Mijnheer,
Van Grevelinge heeft men hier de hoope dat de plaetze zal genomen zijn in zes weecken, alzoo de forten van de sluize ende Philippe2 ende zeven redoubten zijn off genomen met hulpe van de Hollanders,3 off verlaeten om 't garnisoen tot defensie van de stadt te grooter te maecken. Men hoopt oock goede progressen van mijnheer den prince van Orange in Vlaenderen,4 alsoo den tijd bequaem is, dewijle de coningen van Engelant ende Denemarcken belet zijn op andere zaecken als de haeren te dencken.5
Hier werd gezegt dat den marescal de Turaine tweeduizent paerden van Mercy geslagen heeft,6 dat de Portugesen tweehondert Castillanen geslagen hebben ende veertien dorpen verbrand.7 Van Francfort werden wij van goeder handt onderrecht dat den prins Rakoczy, verlaeten van de Turcken ende veel Hongeren, bij zich noc[h] hadde vijfduizent paerden, twaelffhondert musquettiers, tweeduizent Heiducken,8 ende dat hij handelde met des keisers gedeputeerde, den palatin van Hongre, Gotz ende Buchain, met
497
apparentie van een accord te besluiten,9 waertoe den coning van Polen zeer arbeidt,10 zoo gheen andere wint en comt van Constantinople.11 Dat het volck van Galas was bij Egre,12 't volck van Hazfeld opgehouden in Franckenlant13 door den vorst van Beieren, omdat hij vreest14 de conjunctie van den hertogh van Anguien ofte andere Fransche trouppes met den marescal de Turaine.15 Zoo die niet en geschiet, meent men aldaer dat gheene apparentie en is dat den marescal de Turaine iet anders zal connen doen als de Rijnkant bewaeren. Dat de keisersche door de oorloge van Danemarck ende de ongelucken die de Fransoisen zijn overgecomen16 meenden haere zaecken wel te staen ende middel te hebben om mevrouw de landgravin te brengen tot een accord nae haere meening.17 Veele wonderlijcke gevallen door vier uit den hemel verschricken de Duitschen ende doen geloven langer ende zwaerder oorlogh. Een Beyersche ingenieur heeft aengenomen de rotze van Hohentwiel te doen springen in drie maenden.18 De Spaignaerden uit den Pals waeren gegaen nae Beck,19 hertogh Carel [is] melancholyck tot Worms, zoo om de onzeeckerheit van zijne deliberatie als omdat hij de Cantecruye20 van zich heeft498
gezet om den paus te voldoen.21Uit Engelant hooren wij niet veel goeds voor den coning, anders dat eenige Ieren tot hulp van zijne Majesteit werden verwacht,22 die zulcx wel van noode heeft, alzoo Jorck in groot peryckel is,23 Oxford omcingelt met twee legers van de grave van Essex ende Waller,24 ende Excester niet buiten peryckel, waerom de coninginne vandaer schijnt te willen vertrecken nae Bristol ende voort nae Ierlant voor ofte nae haere craem.25
De vordere discouren die hier gestroit werden zijn dat den marescal de Motte-Odincourt met twaelffduizent man, andere zeggen meer, hoopt Lerida, belegert bij drieëndetwintichduizent man, gedefendeert bij vierduizent Fransoisen, tweeduizent Catalans, te secoureren,26 zijnde daerontrent gecomen tot ontrent vier Spaensche mijlen, ende dat hij heeft becomen een goed getal Spaensche muilen geladen met vivres ende geld. Dat tuschen den paus ende den hertogh van Toscane27 weder wat dispute is over de fortificatie van Comaco, maer die men meent dat gestilt zal werden.28 Dat den hertogh van Bouillon met zijn huisvrouw is te Rome,29 dat in Piedmont niet en geschiet.30 De gravinne van Soissons verwacht hier haere schoondochter, de princesse van Carignan.31 Is zelff
499
zeer zieck, heeft haer testament gemaect ende hondertduizent gulden gelaeten aen den bastard van den overleden grave van Soissons.32Men zeit dat don Melos, eenigh volck gezonden hebbende tegen mijnheer den prins van Orangie,33 is bij Bourbourg, verwachtende Beck met tienduizent man, ten deele Duitschen, ten deele Lorrainen. Dat het leger van den hertogh van Anguien versterckt werdt tot 15000 man.34 Dat Gravelingen gedefendeert werdt met drieduizent soldaten, tweeduizent soo boeren als inwooners, wel voorzien van amunitie. Thien compagnies de guardes zijn gegaen ‹om 't leger voor Gravelingue te verstercken›35 nae Peronne ende daerontrent; zullen gevolgt werden bij de gens d'armes van den coninck ende de chevaux legers ende 't regiment van de coninginne. Men licht eenige nieuwe regiment[en] om te zenden voor Grevelingue. Den hertogh van Anguien gaet de trouppes tegen die in 't lant van Luick zijn gelicht ende zeer schoon zijn, ende hoopt haest te hebben vijftienduizent man met intentie, zoo eenige meenen, om zich te vougen bij den marescal de Turaine,36 die twee regimenten vannieus bij zich heeft becomen ende meer verwacht. Beck schijnt dat gaet nae Vlaenderen om iet te hazarderen tot behoudenisse van Grevelinge. 't Parlement alhier maect zwaericheit bijnae in alle de edicten die in de meulen zijn.37
18 Iunii 1644.
De gravinne van Soissons is gestorven;38 den ridder de Guise, zoon van den laetste cardinael de Guise, gebracht in de Bastille.39 Men zegt dat hij complice is geweest van de
500
desseings tegen den cardinael Mazarini, beleit bij den hertogh van Beaufort.40In dorso staat in een onbekende hand: Den 18 Juny 1644.