Mijnheer,
Hier is een post gecomen van Sint Gal met brieven aen den nuntius,2 denwelcke nuntius daetelijck nae den ontfanck is gegaen nae Saint-Germain, alwaer den coninck is ende zijne ministres. Veele meenen dat die brieven raecken den vorst van Beieren, tusschen dewelcken ende de Franschen, zijnde op twee mijlen bij den anderen geweest ontrent Heidelberg, niet zonderling is voorgevallen, ende nu heeft den graef van Guebrian zijne trouppes geretireert aen deze zijde van de Neckar, blijvende de Beierschen onder Wahl, Mercy ende de Waert aen d'andere zijde.3 Hertogh Carels volck, zoo wij hier verstaen, den Rijn gepasseert4 zijnde bij Mentz, zijn in Onderpals ende verwachten daer van de Moselcant de trouppes voordezen gecommandeert bij Lamboi.5
In de Grisons is de desordre op het hoochste: geen authoriteit bij d'overheit, niet
92
dan oneenicheit onder de gemeente.6 Zoo de zaecke in Italië niet en werdt bijgelegt, zoo meent men dat den hertogh van Modene7 zich openbaerelijck zal verclaeren voor den hertogh van Parma ende tezamen een inval doen in het Boulognois ofte Ferrarois.Wij verstaen nu in 't zeecker dat Uberlingen door petards bij de Fransoisen is becomen.8 Dat d'heer Erlach9 met zevenhondert paerden zich gevoecht heeft bij den grave van Guebrian, ende hertogh Carel met zijn ende Lamboi's volck bij de Beyerschen, die nu ruim sterck zijn zesduizent te paerd, zesduizent te voet.
Men zegt ons oock dat den keiser ende coninck van Spaegnie lichtinge doen bij Colen tot duizent paerden, sesduizent te voet,10 ende dat de Fransoisen de Duitschen willen lichten uit de steden van de Elzas om van haere natie daerin te leggen.11
Den coninck heeft de gouttes. Men spreect hier van te stellen den dertichsten penning op de waerde van de huizen. Hier is gecomen uit Italië een regiment gelicht bij den cardinael Mazarini tot tweeduizent man.12 Een deel des conincx guardes ende andere trouppen gaen nu datelijck nae Atrecht, omdat des vijands trouppen zich daerontrent openbaeren. Voorts verstaen onsteltenisse van de gemeente van Londen tegen het parlement om het uitstellen van het accommodement,13 ende dat eenige van de heeren in 't parlement zich stellen tegen het afstellen van de bisschoppen in 't kerckelijck.
14 Februarii 1643.
In dorso schreef Reigersberch: Broeder de Groot, den 14 Feb. 1643 uyt Paris.