Excellentissime ac illustrissime domine,
Tam rex quam cardinalis ad Fontem Bellaqueum exspectantur.2 Ego vero regis commodum opperior, ut ei gratuler de Perpiniano rebusque aliis prosperis nostrasque vicissim ei nuntiem. Davausius huc advenit. Putatur regina Angliae per Flandriam huc ventura, ut res mariti sui commendet, qui ab omnibus externis auxiliis exclusus, et crescente indies vi parlamentariorum, aegre exitum reperiet istis turbis ni[s]i per pactiones multum de regio iure imminituras. Nam ut ex Gallia armis iuvetur vix sperandum est, cum ipsius iussu Rous credatur Viennae egisse cum domo Austriaca de mutuo foedere arcendi inferendique belli.
Thuani mors omnibus gravis est, de quo historiam mitto.3 Perrissius4 cum corpore mortuae reginae matris per mare huc venit. Salzae arcem diruere Galli. Mileraius Lugduni requiescit a laboribus. Classis Gallica manet in Provinciae portubus, Hispanica ad Rosas. Mercius Sulsae est ad Nicrum. Halerius ad sua rediit, duce Carolo veluti ad Theodorici Villam. Guichius comes ad Guisam est, ad Mompelium Harcurtius. Basseam validiorem facit Melos, reverso in Lucem-
467
burgicum Beckio. Mazarinus a Sedano huc rediit commendata Fabrio urbis eius custodia. Ducem Bulionium uxor sua Roussiaci exspectat.5Advenit huc etiam qui in Britannia legatus fuit, Fertius Imbautius. Escottum, qui antehac cardinali a confessionibus fuit - confitetur autem quae vult - , nunc episcopum Carnutensem, cardinalis Romam misit ob arcana negotia. Dux Parmensis ad XVII millia habet in armis; cum parte eorum ingressus Bononiensem agrum, Thaddaeum in tutiora repulit. Vetuit severe, ne foeminae aut loca sacra violarentur et ne incendia fierent. Timere incipiunt qui territaverant. Nam et Galli et omnes Italiae potentes apertius quam antehac causam Parmensis sustentant.
In Batavis et agro Coloniensi de hybernis cogitandi tempus advenit.6 In Pedemontana regione Hispani multis locis munimenta detrahunt, ne eorum custodia ipsis oneri sit.
Deus, excellentissime et illustrissime domine, Sublimitatis tuae consilia ad bonum publicum regat,
tuae Sublimitatis devotissimus cultor,
H. Grotius.
Lutetiae, XXX Septembris/X Octobris 1642.
Bovenaan de brief in de copie te Leipzig: Argumentum. Exiguae adiuvandi regem Angliae opes ex Gallia. Hyberna ducum Galliae supremorum. Cardinalis religio. Causa Parmensis revirescere incipit.