Mijnheere,
Wt de gesondene avisen van voor acht dagen2 sal u. Exc.tie verstaen hebben, hoe dat den oversten Helm Wrangel3 5 à 6000 boeren, die sich in Wensusel gerotteert en wederstant wilden doen - sijnde Wensusel het wtterste van Jutlant -, in route gebracht, 700 nedergehouwen, veele gevangen hadde becomen. Vrouwe Christina, des conings gewesene concubine,4 soo als sij met een deel goederen nae Fuenen wilde vluchten, soude beneffens een general-commissaris Arntfeld5 mede gevangen sijn genomen. Wij hebben tsedert met de leste brieven van Hamburg tijdinge becomen dat de Sweedsche bij Rippen twee conincklijcke Dennemarckse schepen ende drie galliotten, die desen winter aldaer bevrosen hadden gelegen, hebben verovert ende daerbij het eilant Rym genoemt ingenomen,6 daerop men de gestucken van de gemelde schepen hadde gebracht, die alle met veel anderen buit in haere handen sijn gecomen. Men wil mede seggen van 28 sloepen die sij souden becomen hebben, waervan met den naesten de seeckerhijt.
Sijn Exc.tie Torstenson bevind sich noch tot Hadersleven, sijnde wat onpasselijck.7 Van het desseing op Fuenen word niets gemelt. Den oversten Duglas is met 10 regimenten van de hooftarmee nae Silesiën gemarcheert,8 om de geblocqueerde Sweedsche guarnisoenen van de keysersche te verlossen. General-major Coningsmarck is van Harenburg opgetrocken, hout sijn rende[z]-vous bij het clooster Seven.9 Den persoon die den voorschreven general-major in 't Oude Land hadde gestelt om de ingewilligde contributie daer rondom in te vorderen, heeft den aertsbisschop van Bremen10 onversiens
206
vandaer met het gelt doen wegnemen ende nae Stade voeren. Van gelijcken heeft des aertsbisschops volck des general-majors secretaris, met eenige goederen te water van Hamburg afvaerende, ontrent Harburg11 ertapt ende nae Staden gebracht, soodat sich den voorschreven aertsbisschop in alles vijantlijck toont. Die van Geluckstad doen soo nu soo dan wtvallen12 sonder groote effecten, ende heeft men 4 à 500 te Hamburg geworvene soldaten soo daerinne, als in Crempen en Staden verdeelt. Den Deenschen rijckscantselaer is noch tot Hamburgh.13 Hij heeft den heere veltmarschalck versocht paspoort om nae Dennemarcken te gaen, maer is hem afgeslagen, ende geeft men voor dat sijn Exc.tie soude ter antwoort gegeven hebben, hij en kende geenen Deenschen rijckscanselaer als eenen die te Osnabrugge op de vredenstractaten was, dien hij noch geloofde daer te sijn.14 Wollau in Slesiën hebben de keysersche nae drie verloorene stormen wederom gequiteert, doch Groot-Glogaw noch geblocqueert gelaeten.15 De aenwesende gedeputeerden der Hansesteden te Lubeck houden alles seer still.16Van Dansick word gemelt dat den coning in Polen seer geheime saacken met sijne bij sich hebbende senatoren is tracterende,17 ende soude een groot deel vremt crijgsvolck tot defentie van 't rijck aengenomen werden. Daer was mede een extraordinaris ambassadeur wt der Moscau aengecomen.18 Des conings van Dennemarcken principael secretaris Gunther is wt Dennemarcken deser dagen t'Amsterdam aengelangt; hout sich seer bedeckt ende is sijn voornemen noch onbekent.19
De tractaten der Franschen plenipotentiarissen met desen staat sijn geslooten ende bederseits onderschreven.20 Verleden Donderdagh hebben deselve haer afschijt van de
207
heeren Staten publice genomen ende doende monsieur d'Avaux21 de oratie, heeft veel en wijtloopich in faveur der papisten geperoreert ende begeert dat se souden mogen hebben hier te lande de vrije exercitie van religie, 'twelck de heeren Staten seer quaelijck en hoog hebben opgenomen. Also Servien onpasselijck is, sal d'heere d'Avaux eerstdaegs voorwt vanhier vertrecken22 ende den heere Servien bij sijne reconvalescentie naevolgen.Ick blijve, mijnheere,
u. Exc.tie dienstwilligste.
Den 6 Martii 1644.
Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 16 Martii.