6560. 1643 november 28. Aan N. van Reigersberch.1

Mijnheer,

Men licht hier tien nieuwe regimenten te voet, één te paerd voor mijnheer den cardinael. De twintich stuvers op de wijn blijft in de steden, in de dorpen niet.2 De stadt van Tours heeft het innemen van garnisoen afgecocht met vijftichduizent croonen.3 Men zoect noch bewijs tegen den hertogh van Beaufort, die vast gevangen blijft.4 De coninginne-regente schijnt het admiraelschap aen haerzelve te willen nemen.5 Den marquys de La Force6 ende monsieur Arpajoux7 zijn te landewaert gegaen, quaelijck zijnde tevrede omdat zij niet zoowel zijn gemaect marescaux de France als den vicomte de Turaine ende Gass[i]on.8 Vijfendetwintich corps de guarde werden gestelt binnen Parijs.

725

Men gelooft Rotweil belegert te zijn bij den marescal de Guebrian9 ende men spreect van hem te verstercken met vierduizent man, die hij wel van noode zal hebben, aengezien de groote macht van de vijanden, ende met vijfhondert paerden van d'heer Erlach.10 Den hertogh van Lorraine is in persone bij de Beyerschen;11 versterckt zijn volck, heeft echter die van Longuy verboden eenige vijantlijcke acten te doen tegen de Fransoisen ende laet het gerucht loopen dat zijne zaecken in goede poincten staen met Vrancrijck. Den churfurst van Mentz ende den bisschop van Wurtzburg zijn bijeengeweest om te letten op haere verzeeckerheit.12 't Verlies van volck in 't overvallen van de regimenten van Tubadel13 ende Rosa is niet geweest boven driehondert, maer de paerden zijn daer gebleven, die wel vijftienhondert waeren, ende de bagagie. De Hessische schijnen haer te willen logeren in 't landt van Darmstadt.14

De Spaignaerden belegeren Monson met twintichduizent man ende solliciteren, brengen oock veele Catelans tot afval. Den marescal de La Motte-Odincourt15 heeft ontfangen driehondertduizent croonen ende verstroit tweehondert Spaensche cuirassiers.

De parlamentarissen in Engelant maecken myne van aen te willen nemen de ligue offensifve ende defensifve met Vrancrijck, voorgeslagen bij den grave van Harcourt.16 Als het op een toegrijpen zal comen, zullen zij uitvluchten zoecken, maer haer mening is tijd te winnen ende 't faveur van Vrancrijck den coninck af te zien.

De Florentins hebben nae de victorie bij Petigliano becomen een plaets genoemt Monte Rotundo17 ende hebben die van Perusia teruggegedreven. Men hout hier noch dat de hertoginne van Orleans swanger [is],18 ende quaelijck tevrede over het huwelijck van

726

28 Novembris 1643.

Den marescal de La Motte-Odincourt heeft ordre van 't hoff becomen om Monson te secoureren, hoewel hij veel zwacker is als de Spaignaerden. Veele vrezen dat zijn leger zoowel als dat van Guebrian door gebreck van goede ordre peryckel loopen. Eenige Duitschen die Vrancrijck in Catelagne dienen,20 zijn geloopen tot Saragossa ende hebben daer paerden ende coeien genomen in goed getal. Den paus ende die van Venegië doen hier lichting onder de handt. De Barbarinen hebben becomen Monterchio ende eenighe plaetzen daerontrent,21 de Toscans het casteel Santo Vito ontrent Perusia ende 't casteel Santo Enea.22 De Sweden uit Erfurt23 hebben het bisdom van Mentz doorgeloopen ende ontbloot. De Ieren hebben gepubliceert dat zij den coning van Groot-Bretagne zullen te hulpe comen,24 indien de Schotten tot hulpe comen van de parlementarissen.

Adres: A[en] mijnheer/mijnheer van Reigersberg, raedt in den Hoogen Raede in Hollant, in Den Hage. Port 9 s.

In dorso schreef Reigersberch: Broeder de Groot, den 28 Nov. 1643 uyt Paris.