Mijnheer,
De advysen van Calis zullen nu in Hollant vertoont hebben den stant van het belegh van Grevelingen,2 zijnde zulcx dat Piccolomini verhindert is geweest volck daer in
558
te brengen3 ende dat d'heer Gassion zich op eene plaetze gelogeert heeft op de contrescarp, den marescal de Millerai zijnde belet geweest hetzelve met effect te doen,4 eerst door het branden van zijne brugge, daernae door hooge water in de gracht geprocureert bij die van de stadt, waerdoor de soldaten die haer hadde begonst te logeren op de contrescarpe hebben moeten vertrecken. Men hoopt alsnoch dat mijnheer den prins van Orangie zich zal naerderen.5Den hertogh van Anguien past noch op Beck.6 Den hertogh van Beieren heeft ontrent achtienduizent man, den marescal de Turaine halff zooveel.7 Denzelve hertogh van Beieren bloqueert noch Hohentwiel8 ende handelt alsnoch met den gouverneur, oock met Vrancrijck door Cressy,9 die vanhier derrewaert werdt gezonden.10 't Volck van den marescal de Turaine legt bij Basel, Colmar ende daerontrent,11 ende schijnen van die
559
plaetsen als sijnde onder de protectie van Vrancrijck te zullen vertrecken om den oegst daer vrij te laeten ende zelff te gaen doen den oegst ontrent Strasburg ende in den Pals. Zoo zij wat stercker waeren, zouden Frankendael connen aentasten,12 alwaer niet meer binnen en zijn als vijfhondert man ende daer rondom weinich volckx gelaeten tot vertroosting van den churfurst van Mentz.13 De gedeputeerde van de vorsten ende stenden tot Francfort hebben de deliberatie over den brief van monsieur d'Avaux gezonden aen haere principalen.14 De steden Ulms, Straesburg, Norenberg, Francford vergaderen dicmael op haerzelve.15 De camer van Spier solliciteert alsnoch om verplaetzing ofte neutraliteit.16 Van de trouppes van Galas ende Haezfeld wierd aldaer verscheidenlijck gesproocken:17 eenige meenen zij gaen nae Pomeren, andere nae den eertsbischop van Bremen ofte nae Jutlant. Men twijffelde daer niet off Leipsich was gestelt in goede defensie voor het vertreck van de heer Coningsmarck nae de Weser.18 De Turcken plunderden de landen van Budinois, doch den bassa van Buda had de presenten van de keizer beleefdelijck ontfangen.19 Men zeide daerenboven dat de grooten visyr20 verzeeckering hadde gegeven van niet te innoveren tegen het huis van Oostenrijck, hoewel hier anders werdt gelooft ende de wisselbrieven voor Rakoczy waeren alrede gearriveert te Venetië.21560
In Italië is de vrede tuschen den paus ende zijne naebuiren herstelt.22 De plaetze van Cassino, becomen bij prins Mauris van Savoie,23 is van importantie alzoo hij daerdoor veele plaetzen van 't Milanees zal brengen onder contributiën ende desseings connen maecken op Alexandrië, Tortona ende andere plaetsen,24 om 'twelck te beletten de colonnel Stoz25 uit Pavia was vertrocken met zesduizent man te voet, vierduizent te paerd. Prince Thomas had wel zooveel voetvolck, maer minder ruiterie26 ende hoopte zoo hij als zijn broeder prins Mauris in verscheiden plaetsen van 't Milanees den oegst nae haer te nemen ofte te bederven. Van Lerida zijn verscheide discoursen: eenige meenen dat die plaetse al over is, anderen anders.27 De Fransoisen hebben voor Valentia vier Spaensche schepen verbrand.28 Tuschen de Castilianen ende Portugezen zijn eenige rencontres gevallen met weinigh advantagie,29 de Portugezen van die frontiere vertrocken bij gebreck aen vivres.
Uit Engelant hooren wij dat de coninginne, tot Excester van een vierde zoon zijnde verlost,30 in dezelve plaetze belegert werdt bij den graef van Essex31 ende dat Waller met
561
noch eenige andere gingen tegen den coning,32 die tot Bristol is. Dat geïntercipieerde brieven van den grave van Neucastel uit Jorck toonden die plaetse niet langer houbaer en was.33 Tot Londen wierd geloofd dat het accord al‹s› was gemaect ende dat de burgerie geven twintichduizent pond staerlings om de pillage af te coopen.Hier is seditie geweest tegen de meters van de nieuwe huizen,34 waervan eenige zijn dootgesmeten bij de metzelaers. Maer alzoo de soldaten van de regimenten van de guarde datelijck daerbij quaemen, is de gemeente verdwenen ende de coninginne van Ruelle hier zijnde gecomen35 heeft wel om der authoriteit wille laeten voortgaen met de metinge, maer door tuschencomen van het parlement zal de zaeck werden geaccommodeert36 ende dit fauxbourg een millioen opbrengen tot afcoop van de nieuwe exactie. De gemeente is zeer gestoort op monsieur d'Emery, die door finantie zeer rijck is geworden ende onlancx hondertduizent gulden geschoncken heeft, zoo men zegt, aen een juffrouw. Den ambassadeur van Engelant heeft de jarretière gegeven aen den coninck.37 Den extraordinaris ambassadeur van Portugael is vanhier vertrocken.38
9 Iulii 1644.
Veele geruchten zijn hier gestroit van een groote victorie van de Portugesen over de Castillanen, van 't leger van Piccolomini en Beck te neder gebracht, van de conjunctie van hertogh Carel met de Fransoisen om te trecken in Duitschlant,39 alles om het volck
562
wat te stillen. Voorts verstaen wij dat den marescal de La Motte-Odincour heeft becomen twee cleine plaetsen, Tour de Segre ende Castillon bij Noguera. Daer is maer eene plaetse van de contrescarpe van Gravelinge ingenomen bij Gassion, want de desseings van den marescal de La Milleraie zijn misluckt, eerst door het branden van een brugge, daernae omdat eenigh weinige soldaten die hij overgezet hadde door hulpe van de Hollanders, haer hebben moeten retireren door het overloopen van het water van de gracht gecauseert bij die van de stadt.In dorso staat in een onbekende hand: Den 4 [sic] July 1644.