107

290A. [1613] oktober 15. Van P. Bertius.1

Amplissime vir,

Iam pervenimus usque ad umbilicos.2 Quia autem praevideo aliquid nobis in primo folio spatii vacui relictum iri, volui consignare quaedam loca iis quae abs te posita sunt adfinia.

Socrates Ecclesiasticae historiae libro V in praefatione: ἀφ᾽ οὑ̂ χριστιανίζειν ἤρξαντο οἱ βασιλει̂ς, τὰ τη̂ς ἐκκλησίας πράγματα ἤρτητο ἐξ αὐτω̂ν, καὶ αἱ μέγισται σύνοδοι τῃ̂ αὐτω̂ν γνώγῃ γεγόνασί τε καὶ γίνονται.3

Theodoretus libro 1 Ecclesiasticae historiae capite 24 de Constantino: ὁ μὲν οὐ̂ν πανεύφημος βασιλεὺς τὰς ἀποστολικὰς φροντίδας ἐν τῃ̂ ψυχῃ̂ περιέφερεν, οἱ δέ γε τη̂ς ἱερωσύνης ἠξιωμένοι, οὐ μόνον οἰκοδομει̂ν οὐκ ἐβούλοντο, ἀλλὰ καὶ αὐτὰ τὰ τη̂ς ἐκκλησίας ἀνορύττειν ἐπεχείρουν θεμέλια.4

In Novellis quoque titulo II de Iudaeis et Samaritanis: inter caeteras solicitudines quas amor publicus pervigili nobis cogitatione indixit, praecipuam imperatoriae maiestatis curam esse percipimus verae religionis indaginem.5

Alciatus in Codicem rubrica de sacrosancta ecclesia: nemini dubium est, quin in primitiva ecclesia de rebus et personis ecclesiasticis ius dixerint imperatores.6

Poteris vel aliquid ex istis deligere vel ipse submittere quo impleantur vacuae pagellae; nisi vacuas manere cupias.7

Interea non possum caelare Altitudinem tuam redditas mihi heri sub vesperam litteras nomine presbyterii, ut vocant, et magistratus Capellani8 scriptas, quibus sollicitor, ut pro Joanne de Vries9 apud senatum vestrum et toparcham Capellanum10 iterum intercedam. Etsi vero discipuli mei caussa, cuius et pietatem et modestiam multis experimentis iampridem cognovi, libenter id facere cupiam, tamen quum minus mihi adhuc perspectae sint rationes vestrae, neque velim consiliis vestris moram iniicere, nedum ut permoveam ea quae pacandis rebus hactenus a vobis gesta sunt, non iudicavi quicquam

108

Vale,

tuus,
P. Bertius.

Datae Lugduni Batavorum, XV Octobris 1(613).

Adres: Amplissimo viro domino Hugoni Grotio, fisci Hollandici advocato et syndico reipublicae Rotterdamensis, Rotterdam. Den bode loon.