Quod, mi frater, Schickardi2 viri optime merentis curam geris, rem facis dignam tuo in literas studio. Vellit et Cordesius3 mihi aurem tum de Drusianis libris4, qui ipsi desunt, si forte Lugduni aut Franekerae reperiri possint, tum de illis bibliis ex hebraeo in Hispanicum versis, quae Amstelodami prostant quasi Ferrariae edita5. Matrimonium Golio6 ut felix sit, ex animo voveo.
Pacem in Italia certam puto, quandoquidem solenniter investitura utriusque ducatus episcopo Mantuano7, sui Principis8 legato, data est Viennae praesente Hispani legato9 et Guastalli filio10. Copiae, quae inde venturae sunt, dicuntur in Germania augere imperatoris11 copias.
Hic odiis in cardinalem12 novum alimentum accepit regina mater13 vili
425
habitu elapsa in Hainoviam Avennas cum Capellam in Galliae limite paulo antequam eo adventaret ei eripuisset senex praefectus14 ab aula eo missus, cujus ipsa filium15 suorum consiliorum adjutorem secum habebat et ubi haec spes fefellerat in Belgicam comitem sibi traxit. Videntur pro ea molituri aliquid generi omnes, quibus se addent Bavarus16 et Lotharingus17 supra sexus miserationem et affectum necessitudinis privatis accensi causis Anglus18 triumphatum se dolens, Sabaudus19 memor quam prope exitium fuerit, Hispanus20 cum imperatore pecunias et nostris et Sueco21 subministratas ulturi. Nobilis vir a matre regis cum literis et libello accusatorio in cardinalem ad parlamentum missus decreto ejus consessus liber abiit literis et libello duntaxat ad regem missis22. Quaeritur jam, an qui a matre regis et haerede regni23 accusetur24 et huic et illi pernitiem struere, nomine regio defendi possit, quominus de eo cognoscatur. Verum ego prius sica quam judicio rem terminatum iri auguror; nec abstinet cardinalis omnia tutelae suae praesidia quae potest circumdare, auctus quasi invidiae satis non esset Britanniae Armoricae praefectura. Utinam plebs in Delphinatu et Provincia ita quieta sit et rebus praesentibus contenta, ut non inde paratum sit bello fomentum. Rex ipse abiit in Picardiam tutandis finibus viso hic cardinali Sabaudo25, quem Riceliacus domi et blanditiis demulcere studuit seris, ut multi credunt, malagmatis post tam gravia vulnera ei domui partim inflicta partim intentata. Vix credas quam hic omnia in fermento sint. Nostrae induciae metuuntur hic magis puto quam sperare eas audeant, quos belli pertaesum est. Tamen regina mater, si poterit, eos promovebit, vel ut majora auxilia impetret a non occupatis.Vale, mi frater, nostri semper memor, cum tua26, tuisque et nostris omnibus. Comites Hohenloios27 adhuc a circuitu Galliae exspectamus.
Lutetiae 24 Iulii 1631.
Heri rex ad se acciverat proceres parlamenti. Ibi ex his, quae nunc necessitas imperavit, retro argumentum trahens dixit apparere nunc, quod pridem praevidisset, matri suae et fratri connexa fuisse cum Hispano consilia. Cardinali non alios inde velle quam quibus ipse et res Galliae prosperae displicerent. Ideo praesidem 1e Iay28 a matre sua rejici - nam et ad hanc rem libellus missus est -, quod
426
cardinalis beneficiarius, id est regi fidelis esset. Plane suam a cardinalis causa nulla in parte volebat separari. Sed ea res et animi regum sunt στϱεπτά.Tui amantissimus frater
H. Grotius.