1436. [1629] oktober 19 en 26. Van J. Wtenbogaert1.

Mijnheer,

Ick hope, dat uE. den mijnen van den 8 (?) deser2 te lande - onder couvert van onse vriend tot Rouen3 gesonden - wel heeft ontfangen. Nu doe ick, dat ick lest meynde te doen, uE. sendende t'ingeleyde Ondersoeck4, daervan uE. mij hadde geschreven, nademael de schipper mij adverteert, dat de wint goed is om morgen aff te steecken.

Veel nieus en heb ick niet. De vijand heeft de Veluwe verlaten, twelck weder nieuwe vreuchde maeckt. De prins is noch ten Bosch, men seydt S.Ex.e wel mocht binnen 8 off 10 dagen in den Haghe wesen. Men spreeckt veel van grote deliberatiën int land opt versoeck van d'andre zijde, tot stilstant van wapenen ende soo voort tot trefves. Vele schijnen daertoe genegen, vele niet. De kerckelicke, met die humeuren, sijn daer dapper tegen meynende, dat men den Spaengaert onder de knie heeft ende voort uyt Braband ende Vlaenderen behoort te drijven, om de religie daer oock te planten ende die verdructe aldaer mede te verlossen. De West-Indische compagnie meynt men sal den voortganck oock seer soecken te beletten5 om t'groot interest. Oock - soo men houd - Vranckrijck, om d'alliantie van niet te handelen dan met advys. Wilde Brabant ende Vlaenderen Spangien verlaten - seggen sommige -, t'waer haest gedaen. Men mompelt van groote successen in West Indiën, waervan men de seeckere advisen alle daghe verwacht. Worden oock nieuwe ende groote toerustingen gemaect die wech vuyt, soo ick hoore.

De kerckelicke saecken sijn in stilte. De Loevensteynsche6 worden gevoeydt met hoope. Wat mij belangt, ick can noch niet wel daer door sien. Evenwel maeck ick gissing, dat hun yet sal voorgeleydt worden ter harer verlossinge. Off t'middel goed sijn ende den gevangen behagen sall, leert de tijd.

Ick heb in lang van uE. niet gehad. Mogelick tergiverseert uE. om t'geruchte van interceptie, maer dat is niet, soo ick uE. heb geadverteert. Doch hoewel d'uwe mij sonderling aengenaem sijn ende ick telckemael seer nae deselve verlang, wil ick uE. evenwel niet vergen buyten genegenheyt ende gelegenheyd. Dat van den raedtpensionaris staet noch soo7. Eenige meynen, dat daerin niet sal gedaen worden voor de comste van den prince.

115

God beware uE., mijnheer, voor alle quaet ende segene met alle goedt, oock alle de uwe. In welcker goede gratie ick mij dienstelick recommendeere ende blijve alle tijdt

19. Octob. 1629.

UE. dienaer
H.v.M.

Post date.

Mijnheer,

'Tis mij met desen gegaen gelijck lestmael, soo de schipper meynde aff te steecken, keerde de wind, hebbe derhalven, een dach vier off vijff gewacht hebbende, den brieff wederom doen haelen, t'ondersoeck daeruyt genomen, om den schipper te geven als de wind sal dienen ende sende desen te lande op Rouen als lestmael.

Ick heb hyer niet sonderling bij te doen, dan dat men hier dapper disputeert, soo ick hoore, op de trefves, daertoe men seyd vele groote, die aen t'bestier sitten, inclineren. De hh. Staten, die op reces gescheyden sijn, comen Dynsdach weder; men meynt, dat S. Ex.e, die naer Wesel is, tegen die tijdt hier wesen sal. De kerckelicke ende wat daeraen precis hangt willen van gheen trefves hooren. Maer men seydt, dat de staet onser finantie vereyscht d'occasie waer te nemen.

De professoren hebben een aenspraeck op hare verantwoordinge van de consultatie8. H. Arnoldi sal oock haest sijn bescheyt hebben op sijn Conscientiedwangh9. De Anticensura10 loopt oock ten eynde.

Men geeft ons goede moet van haest te sien de verlossing van Louvesteyn met meerder vrijheydt. Ick kan die hoope niet heel van de handt werpen, hoewel vermengt met vreese van het tegendeel.

Hoe gaet het metten nieuwen Messias van Geneven11? Hier is gistren weer een Duynkerker ingebracht, doch cleyn met weynich volcx.

Vale, mi Dmne.

26 Octobris.

Adres: Aen mijn Heer mijn Heer H. de Groot. Paris.

In dorso schreef Grotius: 19 Oct. 1629. Meden.