Literae, mi frater, tuae 14 Septembris scriptae2, ad me 12 Octobris pervenere.
Mitto ad te apertam epistolam meam ad Oudartium3, ut legas et cludas. Videbis, quo me Brandanus4 nolentem redegerit. Ego ejus allocutionibus, etiam communioni, quanquam in orbiculata forma et sine fractione interfui semper cum omnibus signis animi in ipsum et cum ipso sentientis aequissimi. Ab eo nihil petii nisi, ut verbis generalibus de coena uteretur et cum mos sit lutheranis etiam paucis et privatim communionem elargiri, eam daret mihi uxorique et familiae meae nostro more, qui et apud lutheranos quosdam principes observatur et his in locis viget. Haec autem omnia ei per Mathisium5 praedixeram et his venerat legibus. At ille, ut aliquam vidit multitudinem meo permissu ad se coire, mea dicta coepit contemnere et pro arbitratu nunc in nos, nunc in pontificios declamare, cujus loquentiae poenas ego luebam et in reformatorum et in aulae regiae odia incurrens. Quis enim crederet a domestico meo, cui ego victum et annua praeberem, ea fieri, quae mihi improbarentur. Liberavi me hac culpa quo uno potui modo a multis
641
monitus. Nunc quid nobis sit factu optimum, ego et uxor deliberabimus. Mihi non displiceat Aurati6 opera interdum uti. Uxor ampliat. Interdum in mentem redeunt ea, quae ad te perscripseram sententiae tuae et aliorum explorandae causa. Interdum nonnulli se ostendunt scrupuli.Petrus7 mecum Institutiones Batavicas8 legit. Si maximus natu9 huc venerit, eum remittam una cum Anthologia10 et historia Hollandica11 Utrumque opus velim ante editionem legi a Vossio12 et, si ei placet, etiam a Salmasio13 sub fide nihil evulgandi, ut, siquid in re aut locutione emendandum censent, monear. De Anthologia cura esse debet, ut Graecae literae bonae sint, bonus corrector, bonus index. Praefatio mea, ubi a fine editio non longe aberit, mittetur. Historiae exemplaria centum bene compaginata et chartae melioris dare typographus sine suo damno facile poterit, et ego paucioribus per amicos omnes ire non possum. Mairii14 nec charta bona est nec correctores. Et ipse tenax. Magis placet Blavius15, si literas Graecas et correctorem habeat et scripto promittat circa definitum tempus se absoluturum.
De Lucano16 et Tacito17 non urgeo. Si qua nunc eorum adornatur editio, tunc admonebor satis tempori. Videbis quaedam non poenitenda.
Procopianis18 proponendam Praefationem19 misi ad M. cancellarium20, cujus nomini et ipsa et opus inscribitur. Mire eam praedicat cancellarius gratiasque et suo et gentis nomine agit21, meque, ut edam, incitat. Parata sunt omnia22, ut describantur; ei operae filium destinavi natu maximum, ut et res antiquas discat
642
Gothorum atque inde materiam disserendi uberem habeat et se suaque studia ei, quam nunc habemus, patriam commendet.Novi nihil hic magnum quod sit praeter mortes Mantuani et Sabaudi ducum23. Hujus pupillorum tutela matri24, illius vero Venetis mandata.
Vale cum parentibus25, liberis26, uxore27, amicis.
16 Octobris 1637.
Tui amantissismus frater
H. Grotius.
Mitto tibi exemplum epistolae. D. cancellarii ad me super Procopianis. Mileterii librum postremum28 mittam, ubi aliquis notus ad vos ierit.
Scribunt ad me Elsevirii29 de Procopio, ut meam ipsis mittam editionem. Rogo, si eos videris, respondeas mea minime adhuc parata esse. Et meum aliud esse institutum, ad quod et adminicula e Suedia exspecto.