eLaborate
::: eLaborate options :::
    Show pagebreaks
    Show variations
    Search



    Searchform

    Fulltext search

    Search domain

    Search site
    Search current document

    Letter



    5306. 1641 augustus 3. Aan N. van Reigersberch.1

    Mijnheer,

    Den 27 Iulii is Aire overgegaen. Vijftienhondert man is daer uitgetrocken nae St. Venant, alwaer het leger was van den cardinael-infant. Lamboi2 om vivres te soecken heeft sich geretireert bij Namen. Dit heeft occasie gegeven aen de mareschaux van Bressé ende Castillon3 om Donchéry weder te becomen. Den coning ende cardinael zijn ontrent Mézières, schijnen hoope te hebben van de geünieerde princen te houden aen d'overzijde van de Mase ende alzoo de vivres af te snijden. Men weet wel dat eenige goede provisie is in het casteel om het garnisoen te onderhouden, niet om de burgerie middel te geven om te leven. Deselve burgerie is ontwa-

    437

    pent als suspect zijnde van meer Fransch te zijn als Spaensch. Tegen de memorie van den grave van Soissons werdt geprocedeert bij het parlement door expresse last van den coning.4

    In Tarragona is, gelijck ick voor desen5 heb geadviseert, geduirende het gevecht ter zee - waerdoor de Fransoisen zeggen twaelff Spaensche galeien geruïneert te hebben - een goede quantiteit van vivres ingevoert. Ende in Italië hebben de Fransoisen gemist Alexandrië te nemen off, soo eenige zeggen, oock Vercelles ende Sontia; sijn nu in het marquisaet van het Montferrat ende daerontrent. 't Schijnt zij Nizza de la Paille6 willen aentasten ende de prince Thomas dezelve defenderen.

    De meeste advysen alhier zijn dat de vloten uit West-Indië soo van Terra Ferma als van Nueva Spaignia in Spaignië zijn aengekomen.

    In Switserlant is den boerencrijgh afgeloopen met een generael pardon zonder straffe van iemant ende werdt op de bailiuwen niet alleen ter plaetse daer de moeite is geweest, maer overal beter ordre gestelt. De roomschgesinde Switsers door ingeven van den keiser ende Spaegnië zoecken de neutraliteit voor het graefschap van Bourgogne den coninck af te perssen met dreigement van andersins haer volck thuis te roepen, waertoe de protestantsche cantons met reden niet en willen verstaen, maer wel helpen remonstrantiën doen aen den coning. Den ambassadeur van Vrancrijck7 helpt dit stuck slependen houden, eischt van Guller8 wederom het gelt dat hem gegeven was om lichtinge te doen voor Vrancrijck, alsoo 't volck bij de Grisons niet toegelaeten werdt uit het lant te gaen. De acht Droictures, zoo men die noemt bij de Grisons, hebben een schrift9 laeten uitgaen om te toonen haere exemtie van het huis van Oostenrijck, hetzelve huis nochtans toestaende zeeckere gerechticheden die niet clein en zijn.

    Wij verstaen uit Constantinople dat daer een brandt is geweest onder de galeien in Pera; dat den Grooten Heer10 blijft buiten hoope van kinderen ende dat Tauris, een voorname stadt in Persië, is geruïneert door de aerdbeving.

    De coninginne van Engellant heeft willen gaen nae Spae, maer den ambassadeur van Vrancrijck,11 die sulcx niet en wenscht, heeft bij het parlement gearbeit om zulcx te beletten ende tot noch toe opgehouden. Voor de coninginne-moeder12 heeft den coning van Engellant een logys doen prepareren tot Colen.

    't Belegh van Conis is opgebroocken, doordien de Spaegnaerden renfort van volck daerin hebben gebracht. Een convoi gaende van Dorlans nae Atrecht is bij de Spaegnaerden onderschept, alwaer de Fransoisen eenige schade hebben geleden.

    Veele die den naem van den grave van Soissons hadden gevolgt, comen weder onder pasport van den coning. Den hertogh van Guise werdt van Bruissel te Sedan verwacht met vierduisent man.

    3 Augusti 1641.

    In dorso schreef Reigersberch: Broeder de Groot, den 3 Aug. 1641 uyt Paris.

    Notes



    1 - Hs. Amsterdam, UB, coll. RK, H 22 a. Eigenh. oorspr. Niet ondertek. Tezamen met no. 5305 antw. op no. 5291.
    2 - Wilhelm, baron van Lamboy (no. 5005 n. 12).
    3 - Urbain de Maillé, markies van Brezé (no. 5142 n. 16), en Gaspard de Coligny, hertog van Châtillon (no. 5119 n. 3), beiden maarschalk van Frankrijk.
    4 - Zie ook no. 5304 en n. 3.
    5 - No. 5298. Voor het volgende ‘geduirende’ is in het hs. ten onrechte nog eens ‘is’ ingevoegd.
    6 - Nizza Monferrato, waar kardinaal Maurizio van Savoye zich placht op te houden. Met het voorafgaande ‘Sontia’ is Santhià bedoeld.
    7 - Jacques Le Fèvre de Caumartin (no. 5015 n. 5).
    8 - Johann Peter Guler von Weinegg (no. 5035 n. 8).
    9 - Niet geïdentificeerd.
    10 - Ibrahim, sultan der Ottomanen. Zijn zoon en opvolger Mohammed IV werd op 2 januari 1642 geboren.
    11 - Jacques d'Estampes, markies van La Ferté-Imbault (no. 5020 n. 22).
    12 - Maria de' Medici reisde naar Keulen in september 1641.