick dit schrive omdat ick er geen zin in en hebbe: byaldyen U.E. daer immers toe genegen is, sal my daernaer vougen, gelijck ick naer aendere dingen hebbe moeten doen. Men is hier zeer verblidt over de aliaentie van Vranckrijck, men seidt dat mender over vieren sal. Van 't gene Priandi9 u raedt houde ick voor kinderwerck: men weet wel dat U.E. geen kindt en is, dat U.E. sulcke dingen zoudt doen door raedt van aenderen. Dat gheschreven is blijft gheschreven, zeide Pilatus. Wat het drucken van u bouck10 belangt hebbe ick u voor desen van gheschreven, dan hebbe te Rotterdam zijnde met Matis11 daervan ghesprocken,
386
die my gheseidt heeft dat byaldyen hy het mocht drucken, dat hy der wel dusent gulden voor wil geven ende noch zoo veel exempleeren als U.E. van doene zoudt hebben. Byaldyen U.E. het tselve noch in zyn handen heeft, bidde U.E. het tselve daer noch niet ut te laeten gaen voor naerder tydinge van my te hebben. Mathis raedt my het tselve tot onsen huyse te laeten drucken; hy heeft in 't groos overslaegen wat het kosten sal: naer zijn zeggen zullen wy der meer als twee dusent gulden op winnen; hy raedt ons een pers ende letteren te koepen. Byaldyen U.E. dit goedt vindt, sult wel doen ende vernemen daer wat se kosten sullen; en sendt my meede een blaetge over van de letter, die ghy begerdt. Salder hier meede naer vernemen: dat eens bekostich hebbende sullen wy altijdt konnen doen drucken dat wy willen. U.E. ghelieve hier wel op te letten en byaldyen U.E. dat van meeninge is, laet het my weeten; sal my op alles wel informeeren, maer men sal 't niet eer in werck kennen stellen voordat ick thuys en komme. U.E. ghelieve my oock te laeten weeten hoe veel gedruckte blaen het bouck groodt sal zijn en hoe veel het wel sal gelden, wat pampier U.E. genoemen wilt hebben: dit diene ick wel te weeten om my wel te informeeren. Byaldyen dit gaedt naer Mathis seggen, sullen hier meer als een half pansioen ut haellen, want U.E. altijdt wat maeckt. Laet my met den eersten weeten. Ick en hebbe voor desen niet anders. Hiermeede sal ick dan eindigen ende Godt bidden ons te willen geeven dat hy weet dat ons saligh is. Ut Delf den XIIII.U.E. gans ghetrouwe
Marie Reigersberch.
Mijnne ghebiedenisse aen alle goede bekende. Cornelia heeft een dagelijcxse kortse, ziedt zeer ongedaen; schrift oock eens aen mijn broeder, die hier meede is. Alle de vrienden doen u groeten.
Adres: A monsieur monsieur Grotius à Paris.
In dorso schreef Grotius: 14 Iulii 1624. M. Reigs.