421
Mi frater,
Verum est in Italia per eam quae facta est pacem satis bene consultum2 esse honori principum, quorum certe cura praecipua esse debet, ut honori suo consulant. Imperatoris instrumentum procuratorium est quale oportet.3 In Hispanicis Galli non frustra mutationem desiderant.4 Romae favetur Arnaldi doctrinae, quae tot episcopos habet approbatores.5 Ianseniani ibi tolerabuntur si nihil loquantur extra Augustinum. Sorbonae senes sunt contra Jansenium,6 iuvenes pro Jansenio contra quam in Hollandia memini7 evenisse. In causa Anguiani et Esguilloniae regina quidem vetuit lacerari defuncti cardinalis memoriam aut pudorem Esguilloniae;8 sed cum addiderit exceptionem: nisi quatenus causae necessitas exigit, magnam ad maledicendum reliquit forem. Nam advocati causam in eo maxime verti putant, an metu ac terrore tyrannico extorta sit denuntiatio, et an Esguillonia fuerit episcopi avunculi σύνευνος.
Gerardo Graswinckelio opto bonos eventus.9 Gratias tibi ago quod de editionibus nostris serio cogitas; non potes eas nimis urgere pro voto meo.10 Illud de definiendis publico imperio iis quae controversias frequentes accipiunt,11 rogo commendes quampluri-
422
mis.12 Forte aliquid efficies; certe eo laborasse honestum erit.In Anglia multa esse regi adversa13 recte perspicis. Est tamen quod speret ex dissidiis plebeii ordinis contra barones et maxime contra Essexium. Brevi bellum in oceano et Codano sinu fervebit, ut video, inter Suedos et Danos. Dux Aurelianensis abiit animo obsidionis alicuius inchoandae, dux Anguianus ad tutandos fines.
Deus, mi frater, te, coniugem, liberos amicosque servet,
tibi obligatissimus frater,
H. Grotius.
Lutetiae, 21 Maii 1644.