eLaborate
::: eLaborate options :::
    Show pagebreaks
    Show variations
    Search



    Searchform

    Fulltext search

    Search domain

    Search site
    Search current document

    Letter



    744. 1622 April 14. Aan N. van Reigersberch1.

    Mon frère. Ick danck U.E. ten hooghste van de genomen moeyte in myne saecken. De betaeling van 't eerste quartier hapert weer wat by den commys, doch is my belooft dat daerop sal zijn goede ordre. Quade betaeling is hier een generale plaeg. Evenwel nae alle apparentie meen ick voortaen vast te sullen gaen. T'en quaedste comende sullen wy ons op een ander plaets stellen, daer het oncostelicker sal vallen, ende ons huysgesin wat minderen. Middelertijd meen ick mijn Stobaeus2 uyt te geven. D' Apologie in 't Latyn werd uytgeschreven. Alles wel en rypelick overleggende, sye ick dat ick eershalve het uytgeven noch naelaeten en can noch langer dan eenige weecken dilaieren. De Prins3, Cancelier4, Garde des Sceaux5 vinden het noodigh ende dye my quaet willen misbruycken myne modestie. My te houden buyten 't verhandelen van de questie van de souveraineteit en is niet mogelick, alsoo de heele questie van 't Crimen laesae Majestatis daervan dependeert. De defensie en magh niet creupel zyn. De saeck moet a fundamento verhandelt werden met wederlegging van alle 't gunt by Baudart, De Vrie6 ende anderen jegens ons is doen drucken. Op de offensie en magh niet gelet worden, alsoo ick soo hoog ben geoffenseert, dat ick niet arger en heb te verwachten. Perpetua res est odisse sine causa. Overleggende alle 't gunt tot noch toe is gepasseert can ick niet anders oordeelen dan dat men ons staeg met valsche hoop - die oock geen apparentie en heeft, als men de saeck wel inziet - heeft opgehouden van tijdt tot tijdt om de waerheyt te opprimeren. By 't leven van 247 moet ick op het Land niet dencken ende dat eens vooral resolveren. De vrunden behoeven haer de saeck niet aen te trecken. Ick ben verre van haer ende

    203

    moet my wat reguleren nae de advysen alhier. Daerop can men het daer excuseren. Ende off men die excuse al niet aennemen en wilde, so en sie ick niet wat sy u.E. allegader meer quaeds connen doen dan alrede is geschyet, uytgenomen dat sy ons broeder den Rentmr.8 zijn officie souden connen berooven, 't welck ick nochtans niet en can imagineren dat zy doen sullen; doch als hy sulcx apprehendeert, soude hy die slagh door resignatie connen voorcomen. Ick heb aen den Prins ende anderen geschreven ick yet uytgeven soude tot onse defensie. Sijn hyer off daer te harde termen, dye wil ick wel versachten, de saecke blyvende. My dunckt dat ick hyer vaste soude gaen in de betaelingh ende aengenaemer zijn soo ick Vrancrijck socht dienst te doen, 't welck ick niet en sie waerin soude connen zijn dan in materie van navigatie, 't welck indirectelijck soude strecken tot schade van ons Landt. Hyerop heb ick wel goeden raed van doen. De vrede alhier mocht noch wel wat lang aenloopen ende hoeverre men dan alhyer onse saecke soude behartigen is onseecker. Want veele gaen van wederzyde op extremiteyten, gelijck ick voor desen heb geadviseert. Monsr. Marbaut seyt my dat 249 aen d'heer van Maurier seer goede myne toont. Meent dat hy berouw heeft van 9410 te veel gelooft te hebben ende dat hy genegen is tot accomodatie, 't welck ick geensins en can imagineren. De Coning heeft een Edelman, dye met 2411 meende te allieren doen aenseggen dat hem sulcx ten hoochste onaengenaem soude zijn, maer dese afkeer is maer personeel. Aengaende de andere, dye by ons in oft uyt de Regering zyn, de consideratiën daerop vallende worden hyer weynig behartight. U.E. brieff, dye ick op huyden ontfing, was sonder date. Ick gisse dat die in 't eerste van April sal zijn geschreven ende verwacht advys van 't gunt u.E. met 1612, 1313 ende 34914 sal hebben gesproocken. Indyen 34915 goed vind(t) yet voor my in 't particulier soude werden gehandelt, soo soude men daervan door 59116 een proeve moge doen, sonder meer. De saecke, gelijck ick voor desen heb geadviseert, lijdt geen uytstel. De 3217 hebben ettelicke hondert gulden aen costen gedragen van een paerd, dat my geconvoyeert had van Cales ende onder wege was bedorven, waeruyt een proces is ontstaen18. Om haer hyer van te subleveren had ick het proffyt van het drucken van de Apologie haer geschonken. Ick merck dat veele 6619 nae Holsteyn ofte Denemarcken willen vertrecken ende daer eerlang20. U.E. annotatiën als oock van de andere vrlnden sal ick hoe eer hoe liever verwachten, om daerop met alle circumspectie te resolveren. Ick dancke u.E. voor de tydingen. Men meent dat den Coning van Namptes gaet nae Poictou. Indien u.E. niet noodigh ofte geraden soude vinden na den Hage te gaen, soo moet gesorght worden dat de Apologie wel seeckerlick quam in handen van mijn vader. In tijdt van noodt soude U.E. het opschrift aen my connen maecken: ‘à monsieur Foulé’. Ick sal tot Olivier21 ende tot de boode de brieven, die op die naem luyden, doen haelen. Doch al het gunt onder de couverte van Sr. Olivier bestelt wordt, al waer het op m(ij)n naem, houde ick wel verseeckert. 't Waer goed dat wy oock tot Middelborgh ende in den Hage een vrund hadden onder

    204

    wiens couverte de brieven mochten werden geaddresseert. By nood sal ick het opschrift maecken ‘à monsr. de Perigor’. U.E. gelieve gedachtich te zyn dat de additiën vóór desen overgesonden tot de Apologie op haer plaetse mogen bygevoecht werden. Ick bid om myne gebiedenisse aen moeder, broeders ende suster. Den XIII April XVIcXXII tot Parys.

    U.E. dienstwillige
    H. de Groot.

    By goede gelegentheyt sal ick verwachten myn Historie22, 't geschrift de Piscatura23 en soo wat anders daer is. Als U.E. 34924 eens spreeckt dient hy particulierlick gevraeght off hy goed soude vinden dat ick my in dienst van 7525 soude begeven, want daerdoor soud ick my best van onderhoud alhier connen verseeckeren. 't Wachten op de betering aldaer soude my vry wat lastig vallen.

    Ick bid U.E. doch te spoeyen met het oversenden van consideratiën van mijn bouck26, 't selve bouck te bestellen als geseyt is, opdat ick op alles met den eersten mach resolveren.

    Ick crijg advysen dat by die van Amsterdam getracht word de vrundschap met 7527 te hervatten. Dient gelet, indyen de alliantie met ons lant hyer soude mogen hervat werden sonder verandering in de regering, dat het my daernae misschien niet soo wel en soude (af)genomen werden yet uyt te geven (tot) mijne defensie als nu.

    Adres: E. hoochgeleerde Mr. Nicolaes Reigersberg, advocaet ten huyse van den heer Rentemeester Reigersberg tot Middelburch.

    In dorso schreef Reigersberch: br. de Groot, 14 Ap. 1622; van het uytgeven van sijn Apologie.

    Notes



    1 - Hs. U.B. Amsterdam, cod. H 4.
    2 - Zie p. 15 n. 4.
    3 - Condé.
    4 - Nic. Brulart de Sillery.
    5 - De Vic.
    6 - De Memorien van W. Baudartius, 1620; en de Historie ofte Kort Verhael van Fred. de Vrij. 1621.
    7 - Maurits.
    8 - Johan van Reigersberch.
    9 - Maurits.
    10 - Aerssen.
    11 - Maurits.
    12 - Kenenburg.
    13 - Meerman.
    14 - Frederik Hendrik.
    15 - Frederik Hendrik.
    16 - De Bye.
    17 - Remonstranten.
    18 - Zie p. 162 n. 7.
    19 - Remonstranten.
    20 - Hier is een woord in de pen gebleven.
    21 - Zie p. 214 n. 2.
    22 - Annales, zie I reg. in voce.
    23 - Hij bedoelt: Defensio capitis quinti Maris liberi oppugnati a Guilelmo Welwodo, dat S. Muller Fzn. voor het eerst uitgaf in: Mare clausum p. 331 vv. Zie ook Herbert F. Wright in Bibliotheca Visseriana III: 18 p. 131 vv. Zie no. 766 en 767.
    24 - Frederik Hendrik.
    25 - De Koning.
    26 - Verantwoording.
    27 - De Koning.