Mijn Heere.
Den autheur van de memorie2 blijft cranck, doch sonder peryckel hebbende een apostume in sijn been, daer hij groote pijn aen heeft, genesen sijnde sal geen faulte wesen om uEd. die te bestellen.
Ofte die van Brabant reden hebben om antwoort te begeeren, soo siet men doch, dat daerom niet meer gedaen wert ende, nae ick kan verstaen, soo sijn de meeste stemmen in Hollant tegens den trefves, waertoe lichtelijck eenige provinciën sullen vallen. Van Espangne3 ende Sanisson4, beyde van de Fransche kercke, hebbe ick wt Hollant verstaen, maer van die van Scheveling hadde noch niet gehoort. Men stroyt daegelijcks boecken tegens den trefves5, onder andere die seer bot sijn als proponerende, dat eerst de provinciën behoorden onder den anderen te accorderen ende dan samentlijck een accoord met den koninck van Spangniën te maecken, mits houdende de privelegiën daerbij voegende, dat men de trafycque op Oost- ende Westindië soude vrij hebben, ofte anders dat men aldaer de oorloge soude voeren ende niettemin de vrede in dese landen behouden. Sulcke
140
wargeesten sijnder met meenichte ende naer ick dat boecxken aensien, soo moet Aersens6 daer onder roeijen. Voor mij ick geve hem recht, dat hij sulcks doet, dewijle hij wel merckt, dat men hem vreest ende dat hij quaet mach doen sonder te vresen voor eenige straffe. De prins hout hem wel neutrael in discoursen, maer evenwel wete ick, dat hij meerder tot de vrede genegen is. De faulte, die op de IJssel geschiet is, bekenne gaerne groot te sijn, maer en is daerom niet te argumenteren, dat door beter beleyt niet beter soude succederen.Van Pater7 hadden wij tijdinge van gebleven, maer nu seyt men, dat don Frederico8 de Francoisen ende Engelschen bij de Bormides gevonden heeft aen den anderen ende die beyde geslaegen, soodat hij 300 Engelsche gevangen heeft ende die naer Engelant gesonden. De vrede in Italiën is eens getroffen geweest, maer door een wtval op Collalto9 gebroocken, twelck sijn tijt sal moeten hebben om te raccommoderen, het accoort was tamentlijck voordelijck voor den keyser10.
Alhier weten wij niet van ontsteltenis van humeuren; dan ydereen wenste wel, dat het beter ging, waertoe een schoolmeester als den marquis11 van node is. Botru12 toont hem seer hovaerdich van humeur, een groot vloecker ende sweerder, maer anders courtisan in sijne discoursen.
Soo uEd. yet verstaet van de humeuren van ons lant, waertoe sij inclineren alsmede van tgeene in Italiën passeert, sal mij verobligeert vinden hetselve te verstaen, des te meer ick door een sieckte van een bode op Hollant seer geincommodeert sij van tijdinge, die mij nu wel dienen om mijne saecken daernaer te dirigeren.
Ick sal uEd. wederom dienen in alles tgeene uEd. mij sal gelieve te commanderen als sijnde van gantscher herten,
Mijn Heer,
UEd. gansch onderdaenigen dienaer
W. d'Oldenbarnevelt.
Met uEd. permissie doen ick mijne dienstige gebiedenis aen mejoffrou uEd. huysvrou ende familie.
Brussel, den 7. Decembr. 1629.
Adres: A Monsieur Monsieur de Groot etc.
In dorso schreef Grotius: 7 Dec. 1629. Stoutenburgh.