Circa idem puto tempus, quo has recipies, etiam aliae tibi reddentur satis veteres, dum is, qui curandas susceperat amicus, abitum pridem promittit, tarde
11
praestat. Vocatur Christianus2, oppido Harlemo, cujus negotia hic adjuvi. Is fert secum codicem de Iure belli ac pacis3, ut a me auctus est. Postquam eum fasciculum clauseram, haec reperi monenda: in indice refingendos numeros, ut novae editioni congruant; in eodem verbo ‘Servus cognosci debet’ male est positum ‘ne’ pro ‘ut’; pagina 365, ubi Galliae mentio, adjici in margine expediat: ‘Constitutionum Galliae Tomo III Tit. 3, constitutione anni 1583, cap. 44; pagina 612, § 3’, ubi de mari, recte margini asscribas: ‘Consulatu maris cap. 283, et § 6 ibidem: consulatu maris cap. 273’.Literas tuas, quibus de Institutionibus4 interpellas, accepi post istum fasciculum obsignatum. Ideo in altero fasciculo ad patrem nostrum misi, ut illi quoque hac occasione scriberem; inde petes. Post haec et ab ipso et abs te et a filio5 literas accepi circa anni exitum una charta scriptas. Filii profectus placet, pro quo et tibi et parenti gratias habeo.
Rex6 die Lunae in curia parlamenti edictum de Rupella et alterum de protestantium non rebellantium mansura in perpetuum libertate sanxit. Tertium in quo sumtuaria quaedam adhuc expenditur. Ipse postridie recessit Fontem Bellaqueum, inde iturus Valentiam in Delphinatu, ut medius rebus Italicis simul et Languedocicis praesideat, paci belloque in utramque partem intentus. Frater7 sequitur. Princeps Condaeus8 huc venit.
Nostri legati9 post anni moram nullo confecto negotio redeunt. Ad pacem cum Anglia, cujus spes non exigua, illorum opera ut nimis Βϱιταννιζόντων non placet. De foedere quod cum Langeracensi10 perscriptum fuerat, nihil rex remittit temporis a nostris exspectati eventum pro se esse indicans. Nostra omnia tibi commendo; etiam πεϱὶ Ζωοϕύτου, si quid haberi potest.
Vale cum amicis.
19 Ianuarii 1629.
Tibi obligatissimus frater
H. Grotius.