155

2990. 1637 [maart] 12. Aan N. van Reigersberch1.

Mijnheer,

Ick ontfang soo datelijck de uwen van den 17 february2 daer anderen veele jonger brieven hebben. Om die cortelijck te overloopen: monsieur3 is hier, denct nergens nae als om sijn plaisir te nemen. Wat den graef van Soissons4 sal doen, is onseecker. Den coning5 heeft in 't parlement doen registreren, dat hij hem pardonneert - gelijck oock seit aen monsieur gepardonneert te hebben - mids dat hij binnen een maent sich stelle in debvoir. Men spreect, soo hij luistert, hem connestable te maecken, soo niet, hem sijn goet ende staten te benemen ende de qualiteit van grand maistre te geven aen den soon6 van den prins. Men weet noch niet off hij de propositie, die Hilarion7 hem doet, sal aennemen off met 's coninx consent vertrecken in Italië off Hollant.

Van 't getal, dat den coning geseit werd te hebben, ontbreeckt veel aen het effectivement. Eenige regimenten sijn quaelijck van 300 man.

Hertogh Bernhard8 hoopt 20m man te hebben. Ick wensche het waer mach vallen ende sal sijne Forst. Gen. mijne jongste soon9 medegeven als edelman, alsoo ick mercke sulcx aengenaem te sijn. 't Is oorboir, dat hij nae de Hollandsche crijgh oock de Duitsche sie ende die tale voor 't eerste leere. Blijve evenwel geobligeert aen deghenen die hem haer faveur hebben gepresenteert.

De Milaensche gesanten van Spaignie10, oock Fugger11 ende Curtius12 van de keiserschen maecken haer gereed tegen Paeschen, ende de paspoorten van den keiser13 voor de Franche14 ende andere gesanten sijn soo men die begeert hadde. In die van den cardinael-infant15 ontbreeckt de naem van de Staten-Generael.

Van Ermestein heeft men hier geen goede moet. De geruchten van dat aen de Sweden aparte handeling werd gepresenteert, hebben hier goed gedaen soodat wij

156

De Engelschen willen schepen geven tot vijftien voor den palsgraef22 ende particulieren toelaeten hem met schepen bij te staen mits nemende lettres de marque du roy de France. Presenteren noch eenige andere cleine dingen, die men niet en weet, off Vrancrijck soo hooch sal achten, dat sij daerom haer sal willen obligeren van sonder Engelant niet te handelen. Daerop werdt op gedelibereert. Hoe 't Sweden verstaen sal, weet ick oock niet: maer wel dat Vrancrijck vrij wat meer verwacht hadde.

Soo dat waer is, dat uE. schrijft van den grooten Mogor23 't is eene goede tijding voor de Hollandsche Oostindische Compagnie. Wat met graef Maurits'24 comste in Brasyl sal ommegaen, sullen wij hier verlangen te weten.

De stucken van mijnheer den prins25 verwacht ick met devotie. Ick dancke uE. van 't advys nopende 't schrijven aen Humult26. Ick sal uE. nieuw jargon verwachten.

Talantiguin, een fort bij den Spaignaerden gemaect niet verre van Fontarabië, 't welck het gescheit is tusschen het Fransche ende Spaensche gebiet, is den 24 febr. bij den Fransoysen overrompelt ende gedestrueert. In Sardeigne hebben de Fransoisen oock ingenomen ende gedestrueert la tour de Oristan ende eenige vaendelen aldaer becomen ende sijn sonder iet grooter geëffectueert te hebben wedergekeert. 't Gerucht van dat sij Calari souden hebben becomen, werdt niet waer bevonden.

Soo den keiser doot is27, gelijck men hier seit, sullen nieuwe difficulteiten haer openbaren, alsoo eenige den coning van Hungaren28 voor roomsch coning niet en sullen willen erkennen.

Den coning stelt te Rouaen twee raedsheeren af, suspendeert van de bedieninge seven om schrick te maecken van iet te seggen tegen de bevelen. Ende in Engelant hebben de principale camers van justitie verclaert, dat den coning van Engelant29 voor noodsaeckelijcke oorsaecken lasten mach opstellen sonder het parlement. Soo gaet alles nae de absolute heerschappie overal.

157

Binnen Plaisance sal den hertogh van Toscane30 guarnison hebben, maer het selve sal onderhouden werden met gelt van Spaignië. De Valtoline werdt aen twee zijden geattaqueert.

Ick ben verwondert uit neef Peter Rei(g)ersberg31 te verstaen, dat de meeste schepen, die dit jaer in 't rijck van Napels tegen Vrancrijck gedient hebben, sijn uit Hollant houdende haer off sij genomen waeren, inderdaet met gelt daertoe gecocht32.

De Fransoysen alhier verstaen, soo Vrancrijck om Sweden te contenteren - gelijck sij seggen te willen doen - sich vijant verclaert tegen den keiser, die dit jaer Vrancrijck in Bourgognie heeft geattaqueert, dat de Staten-Generael uit crachte van het tiende artyckel van het tractaet schuldigh sullen sijn van gelijcke te doen.

De protestatie van den palsgraef33 heb ick gelesen. Hij doet voorsichtich dat hij van sijn vaders actiën swijgende insisteert op de natuir van het leen ende 't recht van 't bloet.

De Fransoisen arbeiden om de questie tusschen de Engelschen ende de Staten-Generael nopende de zee in slaep te wiegen.

UE. gelieve geen brieven meer te senden aen die hier sijn van Cimons34 wegen, alsoo sij opgehouden werden. Dat moet af sijn. Sent a(e)n Ian Surendonc35 à la rue de S.t Martin ende bestaen divers. 't Waer goed dat d'heer Spierinck36 oock ieman(t) te Calis had, daeraen men de brieven bestelde.

Te Parijs, den 2/12 febr. (sic) 1637.

Niet alleen en werden de brieven hier bij de ambassadeurs ofte haere agenten opgehouden, om de verschte tijdingen te hebben, maer oock Glarges37, die te Calis is, send aen S.r Euskercke38 de brieven die aen Olivier39 senden, omdat hij weet, dat wij hem gebruicken. Soodat ick dicmael veertien dagen tijding laeter heb dan een ander. Hiertegen moeten remediën bedacht werden. De schepen, die uit Hollant comen, brengen haere brieven meest aen Glarges. Wilt hierop letten ende met mijnheer Spierinck ende anderen spreecken, opdat ick mijnen dienst wel magh uitvoeren, 't welck mijn meeste lust is.

Adres: Mijn Heer Mijn Heer Reigersberg, raedt in den Hoogen Raide in Hollant In Den Hage.

In dorso schreef Van Reigersberch: Broeder de Groot, den 12 feb. 1637 wt Paris.