5946. 1642 november 8. Aan N. van Reigersberch.1

Mijnheer,

Den coninck is met de coninginne te Saint-Germain, sijne Majesteit zijnde niet heel wel te passe, gelijck oock is den cardinael, die weder is gecomen te Parijs in sijn palais. Men spreeckt van te begeven de ampten van grand-maistre de la maison du roi, van premier escuyer,2 van te maecken ducs et pairs, van nieuwe wetten te maecken over het kerckelijck, over de politie, crijgsluiden, justitie ende onnoodige despense. Oock van de regence, zoo den coninck iet overquame.

De generaels zijn ten deele hier, ten deele werden hier verwacht.3 Elck ziet nae quartieren. 't Volck van monsieur de Harcourt zullen de haeren ten deele hebben in Normandië, ten deele in de naeleggende provinciën, die van du Hallier ten deele in 't graefschap van Bourgogne, ten deele rondom La Motte. Hertogh Carel is te Worms, Gil d'Haes bij hem.4

Wij hooren dat den keiser veel geldt heeft getrocken uit de vergadering van de stenden, zoo van Hongeren als van Oostenrijck, gelijck ook den hertogh van Beyeren uit de zijne. Dat de vergaderingen van de creitzen van Westfalen, Opperrijn, Nedersaxen gevordert werden, maer noch niet de generale.5 Dat den hertogh van Beyeren Mercy zendt nae Donewaert met

508

Leganes belegert Lerida, hebbende La Motte-Odincourt teruggegedreven.7 De Portugesen hebben, soo men ons zegt, Civita Rodrigo8 genomen niet verre van Salamanca. Ende den vice-roi van Mexico is in Spaegnie t'huis ontboden, suspect zijnde om eenige verwandschap met den nieuwen coning van Portugael.

De Fransoisen hebben in Italië de stadt van Tortone wel becomen, maer niet het casteel,9 de Spaegnaerden sterck zijnde in de omliggende plaetzen, zoodat de Fransoisen aldaer quaelijck vivres connen crijgen dan met groote moiete ende coste uit het lant van Plaisance. Daerentusschen hebben de Spaignaerden Aytare in Savoie10 becomen ende den coning belooft aen den prince Thomas al dat hij zal connen becomen in 't Milanees. De eer van het veroveren van Verrue comt toe den marquis van Planaise, generael van de cavallerie van mevrouw van Savoie.11

Mijnheer den prins van Condé ende zijne zoon, den duc d'Anguien, zijn gezonden nae Bourgogne om eenige brouilleries, die hier in 't hoff niet en ontbreecken.12

Wij hooren hier uit Engelant dat den coninck aldaer stercker werdt ende dat sijne Majesteit een groote toeloop heeft van de roomschgezinden van zijn rijck.

Den hertogh van Parme heeft eenige plaetsen becomen in 's paus' gebiet, onder anderen Aquapendente,13 ende daerdoor ende door de hulpe van de princen van Italië zijnde hoochdragende, geeft manifesten uit van geene querelle te hebben met den paus ofte met de Stoel, waervan hij vanwegen zijn geslacht is gonfaloniere, maer alleen met de twee des paus' neven,14 vermaenende alle de cardinalen ende onderzaeten van den paus haer daertegen te stellen. Heeft veel vivres ende roofs becomen ende wil nae geen sequestratie van Castro luisteren. Den paus, die merct dat den hertogh van Parma niet alleen bij Italië, maer oock bij Vrancrijck werdt gestijft, staet heel aen de zijde van Spaegnie ende verwacht groote hulp uit het rijck van Napels, 'twelck als leen van de Stoel daertoe is geobligeert.

509

Wij hooren dat Sporck Maimungen belegert.15 In 't casteel van Tortone sijn twaelffhondert soldaten.

8 November 1642.

In dorso schreef Reigersberch: Broeder de Groot, den 8 Nov. 1642 uyt Paris.