eLaborate
::: eLaborate options :::
    Show pagebreaks
    Show variations
    Search



    Searchform

    Fulltext search

    Search domain

    Search site
    Search current document

    Letter



    3197. 1637 augustus 8. Aan S. Bielke1.

    Illustrissime Domine,

    Pro literis 6 Iulii2 ab Illustrissima Dominatione vestra ad me datis gratias habeo: et ea, quae dominus Banerius3 prudenter fortiterque fecit, ipso narrante cognoscere si non dulce - neque enim omne tempus parit dulcia -, certe mihi perutile fuit, ut de re ipsa, qualis est, loquar et ex ea arripiam occasiones pressius etiam agendi, quod pridem ago, ut homines hos satis somniculosos circa res Germanicas, si non nostrarum rerum respectu, proprio ipsorum periculo excitem. Aequum enim esse dico, ut nos in pacificando amicorum habeamus rationem, sed

    479

    ita si et ipsi nos in bello non negligant hostibusque objectent solos et improtectos.

    De ducis Bernhardi4 progressibus sperare nos meliora Galli jubent, sero sane hac anni tempestate tantumque retroactis rebus nostris. Sed tamen id, qualecunque erit, apponemus lucro.

    Picolominius5 valetudine recuperata ad exercitum suum rediit, qui VII peditum millibus, mille et octingentis constat equitibus. Mosam transiit ad Genaium Carlemontio non procul. Quod cum III hujus mensis cognovissent cardinalis Valetta6 et Millereius7, de eo exercitu, qui Landresium ceperat, III peditum, IV equitum sumtis millibus, machinis VIII, alimentis in sex8 dies, ivere visuri, an pugnae reperire occasionem possent relicto quod supererat copiarum sub ducis Candalii9 imperio ad Malbodii obsidium.

    Apud Gravelingam tria castella, sed modica cepere ab hoste Galli sub Sanctipreulio10.

    Pontificis11 morbus vitam ei ad finem hujus anni vix videtur permittere. Ex quo cardinalis Medicaeus12 validissimo cum comitatu Romam ingressus cuncta vi sua tracturus videbatur, pontifex milites CCCC Corsos in urbem advocavit.

    Genuatibus merces, quae in Batavorum repertae erant navibus13, non reddit Hispanus14 accessitque ad offensas, quod Genuates velut per annonae curam mitti alimenta ad Hispanos exercitus et ad loca Liguriae Hispanis insessa vetuere diciturque is, qui nunc ducis magistratum ibi adeptus15 est, Gallicae quam Hispanicae amicitiae addictior.

    Hispani Aglianum muniunt castraque habent Asta non procul a Cruceblanca Tanaro tenus. Nec inter eos Sabaudumque16 agitur quicquam: quin et Gallum militem a se ablegavit Sabaudus, quasi ad tutelam agri Montisferratensis, non tamen ut sermones evadat consilia ejus a Gallicis17 aliena pridem inspectantium. Ager ille Montisferatensis multum raptatur ab Hispano. Bremi praesidiarii detrahunt Lomelli quae fuerant munimenta18.

    Rhaeti tandem post relationem, credo, in Hispaniam ejus negotii factam responsa accepere, quibus ipsorum imperium jurisdictioque in Vallem Telinam ac Clavennam firmatur. De religionis reformatae exercitio nihil eis promittitur:

    480

    Videtur enim velle Hispanus, ea res ut perpetuo sui sit arbitrii laxaturus aut adducturus fraena pro usu temporum19.

    Helvetii duces multum instant apud legatum, qui ibi est, Galliae20, ut stipendia persolvantur. Ille eos ad Bulionium, aerarii praefectum21, Bulionius ad legatum vicissim rejicit. Ut Burgundia utraque bello eximatur, laborat etiam Sabaudus, sed nihildum22 proficit.

    Vesontionem tutatur castris propter positis dux Lotharingus23, commeatus habens uberes. Sicut Austriaci oppidorum silvestrium praesidia, ita suum auxere Basileenses pressi supra infraque caesarianorum24 castellis. Mauri piratae Marugium in Tarantina ora expilarunt. Ex Polono juvene25 intelligo in ea quoque gente de Persico commercio consilia agitari.

    Deus, Illustrissime Domine, tibi tuisque adsit26.

    Illustrissimae Dominationi Tuae observantissimus27
    H. Grotius.

    Lutetiae, 8 Augusti MDCXXXVII

    Notes



    1 - Gedrukt Epist., p. 349. Vanaf ‘Picolominius valetudine ...’ gelijkluidend aan no. 3198 aan L. Camerarius (zie aldaar voor copie UB., Uppsala) en no. 3203 aan J.A. Salvius. Eveneens vanaf ‘Picolominius valetudine ...’ tot ‘Deus, Illustrissime ...’ nagenoeg gelijkluidend aan no. 3196 aan Axel Oxenstierna. Over Sten Bielke zie men no. 2945, p. 67 n. 7.
    2 - No. 3162 dd. 16 juli n.s.
    3 - De Zweedse veldmaarschalk Johan Gustavsson Banér.
    4 - Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.
    5 - Ottavio d'Arragona, prins van Piccolomini, hertog van Amalfi.
    6 - Louis de Nogaret d'Epernon de La Valette.
    7 - Charles de La Porte, markies van La Meilleraye.
    8 - In de copie te Uppsala staat: 17.
    9 - Henri de Nogaret de Foix de La Valette, hertog van Candale.
    10 - François de Jussac, sieur de Saint-Preuil.
    11 - Urbanus VIII; hij stierf in 1644.
    12 - Carlo de Medici.
    13 - Het betreft hier de tien schepen die op 1 mei door don Melchor de Borja waren veroverd.
    14 - Bedoeld zal zijn de onderkoning van Napels, Manuel Fonseca y Zúñiga, graaf van Monterey.
    15 - Agostino Pallavinici.
    16 - Vittorio Amedeo, hertog van Savoye.
    17 - De uitgave der Epist. geeft de lezing: Gallis.
    18 - De uitgave der Epist. heeft in plaats van ‘quae fuerant munimenta’: munitiones.
    19 - De woorden ‘laxaturus ... temporum’ ontbreken in de uitgave der Epist.
    20 - Blaise Méliand; zie no. 3196. p, 476 n. 1.
    21 - Claude de Bullion, sieur de Bonelles.
    22 - De uitgave der Epist. heeft: nihil.
    23 - Karel IV, hertog van Lotharingen.
    24 - De troepen van keizer Ferdinand III.
    25 - Niet geïdentificeerd.
    26 - De uitgave der Epist. heeft na ‘Deus, Illustrissime Domine’ de woorden: Illustrissimae Dominationis (sic) Tuae adsit propitius.
    27 - De uitgave der Epist. heeft in plaats van ‘observantissimus’: studio observantiaque addictissimus.