Search
Add panel
[tiler debug info]
Excellentissime Domine,
Gratias habeo Sublimitati Tuae maximas pro benignis ejus literis 23 Martii veteris Kalendari3 ad me datis proque transmissis chartis continentibus responsum ad oblatam a rege Daniae4 conciliaturam, duas delineationes foederis Suediam et Galliam inter et pacta in quatuor menses valitura, ex quibus et summam prudentiam Sublimitatis Tuae agnosco et habeo, quod in sermonibus apud Gallos et amicorum legatos sequar.
Ego his meis demissis literis die crastino a D. cardinali5 petam audiri eique ostendam, quantum potero, meum pro re communi studium.
Apud alios legatos ea loquar, quae vulgari Tuae Sublimitati ac D. Sanctichaumontio6 visum est.
Dux Bernhardus7 intra dies quinque aut sex discessum parat cum ea, quam scripsi antehac8, pecunia et bonis promissis.
Hogendorpius9 hic adhuc flagitat id, quod Feuquerio10 - is nondum convaluit - regis11 in usus credidit.
De rebus ducis Rohanii12, qui inter Comensem et Clavennensem lacus vado transgressus nihil aliud quam villas incendit agrosque populatus est, ideo quod nec machinas haberet et milites, quos in hostem posset producere, non super ter mille, scribit Sublimitati Tuae Marinus13, qui in illis nunc agit partibus. Ulterius ex
121
scriba14 ducis ipsius, qui mihi ducis literas pertulit caetera narrare jussus cognovi, supplementa, quae ipsi promissa fuerant, alio fuisse versa. Eo facto dolens dux ereptam sibi gloriae parandae occasionem illum scribam suum huc miserat serio id postulans, ut imperio exonerari possit. Sed neque hoc impetrat neque supplementi nisi parum admodum, ita ut nihil inde magni videatur exspectandum.Post longas altercationes in Rhaetorum conventu quorundam, qui aberant, non habita ratione placuit tandem protestantibus in Valle Telina nec usum religionis nec domicilium permitti. Jus imperii quod attinet, videtur quidem Vallis Telina libera fieri, sed si quae inter ejus incolas Rhaetosque orientur controversiae, earum definitio cum permittatur lectis utrimque arbitris pari numero, quos dissidentes legati Gallici15 sententia dirimet satis apparet, vis ipsa imperii ubi sit futura; praesertim ipsa Vallis fraena, castella inquam, Gallis retinentibus. Ita fiet, quod fieri solet et apologo lepide significavit Horatius:
Cervus equum pugna melior communibus herbis Pellebat, donec minor in certamine tanto Imploravit opes hominis fraenumque recepit; Sed postquam victor violens discessit ab hoste Non equitem dorso, non fraenum depulit ore16.Parma urbs postquam Mutinensis17 privata in affinem18 odia remisit, periculo vacat. Et Placentia, ubi ipsa est Parmensis uxor19, putatur habere necessaria in menses aliquot. Interim forte fiet aliquid; nam nunc quidem nihil fit.
Sabaudum20 sociis perpetuo suspectantibus tanquam privatis suis rebus invigilantem publica contemnere.
Qui transire Alpes hoc vere parant Germani, ad mille equites, quinque peditum millia futuri dicuntur.
Cardinalis Guenettius21 paci a pontifice22 praepositus Bononiae exspectat designationem loci, in quem Caesar23, Gallus24, Hispanus25 consentient. Urbibus, quae ad id propositae fuerunt antehac, partim longius dissitis partim in aestu belli positis, Leodio intestinis involuto motibus haud dubie aptissima actioni erit Colonia et Batavis non nolentibus.
Is, qui Viennae res agit Gallicas26 ab imperatore27, instigatu, ut creditur, Hispani, jussus discedere, dixit debere se id prius regi suo indicare; interim sibi
122
domi suae se tenere juberetur sive sineretur cum externis, qui ibi sunt, amicis colloqui, in eo paratum se sequi aulae voluntatem.Classis Gallica multa nunc in sermone hominum constare dicitur quadraginta navibus rotundis bellicis ad Rupellam, viginti longis ad Massiliam, minoribus navigiis quas tartanas vocant, sexaginta, onerariis quindecim. Sed quibus imperium datur, maris expertes sunt28. Audio hoc ab omnibus dici Gallorum sociis, Gallos cum socios quaerunt maximas praeferre divitias, ubi solvendum est aliquid, ultimam paupertatem.
Duci Lotharingio29 a30 Gallis seorsim conditiones ostentari susurratur.
Audio a protestantibus Helvetiis non minus quam Rhaetis graviter ferri id, quod de Valle Telina constitutum est, passimque ambos31 strepere criminationibus, maxime in Rohanium ut religionis suae incuriosum.
D. Banerio32 res tam pulchre succedere gaudeo, eoque quod res nostras ipsa Sublimitate Tua significante33 cognovi. Non patiar ignaros, qui nobis favent.
Ab Anglis ante finitam Arundelii34 legationem nihil in commune exspecto. Eidem Batavis usum maris liberum si ab ipsis petatur, se non negaturos ajunt.
Resurgunt Burdigalae et alibi contra nova onera seditiones.
Dux Lotharingiae Carolus ire Ratisbonam imperatoris vocatu dicitur.
Unum, quod addam, habeo, Excellentissime Domine, Tuam Sublimitatem ut intimis precibus Dei tutelae commendem.
Tuae Sublimitatis cultor devotissimus
H. Grotius.
Lutetiae, Calendis Maii anni 1636.
Adres: Axelio Oxenstiernae, Sacrae Reg. Maj. Regnorumque Sueciae Senatori et Cancellario.
