eLaborate
::: eLaborate options :::
    Show pagebreaks
    Show variations
    Search



    Searchform

    Fulltext search

    Search domain

    Search site
    Search current document

    Letter



    5144. 1641 april 13. Aan N. van Reigersberch.1

    Mijnheer,

    Den hertogh van Lorraine2 heeft aen den coning den eedt van manschap gedaen al knielende voor het hertogdom van Bar. Den eertsbisschop van Bourdeaux3 heeft twee galeien ende vijf schepen genomen op de Spaignaerden gaende nae de haven van Coleuvre ende heeft deselve gebracht binnen Barcelona.

    Den prince Thomas maeckt een leger rede van twaelffduisent man, waertoe Spaegnië hem geeft vijfduisent te paerd, vijfhondert te voet. Mevrouw van Savoie, bij een edict van nieus uitgegeven,4 verclaert criminels de lèse majesté alle die de partij van den cardinael de Savoie ende den prince Thomas sullen volgen. Evenwel laeten die twee princen niet grooten aenhang te maecken in Piedmont ende uit deselve haer leger te vullen.

    In Engellant werdt gedelibereert off men de ambassadeurs van Portugael5 als coninclijcke ambassadeurs sal ontfangen ofte niet, waernae den ambassadeur van Engellant6 is wachtende, om te weten off hij 't exempel van Vrancrijck sal volgen ofte van de ambassadeurs van Venetië, Genua ende anderen.7

    Gil de Haes8 gaet met eenigh volck tegen Ossenville.9 De protestantsche Switsers schijnt dat eenige lichting aen Vrancrijck sullen toelaeten, doch niet heel groote, alsoo sij selve volck van doen hebben.

    Sedan blijft in vrese ende geeft vrese aen Vrancrijck, alsoo Beck,10 gouverneur van Lutsenburg, dickmael daer gesien werdt ende 't garnisoen versterckt, veel uit ondersaeten van Spaegnië, alsoo den grave van Soissons ende hertogh van Bouillon de Fransoisen voor desen tijd niet heel veel en vertrouwen. Den coninck sal eenige ruiterie daerontrent zenden soo om de commercie te beletten als om te zien, wat daer ommegaet ofte voorgenomen werdt.

    224

    Veele advysen hebben wij dat den Grooten Heer11 het oorlogh wil voeren tegen Asac ende dat de Tarters die op de grensen van Polen waeren, door brieven van Constantinople terugge sijn getrocken.

    De geruchten van de heer Slang12 ende den marescal Bannier loopen hier verscheidelijck. Wij verwachten de seeckerheit ende hoopen goede tijding.

    Ondertusschen verstaen wij hier dat den coning van Spaignië meent Portugael aen te tasten met dertichduisent man, verdeelt in drie deelen, ter zee met vierendetwintich galeoenen, vier galeyen; dat de Portugesen beloven aen haeren nieuwen coning t'onderhouden gestaedigh twintichduisent man ende vijfendedertich galeoenen; dat den marescal de Breszé13 gaet nae Catelagne met tweeduisent ruiters ende tweehondert officieren van voetvolck; dat een verbont tusschen Vrancrijck ende Portugal is gemaect14 ende dat den hertogh van Longueville water om sijne gesontheit gaet drincken; dat den hertogh van Lorraine tot het onderhout van sijne armée van den coning sal hebben twee millioenen, gelijck den hertogh van Wimar15 heeft gehadt; dat den coning van Spaegnië sent aen den prince Thomas sijn vrouw ende kinderen;16 dat Vrancrijck ende mevrouw van Savoye allen handel met Nizza hebben verboden.

    13 April 1641.

    Notes



    1 - Hs. Amsterdam, UB, coll. RK, H 20j. Eigenh. oorspr. Niet ondertek. Geciteerd Brandt-Cattenb., Leven II, p. 295.
    2 - Karel IV, hertog van Lotharingen.
    3 - Henri d'Escoubleau de Sourdis, aartsbisschop van Bordeaux (no. 5121 n. 27).
    4 - Het edict was afgedrukt in de Gazette dd. 10 april 1641 (no. 5140 n. 18).
    5 - Antão d'Almada en dr. Francisco d'Andrade Leitão (no. 5028 n. 6).
    6 - Robert Sidney, graaf van Leicester, extraordinaris Engels ambassadeur in Parijs (no. 5003 n. 13).
    7 - De Venetiaanse ambassadeur te Parijs was Anzolo Correr (no. 5039 n. 5).
    8 - Gilles de Haes, Vlaming in keizerlijke dienst (no. 5041 n. 20).
    9 - Paul Le Prévost, baron van Oysonville, adjunct van de goeverneur van Breisach (no. 4994 n. 16).
    10 - Johann von Beck (no. 5140 n. 19).
    11 - Ibrahim, sultan der Ottomanen.
    12 - Erik Slange, kolonel in Zweedse dienst (no. 5140 n. 7).
    13 - Urbain de Maillé, markies van Brezé, maarschalk van Frankrijk (no. 5142 n. 16).
    14 - Zie voor deze ontwerpovereenkomst no. 5142 n. 18.
    15 - Bernhard, hertog van Saksen-Weimar (†18 juli 1639).
    16 - Marie de Bourbon, gravin van Soissons, en haar vier kinderen (no. 5142 n. 17).