4262. 1639 augustus 20. Aan J. Wtenbogaert1.

Mijnheer,

Ick sie seer garen uE. hant ende bidde Godt, dat ick deselve lang magh sien, ende verwondere mij niet soo seer, dat uE. oogen wat beginnen te schemeren, als dat deselve soo lang soo wel gedient hebben ende alsnoch dienen.

't Is mij ten hoochste lief, dat uE. toont te geloven, dat ick beminne alle die uE. aengenaem sijn. Ick ben uE. dat ende veel meer schuldigh. Niet alleen monsieur Rodenburg2, maer oock alle, die ick sal weten uE. bekent te sijn, sullen bij mij goed acces vinden ende ick sal blijde sijn, soo ick deselve eenigen dienst can doen. Bidde uE. daerom niet schroomich te sijn in sijne recommendatiën, al waer het maer om mij de vreucht niet te benemen, die ick scheppe uit uE. brieven.

Vaetius3 hoore ick dat vrij wat ongeschickt is. 't Geeft mij wonder, dat hij

539

De jesuiten selve can men op die materie de mont stoppen met de bekentenisse Harti in de conferentie met Renoldo12.

Mijnheer den eertsbisschop van Cantelberg13 heeft onlancx een goeden brief op die materie geschreven14 aen de professoren ende predicanten van Basel, Bern, Zürich ende Schaffenhuisen. Den coninck van Groot-Bretaigne15 selve gaet dit niet voorbij in een boeck onlancx bij sijne Majesteit selve uitgegeven16. Over veele jaeren ben ick versocht geweest bij eenige van de hoofden van 't parlement van Parijs iet op dese materie in te stellen, soo uit de oude coustumen van de christenheit, 'tsedert de princen christenen sijn geweest, als uit het gestaedige gebruick in Vrancrijck. 't Selve werck bij mij cortelijck sijnde ingestelt17, is deselve heeren alhier niet alleen seer aengenaem geweest, maer oock bij veelen in Polen, alwaer een copie was gecomen. Ick heb wel een grooter tractaet op die materie gereedt18, maer considerende 't meestendeel van de princen van onsen tijdt twijffele ick, off het uitgeven soude meer goeds off meer quaeds doen. Middelertijd sende ick uE. een concept van een boeck, dat fratre Paulō van Venetië19 op dese selve materie hadde voorgenomen, maer door sijn overlijden is verhindert geweest.

540

Godt Almachtich wille uE. spaeren tot het gemeene beste.

Ick blijve, Mijnheer,

UE. dienaer
H. de Groot.

Tot Parijs, den 20 Aug. 1639.

Ick wachte seer de Notas D. Heinsii op het Nieuwe Testament20 om dan de mijnen op de vier Evangeliën21 off hier off in Hollandt uit te geven, nae het best sal willen vallen.

Mijn boeck van de waerheit van de Christelijcke Religie22 is seer wel overgeset ende gedruct in 't Engelsch23. Is oock overgeset in 't Griecx24 ende in 't Persisch25.

Adres: Mijn Heer Mijn Heer Utenbogaerd.

In dorso schreef Wtenbogaert: de H. Ambass. de Groot. Recepta 28 Augusti 1639.