eLaborate
::: eLaborate options :::
    Show pagebreaks
    Show variations
    Search



    Searchform

    Fulltext search

    Search domain

    Search site
    Search current document

    Letter



    734

    Bijlage no. 23 Bij no. 5184
    Bijvoegsel bij een brief van P. Spiring Silvercrona dd. 13 mei 1641.1

    Mijnheere,

    Tsedert jongst is mijn dit naervolgende van nieuws ingecommen, ende vooreerst uuyt Regensborch met brieven van den eerste deses dat ertshertoch Leopold2 sich totte hervattinghe ende aenneminge van 't generalandt der keyserlijcke armee, doch onder zeeckere conditiën streckende tot vermeerderinghe van zijne authoriteyt, weder hadde sooveel als disponeren laeten, waerop s. Alt. naer Munchen vertrocken was, onder couleur haere vrouwe suster, de hertoginne van Beyeren,3 te besoecken, maer in effect, wie mij gess. werdt, wichtige saecken met den hartoch te trachteeren. De keyser ende keyserinne waeren geresolveert met den meesten part van 't hoff den 8.en deses te volgen ende aldaer 2 à 3 weecken te verblijven.

    Don Miguiel Salamanca4 hadde bij den keyser audience gehadt ende haerer Ma.t vanwegen der victoire tegens Banier gecongratuleert ende tegelijck secours tegens de Françoisen in Artois, mits men des volck nu in Duytslandt niet soo hooch noodich hadde, versocht, oock goede vertroostinge verkregen; raedt sterck tegens den vreede, voorgevende dat alreets 60m. Spaignaerden tegens de Portugiensen ende 30m. tegens die van Cataloniën op de beenen gebracht waeren, die hij vermeende alreede in actie te zijn; verthoonde sich seer liberael, insonderheyt tegens dieghene, soo sich tegens d'amnestie ende vreede geopposeert hebben; beroemde sich macht te hebben van de 100m. rijcxdalters naer sijne beliefte te disponeren, 'twelck dan oock te gelooven. Dan men weet dat hij aen zeeckere persoone 20m. rijcxdald.rs vereert heeft, alsoo dat veele goethertige vreesen, dat deur deses Salamanca aencompste de generale amnestie, die doch quaelijck heeft gebaert werden connen, nu wel t'eenemael in de gebaerte blijven mochte, te meer alsoo uuyt den naeme van den churvorsten ende standen des rijcx sonder respect van religie noch 2 puncten waeren begeert worden, als naementlijcx de reformatie van de militie ende van de justitie. Van 't eerste dependeert dat de rijcxstanden geensints willen verstaen dat de keyser sich van vreemden natiën in soo hooge charge bedienen laet ende van 't 2. dat den hoffraedt naer des rijcx constitutie herstelt werde.

    Den heere van Geleyn5 was noch tot Regensborch, willende niet vertrecken. Zij hebbe dan de 9 regimenten, soo de keyser hem belooft, becommen. Het schijndt dat Piccolomini6 deselve quaelijck verlaeten wil, zijnde diverse reysen daerover aen hem geschreven, sonder dat gelijcke wel yet daerop volcht, voorgevende noch geen volck te connen missen. Hij hadde op Zwickauw noch niet voorgenoomen. Veele waere de belegeringhe - in consideratie dat de plaetse met garnisoen sterck beset was ende met alderhandt nootdruft in abundantie versien - sterck wederraedende met vermelden dat men de stadt behoorde te blocqueren ende den vijandt te vervolgen, 'twelck dan oock wel geschieden mochte, indien men alleen vivres ende fourage voor d'armee wiste te vinden, daerom men sich oock dan noch sterck was bemoeyende.

    De veltmar.al Hatsvelt7 hadde op den 1.e deses noch zijne expeditie niet gecregen, anders niet daeraen mancquerenden als numeratio pecunia[e]; heeft belooft, als hij datselve sal ontfangen hebben, 8000 te voete ende 6000 te peerde tsamenbrengen.

    735

    De baron van Oisonville8 zijnde tot commissaris generael van den cooninck in de bovenquartieren op den Rhijn ende tot gouverneur van Mumpelgart gedeclareert, is in 't reysen naer Mumpelgart tusschenwegen uuyt zeecker huys ofte casteel, daerop ettelijcke Bourgoignische boeren laegen, doodelijck gequetst ende zijn perdt dootgeschooten werden. De coogel is hem onder dat oohre in- ende bij de neus uuytgegaen. Men hadde gelijcke wel noch hoope tot zijn leven. De generael majoor Erlach9 hadde weder wie voor desen absolut commandement binnen Brisach, dieswegen tusschen hem ende den voorss. baron wat emulatie ende misverstant geresen is.

    Hiermede get. Bilderbeck.10

    Uuyt Ceulen, den 8.en Mey 1641.

    Bovenaan de brief staat: Bilderbeeck, van den 8.en Mey 1641.

    Notes



    1 - Copie Stockholm, RA, Gallica 10, Handl. tillh. Hugo Grotii beskickning 1639-1641. Oorspr.
    2 - Aartshertog Leopold Wilhelm.
    3 - Aartshertogin Maria Anna, echtgenote van Maximiliaan I van Beieren.
    4 - Miguel de Salamanca; zie voor zijn missie ook supra, bijlage no. 15 n. 5.
    5 - Gottfried Huyn, graaf van Geleen (no. 5136 n. 5).
    6 - Ottavio Piccolomini, hertog van Amalfi.
    7 - De keizerlijke veldmaarschalk Melchior von Hatzfeldt und Gleichen (no. 5025 n. 11).
    8 - Paul Le Prévost, baron van Oysonville, adjunct van de goeverneur van Breisach (no. 4994 n. 16).
    9 - Johann Ludwig von Erlach, goeverneur van Breisach (no. 4994 n. 15).
    10 - Henric van Bilderbeeck, Staats agent te Keulen (no. 5319 n. 8).