2613. 1636 mei 30. Aan N. van Reigersberch1.

Mijn Heer,

Ick ontfang gisteren uE. brief van den 4 Mey, huiden die van den 172, ende verstae daeruit garen alle particulariteiten.

Wat Seldeni boeck3 aengaet, ick heb onder mij verscheide dingen daertoe dienende, die een ander niet soo licht in de handt sullen comen. Maer sal die bij mij houden, immers voor dese tijdt, siende, hoe ick bejegent werde bij deghenen, daer ick sooveel ende soo getrouwelijck voor heb gearbeit. Ick hoop de naecomelingen mijne actiën ende schriften met meerder danckbaerheit sullen erkennen. Ende voor die can ick sien, off ick iet gereedt maecke, dat ick voor de tegenwoordige nae alle reden niet en behoor te doen, om niet met mij te laeten spotten.

Wat de saeck van Rotterdam4 aengaet, 't laeste vierendeel gage is betaelt den vijfden September 1618, weinigh nae mijne gevanckenisse. De gagie verstae ick, dat mij comt, totdat ick aen de Staten van Hollant geschreven heb mij in de Sweedschen dienst te hebben begeven; is ontrent drie maenden minder als sestien jaeren. Boven de gagie, soo is de schade, die ick vorder geleden heb, door den dienst van de stadt niet bij exaggeratie, maer inderdaet soo groot als uE. weet ende alle equitable personen licht connen afnemen.

Daer is wat aen gelegen, wie hier de ambassade sal becomen. 't Geeft mij wonder, dat Aelianus5 mij niet en schrijft nochte ordre stelt op de overgesonden

178

De tijdingen van Brasyl behagen mij wel. Nopende Claudius6 heb ick over lang gehadt gelijcke consideratiën.

Ick heb aen uE. weeckelijck geschreven. Weet niet, off eenige faute is geweest in het bestellen.

Wilt Fabius7 van mijnentwege bedancken ende van mijnen dienst verseeckeren.

Van de plaetsen, die tot vrede werden voorgeslagen, is Colen buiten twijffel d'apparenste.

Den hertogh van Bouillon8 is met den coning9 te misse geweest.

Den hertogh van Weimar10 ende den cardinal de la Valette11 sijn wat te laet vertrocken, naedat Coblenz verloren was. Voor Hermestein ende oock van Hagenouw werdt gevreest. Ende Colmar is niet in den besten staet.

Den Turc12 sal apparentelijck met het Persische oorlogh, Rewan by de Persianen belegert sijnde, genoech te doen vinden ende de christenen laten alleen haer seer bewinden.

Onlancx was hier uytgegaen een boecxken geïntituleert, Le Nonce Fransois'13 inhoudende eenige dreigementen aen den paus14. Daer is soo groote instantie tegen gedaen, dat niet alleen het boeck is op de Grève bij sententie verbrandt, maer oock den drucker, soo men hem vint, gecondemneert gegeeselt te werden.

Ick verstae uit die van de religie, dat ontrent 15000 puritainen in West-Indië met aesyl van Nieu-Nederlant sijn gaen woonen. Soo uE. daer eenige particulariteiten van weet, sal blijde sijn deselve te verstaen.

Den hertogh van Savoye15 doet niet dan sijn eigen saecken. Den hertogh van Rohan16 schrijft om broot. Vier duisent Duitschen passeren de bergen.

't Volck van den hertogh van Weimar ververscht haer wat in de Fransche Comté. Den cardinael de la Valette gaet, soo ick meen, nae den Elsas. Den prins van Condé17 bewaert Bourgogne, den graef van Soissons18 Champagne, elck met tien off twaelff duisent man. Ende men ontbiet wederom op den ban voor 't

179

UE. gelieve met mijn broeder de Groot19 te arbeiden, dat mijne boecken ende papieren, die ick tot van Driel20 heb gehadt, mij, als reden is, gewerden mogen.

Ick wilde wel weten, off Cunaeus21 sich excuseert tegen Seldenum te schrijven ende waerop d'heer Basius22 ende den advocaet Graswinckel23 hebben aen mij geschreven om hulp tegen Seldenum. Ick heb haer dese mael niet geantwoord. Sal hiernae eene beleefde excuse schrijven. UE. gelieve op alles wel te letten ende ons wederom bij alle gelegentheit te gebruicken.

Tot Parijs, den 30 Mey n.st. 1636.

Ick wilde wel weten, off nu iemant is te Amsterdam, aen denwelcke ick mijne pacquetten can bestellen. Bij gebreck van anderen heb ick sedert eenigen tijdt neef Hertoghvelt24 de moeite aengedaen.

Den graef van Hanau25 gaet met mij in groot vertrouwen.

Soo uE. can verstaen wat opinie men daer heeft van de Lelieman26, die hier is, hoop sal connen dienen. Den nieuwen27 is te Rouaen.

Wij verstaen 't leger van den prins van Condé is ingevallen in de Fransche Conté.

Manlius28 heeft het geruchte laeten gaen, dat hij nae Eusebius29 is off Vindex30, andere seggen nae Orléans. Hij is acht dagen wech geweest. Heeft een Sonnedagh audiëntie gehadt te Fontainebleau; waer hij nu is, weet men niet, maer een van sijne bekende twijffelt ende meent, dat het is een pretext, maer dat hij bedect is gegaen bij Aristoteles31, om daer te remueren. Ende sal buyten twijffel van wegen Vindex sterckelijck werden geappuyeert. Mea nihil interest. Οὐ φϱοντὶς Ἱπποϰλείδῃ32. (Floc)cum non interduim33.

180

Adres met andere hand: Mijn heer Mijn heer Reigersberg, raet in den Hogen Raet in Hollant, In Den Hage.

In dorso schreef Van Reigersberch: broeder de Groot. Wt Paris. Den 30 Mey 1636.