2765. [1636 september 20]. Aan L. Reael1.

Mijn Heer,

400

Wetende, hoe grooten werck alle wijze luyden maecken van het overgroote verstant ende arbeyt van den heer Galilaeo2, daerbij considererende, hoeveel het menschelijcke gheslacht daeraen ghelegen is, dat eenige seeckerheyt bekomen moge werden van de distantie der plaetsen ten aensien van de deelen van den Equinoctial, ben seer blijde gheweest uyt de heer Diodati3, mijn oude bekende, te verstaen, dat dien treffelijcken man in de volheyt van sijne ervarentheyt daermede besich was4. Hebbe oock gheoordeelt, dat gheene natie in de werelt aen dese vindinge sooveel ghelegen was als de vrije Nederlanden, ende in deselve vooral de meest beseylende stat Amsterdam. Ende om daer bij yemant te treffen, die de kennisse mochte hebben om van dit werck te oordeelen ende t'selve met authoriteyt te bevorderen, heb ick niet lang mijn gedachten hyer ende daer gheslagen, maer datelijck gheoordeelt, dat alle de qualiteyten hierinne vereyscht in niemant uytnemender en waren als in uwe Ed.t.

Dese week volgens mijnen raedt door de heer Diodati ghenomen sijnde is soo veel gheluckt, dat door uwe Ed.t wijs beleyt bij de Hooge Mogende Heeren de Staten-Generael seer bequaeme commissarisen syn over dit stuck gheordonneert. De swacheyt van t' lichaem de heer Galilaeo over een tijt wat verhindert hebbende, hebben wij beyde, d'heer Diodati ende ick, ghestadich aenghehouden bij denselven Galilaeo om sijn voorslach bij gheschrift te hebben, alsoo sijne ouderdom hem het overkomen nyet toe en laet. Met vele vermaningen hebben wij hetselve bekomen, sulx dat het nu aen uwe Ed.t wert overghesonden. Tis waer: t'en heeft noch sijne volkomentheyt nyet om alle de vruchten, die men soude mogen wenschen ende hoopen voort te brengen. Maer hij wijst de wech aen, waerdoor andere jonger ende stercker daer bij konnen doen tgunt daeraen ontbreekt, sijnde oock bereyt, sooveel in sijne machte is, de saecke te helpen vorderen ende te arbeyden tot wechneminge van alle beletselen. Die de groote consten eerst hare beginselen hebben gegeven, sijn eer ende danck waert; den heelen boom is in het saet, hoewel tijt moet hebben om te wassen.

Ick bidde uwe Ed.t twee dingen te willen doen: te maecken, dat dese eerste opening wel werde aengenomen, ende voorts te bevlijtigen, dat hetgunt daeraen ontbreekt daerbij mach werden ghevoecht door bequaeme personen, totdat men eyntelijck bereycke het voorghestelde oogemerck; waerin ick mij ten hoogsten sal verheugen vanwegen mijne goede affectie tot het menschelijck gheslacht, noch naerder aen de Nederlanden ende noch naerder aen de stat Amsterdam, aen dewelcke ende een hare wijtberoemde regierders ende aen ontallijcke vrienden aldaer ick mij ten hoogsten houde gheobligeert, wenschende haer allen ende insonderheyt, Mijn Heer, uwe Ed.t voorspoet ende welvaren.

UE. oprecht dienaer.