eLaborate
::: eLaborate options :::
    Show pagebreaks
    Show variations
    Search



    Searchform

    Fulltext search

    correspondent

    Search domain

    Search site
    Search current document

    Letter



    5624. 1642 maart 1. Aan N. van Reigersberch.1

    Mijnheer,

    Ick verstae zoo daetelijck dat de coninginne van Engellant gaet nae Hollant met haere dochter.2 Zoo dat geschiet, houdt ick om veele redenen dat den raedt comt van Vrancrijck, eerst om te ontgaen de furie van de gemeente tegen de coninginne, daernae om door het vorderen van dit huwelijck dezelve coninginne wat beter te stellen met dieghene die wat zeer Geneefsch zijn, daermee om den prince van Orangie te verzeeckeren vanwegen Vrancrijck ende Engelant dat men de conservatie van zijne familie zoect, waertoe Vrancrijck zal helpen om 't oorlogh te doen duiren, Engelant om de alliantie. Voor dezen is Vrancrijck voor Engellant vervaert geweest, vresende dat vandaer geduirende dese oorlogen niet alleen Spaegnie gestijft,

    116

    maer oock Vrancrijck getroubleert zoude mogen werden. Nu Schotlant, Engelant ende Yrlant zijnde getroubleert - men meent hier dat zoowel de troubles in Schotlant als in Yrlant zijn van de fourberie van père Joseph,3 hoewel dat van Yrlant eerst nae zijn doot is uitgebarsten -, zoo en vreest men niet meer van die zijde, maer werd gezocht de Vereenigde Nederlanden in oorlogh te houden off Sweden manqueerde, ende daertoe is den prince van Orangie het bequaemste instrument ende zal het geld van Vrancrijck bij gierige luiden veel connen opereren.

    Zoo uwe Ed. iet can verstaen van de oorzaecken van het vertreck van Aelianus nae Sophi,4 ick zal blijde zijn daervan onderrecht te zijn om daeruit gissing te maecken.

    1 Maert 1642.

    In dorso schreef Reigersberch: Broeder de Groot, den 1 Maert 1642 uyt Paris.
    Notes



    1 - Hs. Amsterdam, UB, coll. RK, H 25l. Eigenh. oorspr. Niet ondertek. Tezamen met no. 5625. Antw. op no. 5610, beantw. d. no. 5653.
    2 - De zoon van Frederik Hendrik, Willem (II) van Oranje, was op 12 mei 1641 in het huwelijk getreden met de toen tienjarige ‘princess royal’ Mary Stuart. De voltrekking van het huwelijk zou na overkomst van de prinses in de Republiek plaatsvinden.
    3 - François Le Clerc du Tremblay (1577-1638), ‘le père Joseph’, een capucijner monnik die de politieke vertrouweling van Richelieu werd. Zijn ‘intriges’ werden weer opgerakeld toen leden van het Lagerhuis in februari 1642 ontdekten dat de voormalige Engelse staatssecretaris Sir Francis Windebank (zie no. 4994 (dl. XII)) in 1634 een geheime correspondentie had onderhouden met deze père Joseph (CSP Dom. 1641-1643, p. 287).
    4 - De codenamen ‘Aelianus’ en ‘Sophi’ staan voor ‘Petter Spiring Silvercrona’ en ‘Zweden’.