Search
Add panel
[tiler debug info]
613
Mijnheer,
Van Gravelinge verwachten wij goede tijdingen, dewijle niet alleen de mijnen zijn onder de twee bastions, maer oock eenigh[e] Fransoisen ten deele gelogeert op de bastions. Evenwel cost dit al volck. Den 18e brack de brugge van den marescal Gassion.2 Den negentienden wierd zijn volck die onderaen 't bastion waeren gelogeert, verdreven door afgeworpen vierwerck, den marescal zelve gequetst. Den 20e zijn eenige van de Fransoisen gelogeert op het bastion ende de mijne middelertijd gevordert. Ter zelver tijd wierd de stadt gesommeert. Den 23 hebben twee mijnen bij den marescal de La Millerai gedaen maecken haer geopent, maer cleine bresche gemaect. Den 24e zijn in drie assauten gebleven driehondert Fransoisen, tweehondert gequetst, eenige Françoisen gelogeert omhoogh in een deel van de twee bastions.3 Men was bezigh om nieuwe mijnen te maecken ende daernae te doen een generael assaut, temeer alzoo eenigh gerucht was alsoff Melos ende Piccolomini iet wilden tenteren.4 Dezelve hebben, zoo men hier zegt, achtienduizent man ende werden gelicht noch tienduizent in Vlaenderen; 't Fransche leger werdt mede versterckt. De retrenchementen zijn goed ende drieduizent boeren om gestaedigh te wercken. Den hertogh van Elboeuf blijft bij Sint Quintin.5 Den hertogh van Anguien heeft ontfangen hondertvijftighduizent gulden, den marescal de Turaine driehondertduizent croonen, ende beide eenigh volck. Eenige zijn van die opinie dat die twee legers nae 't nemen van Gravelinge zich te zaemen zouden connen vougen om eenige plaets aen te tasten.6
Friburg is de fauxbourgs quijt, defendeert zich wel.7 De tijding blijft vast van zeshondert ruiters geslagen bij Rose.8 Men stroit hier uit dat hertogh Carel is geaccordeert
614
met Vrancrijck, weliswaer dat hij articulen heeft onderteickent ende gezonden,9 maer verschillende van de Franschen; heeft oock het Fransche gelt niet ontfangen. Zijne Hoocheit is meest te Longuy ende heeft, zoo men zegt, vermeerdert de guarnisoenen van Worms ende Spier. Werdt oock gelooft dat zoowel van zijn volck als van Beck zijn geweest ontrent Sedan,10 wachtende op de uitcomste van eene conspiratie die ten dienste van den hertogh van Bouillon aldaer was voorgenomen, waervan de principaelen auteur was Furnier van de gereformeerde religie, de anderen schier al roomsche catholycquen. Fournier is gevangen ende eenige anderen. De stilstant van wapenen werdt zeer wel onderhouden tusschen het hertogdom ende graefschap van Bourgogne.11 Men gelooft hier dat den marescal de La Motte-Odincourt heeft vijftienduizent man. Veele zeggen dat Lerida is overgegeven,12 anderen dat aldaer een groote conspiratie tegen de Fransoisen is ontdeckt. Den marescal de Schomberg is gegaen nae Metz om possessie te nemen van zijne gouvernementen13 ende den grave van Chavigny om water te drincken tot zijne gezontheit.14Den Grooten Hertogh geeft aen die van Milan duizenttweehondert man te voet, vijfhondert te paerd, die ten deele trecken door 't lant van Modena met consent van die prince,15 ten deele met galeien zijn gegaen nae Genua ende voorts door het gebiet van Genua nae Milan, alwaer noch andere trouppes werden verwacht. Daer zijn oock advysen dat die van Venetië volck te voet ende te paerd aen Spaignie ende onder den naem van haere cooplieden gelt aen den keiser presenteren, midts dat zij de voorganck16 mogen hebben voor de churfursten.17 Een groote Turcksche vloot van tachtich schepen, ver-
615
gadert uit Constantinople, d'Archipelego18 en uit de custen van Africa, geeft schrick aen Italië ende de aengelegen eilanden.19 Die van Genua armeren twaelf galeien. Den viceroy van Naples eischt aen die van dat conincrijck een halff millioen20 ende den ambassadeur van den keizer21 verzouct gelt van den paus tot voorstand van de roomsche religie. Dewijle Pinzona nu becomen is bij de Fransoisen,22 werdt getwijffelt off dezelve Bremo zullen aentasten23 off Cenno,24 'twelck de wegh zoude zijn nae Final. Men werct stadigh aen de fortificatiën van Rome ende aen de demolitie van Castro.Te Francfort werdt getwijffelt off de vergadering zoo die is daer zal blijven ofte een volcomen rijxdagh uitgeschreven werden tot Regenspurg25 om de lust van nae Munster te loopen wech te nemen. Op de scharpe brieven zoo van de Fransche ambassadeurs26 als van den keizer27 daertegen schijnt de resolutie te zijn van 't meerderdeel van de gedeputeerde van de princen ende stenden, naedat zij de mening van haere principalen hebben verstaen, zacht ende beleefdelijck te antwoorden zonder de voorgenomene handeling te breecken. Ondertuschen ontfangt vast den keiser het gelt dat hij van de Francfordsche vergadering hadde geëischt,28 niettegenstaende de protestatie van veelen dat die vergadering daertoe niet aengeleit nochte gequalificeert en was. De stadt van Francfort werdt mede gemaent. De dienaers van 't huis van Oostenrijck arbeiden zeer om de
616
Fransoisen bij de Switsers suspect te maecken, de Fransoisen ter contrarie.29 Beiden hebben haere redenen.30 Iulii 1644.
Wij crijgen nu de tijdinge dat den hertogh van Orleans Donderdagh laestleden met accoord is gecomen binnen Grevelinge.30 Van de slagh in Engelant lopen de tijdingen hier nae de affectie.31 Men zegt den coning gaet tegen Waller,32 prins Mauris tegen den grave van Essex;33 dat de coninginne is te Falmuth.34 Een brief hier gedruckt van den coning van Portugal doet ons verstaen dat oock een conspiratie is geweest te Tanger, een stadt in Africa dependerende van de croon van Portugael,35 met intentie om te trecken tot des stads belegering de Castillanen ende de Moren, op die voet dat de Castillanen zouden de stadt ende 't geschut hebben, de Moren den beuit ende de menschen tot gevangenen. Twee vaders hebben haere zoonen, een broeder zijne broeder gelevert in handen van den coning van Portugal. Te Lerida hooren wij dat in de seditie [is] dootgeslagen Anglesil, een raedspersoon van den coning van Vrancrijck.36 Maer men zegt daertegen dat de Castillanen, op hoope van de goede uitcomste van de conspiratie naeckende aen de stadt, duizent van de haeren zoude hebben verloren. Andere houden dat Lerida nu is verloren.
Adres: Mijnheer/mijnheer van Reigersberg, raed in den Hoogen Raide in Hollant, in Den Hage. Port.
In dorso schreef Reigersberch: Broeder de Groot, den 3 Octob. [sic] 1644 uyt Paris.
