Mijnheer,
Men is vanhier geresolveert een resident te houden gestaedigh in Swede.2 Ende 't schijnt het faveur meest is voor den baron de Rourté.3 Den grave van Harcourt is noch niet vertrocken nae Catelagne, maer heeft zijne familie ende guardes vooruitgezonden, meenende te volgen in Februarius.4 Vanwegen Spaignie zegt men dat in Catelagne zal commanderen de marquys de Leganes.5
't Becomen van Creutznach, geschiet den 26 December,6 geeft de Fransoisen eer ende voordeel, alzoo zij daerdoor middel hebben haere contributiën die vrij wat hard zijn noch wat meer uit te spreiden in de Overrijnsche landen ende de Spaensche ende keiserschen zeer te beletten in het overbrengen van haere legers nae Nederland ende de
347
aengrenzende landen. Frankendael is geblocqueert ende zoo dat men meent dat het in handen zal moeten vallen van de Fransoisen.7 Men verwondert zich dat den hertogh van Lotteringen voor Creutznach niet en heeft gedaen dat men meende dat hij conde doen. Hij zend de helft van zijne ruiterie in Vlaenderen.8 Gleen logeert zich tusschen Cobelentz ende Andernach, de Beyerschen in Franckelant bij Swabische Hal, bij Nordlingue ende Augsburg.9 Maer wij verstaen dat den keyzer eene zeer bedructen brief heeft geschreven aen den vorst van Beyeren om bijstant te hebben10 ende dat den baron de Waert11 met de ruiterie ende Mercy met eenigh volck marcheren nae de quartieren daer nu meest te doen valt. Evenwel is oock zeecker dat de intelligentie tuschen Vrancrijck ende Beyeren vannieuws is geknocht ende denzelve vorst zendt zijne gezanten nae Munster tot de handeling,12 wiens exempel oock den churfurst van Saxen, hoewel lang daertegen geworstelt hebbende, is gezint te volgen.13 De vorsten ende steden willen niet minder doen, zoodat genoechzaem tot Munster ende daerontrent zal zijn een volle rijcxdagh.14 Hoe die leden accorderen zullen, staet te bedencken. De Fransche trouppes hebben veel haere winterlegers bij Trorbach ende Berncastel.15 Die La Motte in Lotteringe belegert hebben, zijn348
wat teruggegetrocken om te mijden de canonade uit die plaetse.16 Hebben uit Nancy ontfangen buspoeder, lont, keigels ende andere gereedschap.In Italië ende in Catelagne zijn eenige quartieren van de Fransoisen opgeslagen,17 in Italië bij die van Final, in Catelagne bij die van Tarragone. Boven de drieduizent man die men zegt dat den paus18 aen den keizer hadde toegelaeten te lichten in de landen staende onder des pauzes gebiet ende eene goede somme gelds uit de kerckelijcke in 't rijck van Napels ende ellewaert, werdt noch gezegt dat door aenhouden van den paus de prinzen van Italië aen den keyzer doen hebben bij de tienduizent man.19 Doch de heeren alhier zeggen dat de cardinaelen van de Fransche partij groote remonstrantie daertegen doen20 als dat den keizer dat volck hebbende licht zal gebruicken niet alleen tegen den prins Rakoczy, maer oock tegen Vrancrijck ende Swede. Waerdoor de Stoel van Rome zoude connen de vrundschap van Vrancrijck verliesen ende de Sweden, die wel toonen wat zij vermogen, tot vijanden crijgen, luiden die wel eertijds de wegh over de bergen nae Italië hebben connen vinden.21 Den cardinael Antonio werdt gezegt peryckel te loopen van een crimineel proces op zijn hals te krijgen.22
Wij hooren dat alle de crijgshoofden van den keizer,23 uitgenomen Galas, die wel bewaect werdt bij Coningsmarck ende de Hessischen,24 zijn met Haetzfeld te Prage, niet wel wetende wat raed zij behooren te nemen; dat oock uit Hongeren eenige trouppes de-
349
rewaert gaen.25 Dat den keizer, zijnde zeer perplex, een andere ambassadeur26 zend nae Constantinople.Men wenscht hier zeer nae de vrede tuschen Swede ende Denemarck,27 al waer het vrij tot costen van Swede. Wij hooren oock dat den coning van Spaignie geldt heeft gefurneert aen de Westfalische creitz om door haer te wercken.28 Den marescal de Turaine heeft vanwegen de landgravin van Hesse, zijne verwante,29 van den Darmstader30 geëischt het bezit van Catzenelboge31 ende dertichduizent rijcxdalers ofte in plaetze van dien duizent paerden. Elck neemt zijn tijd waer. Wij verstaen vorder dat die van Erford hebben overrompelt ende gepilleert de stadt Lauringe.32 Dat den paus33 zend de cardinalen Harach34
350
ende die van Savoie35 tot bevordering van de vrede. Dat Plessis-Pralin36 zal zijn marescal de France ende ambassadeur te Rome.37De roomsche gezinde Switsersche cantons hebben nieuwe accorden gemaect met den gouverneur van Milan,38 dewelcke zich zeer cort vindende van gelt ende daerdoor belet groote zaecken uit te rechten, niet meer en wenscht als vandaer te zijn ende weder te keeren nae Spaignie.39 De schorssing van wapenen duirt tuschen het hertogdom ende 't graefschap van Bourgogne.40 Mijnheer den prins is vandaer weder hier gecomen.41 Uit Engelant hooren wij dat den coning geduirende de handeling van de vrede te Londen42 heeft gemeent door intelligentie Pleimuth, Reading ende andere plaetzen43 te becomen; dat prins Robert gaet nae 't zuiden van Engelant;44 dat de parlamentarissen gedwongen zijn 't belegh van Basingam te verlaeten.45
Le 14 de Janvier 1645 te Paris.
Wij verstaen vorder dat uit Naples eenigh voetvolck is gezonden nae Spaignie.46 Dat
351
de wapenen van Vrancrijck te Rome zijn wechgenomen van het huis van den cardinael Theodati, voordezen comprotecteur van Vrancrijck.47 Dat de Castillanen tot dertienduizent te voet, drieduizent te paerd van 't belegh van Elva in Portugal zijn afgedreven.48Adres: Mijnheer/mijnheer van Reigersberg, eerste raedt in den Hoogen Raide in Hollant, in Den Hage. Port 9 st.
In dorso schreef Reigersberch: Broeder de Groot, den 14 Januari 1645 uyt Paris.