5028. 1641 januari 26. Aan L. Camerarius.1

Illustrissime domine,

Regi Angliae, quantum video, neque auctoritas constat apud parlamentum neque gratia. Nam eos, quorum opera consiliisque usus est, neque palam tutari audet neque dolet eos sibimet ipsis consulere ac se servare in tempora ipsis secundiora. Viae autem istae mediae saepe regibus periculum adferunt, ubi populi neque metu neque amore retinentur. Mittitur hinc in Angliam legatus Fertimbaiotius,2 ut etiamnunc regi Angliae ea offerat, quae oblata fuere Hamburgi. Haec aura haud dubium quin perflatura sit ad parlamentum usque ac multum animi additura iis, qui Palatinae domui rebusque protestantium favent. Si rex Angliae hoc tempore ad se vocet electorem,3 valde id mihi placeat. Nam eum principem rem non facturum suam

54

Nescio an verum sit ab Altenburgico, Culembachio, Onspachio principibus4 domum revocatos a Ratisbona legatos impendiorum taedio. Dicitur autem venturus Ratisbonam Bavarus et esse valde concors imperatori. Scire autem operae pretium erit, quid et Lunemburgicis et Hassicis oblaturus sit imperator.

Quantum adhuc iudicare possumus, videtur Bohemiam repetere Bannerius et facile res venire posse ad praelium, cuius exitus secundus aut adversus ingens momentum adferre posset.

De Catalaniae Portugalliaeque rebus difficilis est iudicatio, magna initia, processus incerti. Rex educere vult e Catalania Espenanum5 et alios, qui fidem suam hosti obstrinxere ne militent; mittere autem alios, qui Catalanis auxilio sint, ad decem, ita fama est, peditum, equitum autem tria millia. Quae de Portugalliae motibus antehac intelleximus, ea multis multorum a Madritio literis confirmantur. Sed ibi quoque civitates sunt, quae novo regi non accedunt. Dicitur autem rex novus mittere in Africam, Brasiliam et Indiam Asiaticam, ut qui ibi sunt praefecti, eos in suas trahat partes. Parari etiam legationes Romam, ad Galliae Angliaeque reges et ad Batavos6 tum ad probandam causam, tum ad opem impetrandam. Hispanus nihil omittet eorum, quae poterit ad hos conatus in semine opprimendos. Sed tot longinquis praesidiis exhausta Hispania sibi tuendae non sufficit; deinde praeter Castellanos, qui sane pauciores sunt quam ut et Hispaniae caetera et tot provincias coerceant, nulli sunt populi, qui id sub quo sunt imperium ament. Quod si ii, qui iam ab isto imperio defecerunt, diu sustentare se poterunt, credibile est manaturum latius exemplum atque ita multis accedentibus alimentis flagraturum vehementius hoc incendium.

Boni ominis est quod legati Batavi7 in Angliam venere cum rostrata corona. Beverwaertius8 cardinalem vidit exceptus satis frigide, regem nondum. Dicit autem in Anglia de novo agi federe, de nuptiis9 tantum.

Princeps Thomas cum fratre cardinali Sabaudo Nicaeae est. Pro his autem venit in Galliam comes Philippus,10 amicus viduae Sabaudicae, eritque in carcere Silvae Vicennensis cis paucos dies.

Pontifex quae habebat controversa cum Gallis et Hispanis composuit. Cum Lucensibus res putatur prope transactionem esse. Hispanus illorum causam ad omnes principes pertinen-

55

Excell. vestrae perennis observantiae debitor
H. Grotius.

Lutetiae, XXVI Ianuarii MDCXLI.

Bovenaan de brief in de copie te Uppsala: Rec. Hago, anno 1641 2 Febr. st. n. MP.