840
Hooge Moogende Heeren,
Ick ben den 12 deser over de Wadden tot Gluckstadt gearriveert, daer ick een dach ofte twee naer den conninck van Dennemarcken2 wachtede, die men seyde daer soude coomen. Maer verneemende, dat denselven in eenige daegen daer niet en soude coomen, hebbe mijn middelertijt ten dienste vant landt hier vervoecht, met meeninge in een dach oft twee mijn weder naede Gluckstadt te begeeven ende soo voort naer Haedersleeven om bij Zijne Ma.t te coomen.
Hoewel gespargeert is, dat sijn Hoochgedachte Ma.t prolongatie van den Gluckstadttisschen tolle van den keijser3 hadde becoomen, hebbe hier van goeder handt verstaen, dat den heer grave van Pens4, Zijne meer hoochgedachte Ma.ts extraordinaris ambassadeur bij den keijser, deselve niet heeft connen erlangen, maer ront affgeslaegen is, derhalven den gemelte heer ambassadeur - nae mijn hier geseyt is - wel haest van Weenen mochte naer huijs vertrecken; dat de geestlijcke churfürsten5 aen Zijne meer hoochged.e Ma.t vorts soude hebben geschreeven, dat die resolutie dies aengaende tot Reegensburch genoomen niet can werden gerevoceert; dat den keijser op dit selve subject metten eersten aen Zijnne Ma.t oock soude schrijven ende arctiora mandata toesenden; dit alles niettegenstaende soude Sijnne hoochged.e Ma.t niet gesinnet sijn den gemelten tol te verlaeten.
De brieven die desen aengaende bij de heeren borgemeesteren6 ende raedt deser stede sijn affgegaen sub dato 21en Septembris laetstleeden aen den heer generael-majoor Marguart Rantzouw7, jegenwoordich gouverneur van Gluckstadt, ende sijn antwoort sub dato 27en ditto, nu onlangs in druck uijtgegaen, is mijn hier aengeseijt, aen Uwe Hooge Mogende gesonden te sijn.
De twee hier aenweesende residenten van den conninck van Groot Britaignen8, de heeren De Fick9 ende Havary10, hebben onlangs weegen affschaffinge der
841
gemelte Gluckstattissche tol bij Sijne meer hoochged.e Ma.t alle goede debvoiren gedaen, maer niet geobtineert nae de selvige mijn - gisteren besoeckende - hebben geseijt, zijnde van haeren conninck gelast diesweegen alle vlijt aen te wenden.Vanweegen de croone Sweeden is hier noch niemant om te compareeren op de bijeencomste van de heeren ambassadeurs; de heer resident Salvius11 heeft oock noch geen commissie becoomen.
De gemelte heeren Engelsche residenten hebbende door ernstich begeeren van de regieringe van Sweeden het getracteerde tusschen de conningen van Vranckrijck ende Groot Britaignen voor deesen gesonden aen den heer cancelaer Oxenstern12, seyde deselve niet ontfangen te hebben. Oversulcx de gemelte heeren residenten een ander copie met een expressen hebben gesonden zijnde van den heer Franse resident tot Stockholm13 aen den selven heer cancelaer noch een copie behandicht.
Nae de gemeene oppiniën hier souden de Sweeden metten keijser heijmelijck tracteeren van vreede, oversulcx den graeve van Court14, vice-cancelier des keijsers, soude tegenwoordich sijn bij den cheurfurst van Saxen15, ende van daer verreijsen nae den churfurst van Brandenburch16 ende van daer naer Lübeck, daer den keijserlijcken veltmaerschalck Gallas17 is aengecoomen om den gemelten graeve daer te wachten, den welcken nae veeler oppiniën, die reijse niet heeft aengenomen dan om hooge ende seer importante saecken te verrichten.
Ick verstae, dat den naerder alleantie tusschen Vranckrijck ende Sweeden noch niet is geslooten18; het haeppert aen den gerings, derhalven ten wedersijden geschreeven is aen den principael en daerop men rescriptie is verwachtende.
Ick heb hier oock verstaen van goeder handt datten eerbaeren raedt deser stede de bijeencomste der gemelte heeren ambassadeurs niet geerne hier soude admitteren, alsoo den keijser aen haer heeft geschreeven dat deselve sulcken conventus, daer in praejuditium van het rijcke ende het Huijs van Oostenrijck soude werden gemachineert, niet soude willen toelaeten.
Den gemelten raedt mijne comste hier verneemende hebben mij twalff stadskannen met wijn toegesonden ende vereert.
Den gemelten veltmaerschalck Gallas wil in Holsteijn inquartieren; den conninck van Dennemarcken en den hartoch van Holsteijn19 trachten 'tzelve bij alle goede ende gevoechelijcke middelen aff te wenden, soo niet, sijn geresolveert met macht 'tzelve te verhinderen ende te beletten.
In mijn laetste hebbe Uw Hooge Moogende geadviseert, dat Zijne Ma.t van Dennemarcken vier oorlochscheepen soude senden nae Danzick om de heffinge van den Poolschen tol te verhinderen; 'tselve is waer. Zijn hoochged.e Ma.t van
842
denselven tol verstaende heeft hetselve doen proponneeren in de vergaederinge van de heeren rijcxraeden tot dyen eijnde geconvoceert; eenigen waeren van advyse, datter aen den conninck van Poolen20 op soude werden geschreeven, maer omdat denselven Zijne Ma.t van Dennemarcken niet hadde gekent noch weegen denselven tol yets hadde geadviseert, wierde geresolveert inder ijl toe te maecken drie goede oorlochscheepen met een jacht van alles wel versien, dewelcke ontrent drie weecken geleeden onder commando van den heer Hans Uldrick Guldeleeuw21, Zijne hoochged.e Ma.ts naetuijrlijcken zoon, als admirael van Coppenhagen sijn t'zeijl gegaen nae de reede van Danzych, met last het te setten bij des Spierincks22 scheepen ende de coopvaerdijscheepen sonder tol te betaelen in ende uijt te helpen ende, soo Spierinck sich wil opposeeren, den selven met daedelijckheijt te bejeegenen. Men seyt, dat Spierinck van de comste der gemelte oorlochscheepen verneemende soude van de reede van Danzych t'zeijl gegaen zijn t'zeewaert in. Zijne meer hoochged.e Ma.t wert over dese heroysche resolution overal dapper gepresen ende geroemt; t'geene daer vorder sal passeeren sal Uwe Hooge Moogende metten naesten onderdanichst adviseren.Hiermede, Hooge Moogende Heeren sal Uwe Hooge Moogende beveelen in Goodes protectie, die ick bidde Uw Hoo: Moo: te conserveeren in langdurige regeeringe. Amen.
In Hamburch, den 19en Decembris 1637.
P.S. Ick bidde Uwe Hooge Moogende te gelieven te ordonneeren, dat van deese geen copiën werden gegeeven, anders als daer het behoort.
Uwe Hooge Moogende gansch onderdanigen dienaer
Carel van Cracauw.
Boven aan de brief staat met andere hand: Dat. 19. R. 31 December 1637.