777
Men spreeckt hier van vijftich nieuwe edicten, van vijfendetwintichduysent man vannieus aen te nemen. Maer daertoe gaet tijt ende moeyten, want in Poictou ende andere plaetzen sijn beroerten. 't Casteel Nage in Rouargue2 is bij den coninck op de gemutineerde becomen. Den hertoch van Orleans3 wil overal de nominatie hebben van crijgsoversten als opperste generael. Met het graefschap van Bourgognen is de stilstand tot het nieuwe jaer gecontinueert.4
Zaterdach over acht dagen nae de middach hebben op de Plaetse Royale in duel gevochten den hertoch van Guise, geaccompagneert met een van sijn escuyers, ende den graef van Coligni, soon van den marescal de Chastillon, geaccompagneert met monsieur l'Estrade,5 die het appel gedaen hadde. Den graef van Coligni, sijnde voor de tweede mael gevallen, is bij den hertoch van Guyse ontwapent. 't Parlement informeert sich hierop.6 Ondertusschen is den hertoch van Guyse nae Medon,7 monsieur de Coligni nae Chastillon,8 l'Estrade nae Hollandt. Den paus heeft aen den hertoch van Guise geschreven, opdat hij de princesse Anne van Mantoue9 soude trouwen; zoo doen oock andere princen. Den hertoch van Orleans, als swager geweest sijnde van den hertoch van Guyse,10 toont in dese querelle gestoortheyd tegen monsieur de Coligny, die sijne retraicte heeft meenen te nemen bij den hertoch van Anguien, maer den prins van Condé heeft sulcx niet gewilt.
De coninginne-regente heeft monsieur de Buzenval, die neef is van den bischop van Beauvais,11 belast zich van sijne charge van capitanie des guardes quijt te maecken. De
778
twee extraordinarische ambassadeuren van Venetië sijn vertrocken.12 Een jonge soon van den hertoch van Anguien13 is ten doop gehouden bij den cardinael Mazarin; sal de naem hebben Henrico Giulio, hertoch van Albret. Den marescal de La Milleray is hier wel gesien te hove14 ende, soo men meent, sal employ hebben in den oorloch in het aenstaende jaer. Men blijft ordre stellen tegen de duerte van 't coren.In Italië is het Spaense leger bij Alexandrië, 't Fransche van tweeduysent te paerd, vierduysent te voet in de Languez ende Vercellois.15 De Barbarynsche hebben eeniche avantage gehadt op de Toscans,16 maer de Venetiaenen op de Barbarynsche,17 Wt Spaignien werd onderrecht dat aen don Francisco de Meneses18 het hooft is afgeslagen om eenige ongehoorsaemheyt in het stuck van de crijg. Dat de hertoginne van Medina-Sedonia seer solliciteerde om haer man vrij te crijgen,19 niet sonder apparentie. Dat men te Sevillië aengeteeckent heeft alle vreemdelingen als Portuguesen, Françoisen, Engelsche, ende deselve de wapenen afgenomen. Dat de galeyen van Spaigne, Naples ende Sicilië hebben eenige verversing gebracht binnen Roses. Den hertoch Piccolomini hebbende op den coninck van Spaigne versocht dat hij soude mogen gaen dienen met een pique in het belech van Monson, heeft den coninck gesegt dat Piccolomini soude wachten totdat hij, te weten den coninck, nevens hem derrewaert soude gaen mede met een pique.20 Men gelooft dat den eertshertoch Leopold21 geen lust hebbende tot het gouvernement van Nederland ofte immer niet op de conditiën gelijck hem hetselve werd gepresenteert, 'tselve gouvernement sal gegeven werden aen don Jan d'Austria, bastard van Spaignie,22 ende daeronder Piccolomini sal hebben sulcken gesech als den marquis d'Aytona23 heeft
779
gehadt onder den geweesden cardinael-infant. Den coninc van Spaignie, vermaent sijnde bij de paus om te fourneren de driehondert lanciën die 't rijck van Napels als leen aen de Stoel sculdich is, excuseert hem, seggende dat dit oorloge comt uyt particulier[e] querelle[n]24 die de Stoel niet en raacken, maer bied sich aen om de vrede te bemiddelen.Bovenaan de copie staat: Paris, den 19 December 1643.
En onderaan: Paris.