972. 1625 april 28 of 29. Van N. van Reigersberch.1

Wt Amsterdam, desen Maendach, 29 April 1625.

Mijnheere,

Den prins van Orangië is Woensdach naermiddach tusschen vijven en sessen overleden,2 Vrijdage geopent, de lever ende longen bevonden bedorven ende niet een druppel bloets over. Is gebalsemt, wert gesien, gecleet, gedient (off) hij noch leeffde; het heele hoff past naer ouder gewoonte op. De doot gheeft in 't gemeen geen veranderynge, bij veel particuliere groote. Prins Henderic wiert denselffden avont commissie als generael over het chrijsvolck ende admirael van de zee bij de Staten-Generael gedepescheert, die hem met drie gedeputeerde, Essen, Duvenvoorde ende een mij onbekent,3 toegesonden is. De Staten van Hollant sijn besych om de instructie tot de delatie van het stadthouderschap in te stellen; wert gelooft dat die onder belofte van de religie en de tegenwoordyge regerynge

264

Artaxerxes4 is seer onpatiëntych, hebbe hem in 't lanck ende breet gesproocken, raide dat men most arbeyden om Driakel5 te doen gebruicken, dat door die medecijne wat goets conde werden gevrocht ende dat hij dat door sijn grooten vrient most doen beleyden. Verwierp dien raet, wt jalousie soo ick mercke. Namp aen te schrijven, ten einde alles wat wtstel lijden mocht in sijn geheel tot de wedercomste wiert gehouden. Kan dat werden geobtineert, sal veel sijn. Ick vinde dien man noch weinych bedaert, vreese hij het credyt, dat hij soude mogen hebben, te veel sal willen vergen ende den tijt niet genouch sal verbeyden. Wat de vrucht aengaet, wij moeten die mettertijt rijper laten werden, dan kan niet twijfelen ofte sal met het saisoen wel werden gepluckt; dat is een gemeen gevoelen. Mijn particuliere opinie is dat men den nachtegael6 daer niet meer van voren moet stellen als hij selffs sal begeeren; daerop dient geleth.

Uwen brieff weet ick niet off is bestelt;7 hadde hem om veel redenen (gar)en onder mijn couverkel gehouden, dat ick naer den tijt soude hebben geapproprieert; dan men heeft sulckx niet wille(n) (ge)dogen. Ick vreesde dat se, den rechten weech niet gaende, meer quaet als goet sonde doen. Ick weet niet warom (uE.) mij suspecteert; dan ick geve seer garen andere de sorge over. De beantwoordynge van de Confessie is al onder druck;8 sie niet hoe me(n) die sal stuyten, hebbe de ordre gegeven die ick bequaemst oordeelde.

Den professor Polyander9 doet uE. see(r) groeten, oock den burgemeester Ruighaver ende Berckenroode.10 Wij moeten tijt hebben om te oordeel(en) wat oirboir is gedaen. Prins Henderic marcheert vandage met 36000 te voet, 6000 paerden; Mansvelt11 met 9000 te voet, 3 à 4000 paerden. Dat werck moet eerst werden gedaen, eer hij op de politie sal connen letten. UE. dient sich daer vast te stellen; sal bij gelegentheyt vernemen ende uE. adviseren wat voet voor ons particulier dient gehouden; ick versuime niet, ende is mijn presentie gansch dienstych geweest. Wenste uE. mocht communiceren wat alreede hebbe gedaen. Godt wil uE. bewaren ende ons geven dat salych is. Recommandere mij aen uE. huisv[rouw]. Met seer grooten haest.

Ick hebbe groot contentement wat ons particulier belanckt; hebbe, naer het schrijven van desen, met een confident persoon van groot credyt gesproocken, die hem seer tot uE. genegen toonde. Was van mijn opinie, dat men moet wat patiënteren; twijfelde niet ofte alles sal naer wensch voor u commen. Hebbe uE. groete aen doctor Andries Bicker,12

265

Onderaan de brief staat in een onbekende hand: Reigersberg t'Amsterdam, ten dienste van De Groot.

Adres: A monsieur/monsieur Grotius, à Paris. 10 st.

In dorso schreef Grotius: 29 April 16(25) N. Reigersberg.