2502. 1636 maart 6. Aan N. van Reigersberch1.

De hertogh van Parma2 is hyer noch. Hertogh Bernhard3 wordt verwacht om naer den cardinael De la Valette4, den mareschal de La Force5, Mons.r de Feuquière6, dye alle hyer zijn, ten beste te raiden, dewijle de vijant soo in Champaigne als in Picardye sterck wordt door d'overcomste van nieuwe Polen ende Cosacken. De nieuwe officiën willen nyet wel voort ende oversulcx manquert het geld, dat men daer hoopte te becomen.

In den Elsas sijn Ensisheim ende Marckolsheim noch in des keyser's7 macht. 't Volck, dat in Italië over de bergen is gecommen, is fraey volck, soo ruyterye als voetvolck maer zeer licentieux.

Men heeft hyer de opinie, dat de handeling in Hollant heel is gebroocken8. In 't stuck van den Pals wordt hyer nyet gevordert. Plaisance schijnt sal in handen van de Franchoysen moeten comen, hebbende alrede de poorten ende sleutels.

Van den heer landgraeff9 soude men garen hyer seeckere tijdinge hebben. Het schijnt dyen heer zijn saecken claechelijck beleydt.

Basel ende Straesburgh houden haer vast tusschen beyden. In Italië ende in de Valteline geschyet nyet dan loopen ende stroopen.

14

De Fransche ambassadeurs in Engelant10 hebben geclaecht over de pretensie van de Engelschen van alle andere natiën het zeyl te doen strijcken.

Riviere11, een favorijt van 's conincx broeder12, is in de Bastille gestorven. De coning13 sent nae Picardye XLII compagniën. Den graeff van Soissons14, dye in Champagne is, heeft last de steden te stercken, nyet te aventuyren, hebbende bij hem, soo wij hooren, vyer duysent te voet, duysent zeshondert paerden. Hertogh Bernhards volck is gesmolten tot vyerduysent te voet15, twee duysent te paerd. Wij en vernemen (?) den heer Hogendorp16 hyer noch nyet.

Den (VII) Maart XVIc XXXVI ...

Een Spaensche galioen is gebleven, dat eenige infanterie van Genua nae Vado had gebracht. De Grisons sijn te Ilantz vergadert. Den Hertogh van Rohan17 vanwegen Vrancrijck hout haer conditiën voor, die haer niet en behagen: van de Valteline te eximeren van haere jurisdictie, behoudende een recognisie van 15m croonen in tijdt van oorlogh, 20m croonen in tijdt van vrede ende dat (?) de genomineerde bij die van de Valteline kiesende één tot rechter, die spreken sal nae de ordre te ramen (?) bij die van de Valteline, midts dat die van de religie in de Valteline noch exercitie noch woonplaets sullen hebben, maer haere goederen vercoopen ofte haer renten door catholijcken administreren.

Den Grooten Heer18 is niet wel te passe, opgeblasen van benen door ongemack. De beste advysen waeren, dat men hem verwachtte te Ni ... Te ... zijn de differenten geaccommodeert.

Nae 't schrijven verstae ick, dat hertogh Bernhard al gecomen is te Meaux. Dat den vijant in Champagne sterck is veertienduisent man sijnde twaalf mijlen van de dam (?) aen dese sijde de Maese.

UE. gelieve de ingeslotene op interest te senden.

Ick sende uE. een frontispicium van een boeck bij een jesuyt hyer gemaect19, waeruyt te zyen is, hoezeer de pauselijcke geestelijckheyt vreest de moderatie, dye ick in Hollant heb gevordert, in Duytschlant ... gerecommandeert ende hyer door mijne discoursen noch doende, sooveel ick can. Ick vinde de ... luyden meer ende meer tegen Saxsen. Want hebben (?) veel jalousie!

Adres: Mijnheer Mijnheer Reigersberg, raedt in den Hoogen Raide in Hollant.

In dorso schreef Van Reigersberch: broeder de Groot den 1636 tot Paris.