Mijn Heer,
Binnen een dagh oft twee heb ick veele van uE. brieven gecregen, van den 16 July2, van den 213 ende een sonder date4. Noch twee aen Constans5. UE. moet gedanckt sijn van de groote naersticheit ende seer particuliere advysen.
Mijn geloof is, dat Latou6 niet en soeckt de vriheeit van7 Rose8 oft Cimon9. Calaber10 misschien is oock daertoe gesint. Eusebius11 ende de zijnen spreecken van Gracchus12 wel, hoewel de andere Latouvercoopers grof aengaen. 't Gebeurt nu veel, dat men schijnende oneens13 te sijn eens14 is.
156
Ick en weet niet, oft uE. gesien heeft het antwoord te Brussel gemaect tegen het eerste manifest van den coning15; daer comt op het laeste een passagie uit de Fransche historie van Duplaix16. ‘Dieu veuille’, seit hij spreeckende van de Hollanders, ‘que leurs mauvais exemple ne leur armes mesmes aprez que nous aurons assez travaillé pour les affranchir de la domination estrangère, ne soyent funestes à la France. Certes les superbes républiques des nations fières, sont très pernitieuses voisines aux monarches, parceque touts les hommes ayment naturellement leur liberté et la croyent mieux maintenir en democratie et soubs le gouvernement populaire’. Ick meen, dat Neeff17 ende Vindex18 beyde Mustafa Bassa19 wel willen houden ende Pindarus20 om de Tulipe21 buyten Simonides22 te houden ende Cimon gedwee te maecken.
Op Manlius23 maect men hier staet. 't Is een gierig mensch. Soo veel ick verstae was den inval van24 hier in Mustafa Bassa25 schriftelijck gestelt, maer niet geteickent.
Van den hertogh van Rohan26 wert hier seer treffelijck gesproocken ende dat om Gracchus te meer te denigreren. Hij heeft den III July bij Matz den vijant wederom gematigt, eer de Spaignaerden bij de keysersche quaemen27; daernae de Spaensche tegengetrocken, die den tweede July geweecken sijnde ontrent het fort de Fuentes, 't leger, dat sij daer hadden, in brant hebben gesteecken, daernae hij haer volgende heeft ontrent 200 bij Baden in Bormio geslagen, waerdoor verschrickt sijnde die in Valdemonasterio waeren haer ander leger bij 't fort S.t Marie mede in brant hebben gesteecken ende sijn geweecken nae Tirol, alwaer den hertog van Rohan haer vervolgt, de boeren met hem soeckende te accorderen; soodat nu den vijant is uit de Valteline, Bormio ende Valdemonasterio, dat is uit al het Grisonsche gebiet, door de resolutie van den hertogh van Rohan van overal den vijant te soecken ende slaen.
In Duitschlant, aen dese sijde van den Rijn sijn t'saemengevoecht den car-
157
dinael de la Valette28 ende hertogh Bernhard29 ende is door de hoochdragenheit van den cardinael den anderen - die d'avantgarde van 't geunieerde leger leiden sal - niet weinig geoffenseert. Door dese gevouchde macht, die alle ... kens was, hebben de keiserschen 't beleg van Tweebrugh verlaeten. Hebben oock Keisersluter geruimt ende sijn geweecken op Worms, alwaer ick vrese, dat 't gunt van Ments al over eenigen tijd geseit is, waer sal vallen. Want het krijgsvolck van de onsen is uit de stad nae het fort, dat op een hoochte terzijde legt, geretireert. Men schrijft, dat den coning van Hongeren30 selff daer comt. Den hertogh van Lotharingen31 blijvende bij Remiermont ende La Force32 bij 't Spinet (?) met weinig macht, sullen malcander niet veel quaeds doen. De stadt van Straesburg had dese dagen, doen den vijant daerontrent noch soo sterck was, geschreven aen den coning33, dat de saecken soo blijvende, den coning niet vremd en moste vinden, indien sij de paix van Pirne34 ofte eenige naerder articlen, die haer gepresenteert wierden, aennaemen. Hierop heeft den coning datelijck aen haer gesonden met groote beloften.Den ban ende arrièreban, die men hier vast beschrijft, sal niet veel uitmaecken. Daer comen te veel excusen. In 't ende Julij is een cleine intocht gedaen in 't Cambresis, maer het volc, dat weinig was, is sonder iet uitgerecht te hebben, terugge getrocken. 't Was maer divi causa.
Des paus nuntii, soo hier, als te Wenen35, trachten de saecke tot een stilstant te brengen tusschen de twee croonen. Men slaet voor, dat het hertogdom Bar soude blijven aen den coning, Lorraine gedemanteleert sijnde gerestitueert soude werden aen den hertogh. Als dat waer, soude den coning van Spaigne de passage daer houden. Soo Aerdbesie36, Lely37, Sultan Achmet38 malcander trouw waeren, souden de Rose39 ende Cimon wel op een goede voet aen Stesichorus40 cnoopen.
Ick wilde wel weten, hoe de saeck van monsieur de Saumaise41 is afgehandelt. Ende wat in Serranus'42 saeck vorder sal passeren.
158
Meer niet dan onser aller gebiedenis aen alle de vrunde.
Den 10 Mey (sic) 1635.
Adres (met andere hand): Mijn Heer Mijn Heer Reigersberg, raedt in den Hogen Raet in Hollant in den [Hage].
In dorso schreef Van Reigersberch: broeder de Groot den X Mey 1635.