Mon frère,
Ick send uE. door de occasie van het vertreck van den heere van Marquet2 de minuyte van de historie van Grol3, niet de dependentiën. Twee plaetsen zijn noch open, den eene van de oorsaeck van 't retardement van 't leger onder graeff Heyndrick van den Bergh4, het ander van des bisschops5 qualiteyten, waerop ick onderrichtinge uyt Brabant verwachte. Ick heb doorgaens gevolcht de memoriën van den heer Wyts6, dyen ick zeer bedancke, op eene plaets dye van den ritmeester Verreycken7 mij van Bruyssel toegesonden, dewelcke seyt, dat door 't afbaecken van het sluysken ofte meulen het water in de gracht vyer, vijff voeten [....] in plaets van dat d'heer Wyts seyt twee voeten. In andere plaetsen, daer geen discrepantie en was, heb ick het een ende het ander bij ordre bij malcander gevoecht. UE. gelieve het met den eerste te doen overzyen. Ick soude het garen senden op de Francfortsche misse van September ende heb alrede de caerten beginnen te doen ree maecken om tijdt te winnen, alsoo ick het hyer meen te doen drucken.
Onse ambassadeurs8 vorderen weynich. Monsr. Hottoman9 heeft mij geseyt, dat neeff Vosbergen10 met affectie van mij hadde gesproocken ende veel voor mij wilde doen, seyde te wenschen, dat ick ofte immers mijn huysvrouw nae
310
Charenton11 gingh, waerop monsr. Hottoman seyt de reden gegeven te hebben, dye wij gewoon zijn te geven nopende de synode. Ick blijve daerbij van niet te versoucken, meenende mijn proffijt hyer ofte op een ander wel te sullen doen.Ick verstae, dat den Raed van State een deftigh advys heeft gegeven over 's lands saecken: soude garen de substantie weten.
De paus doet door sijn nuntium12 zeer recommanderen (d)e saecke van den hertogh van Mantua13, overvallen soo mist (?) heel Italien vordeels (?). 't ............ bij den keyser,14 Spaignaerd ende Savoyaerd. Den mareschal de Crequy15, lieutenant en Dauphiné, heeft last om met ses duysent man te vallen in ofte door Savoye.
's Conincx leger voor Rochelle is groot XXIIm man effectivement wel betaelt. Den dijck sal haest volbracht wesen. Dye van Rochelle hadt acht chaloupen uytgesonden - nae het tweede vertreck van de Engelschen - om 's conincx steccade flottante te branden, dan is misluckt. Sij wacht op een derde comste van de Engelschen ende middelertijd werd door madame de Rohan la mère16, dye nu met de ministers het heele regiment in handen heeft ende de magistraten nyet anders en gebruyckt als tot exercitie van de resolutie, dye in 't consistorie werde genomen, geanimeert om te volgen het exempel van Sancere. Veele menen, dat door corruptie van 's conincx wachten bij wijlen eenige vivres te landwairt incruypen ende eenige vrouwen ende kinderen daeruyt. De coning van Spaenge17 presenteert 60 schepen tot hulp van Vrancrijck, maer apparentelijck op conditiën, dye niet en sullen smaecken. Rohan's18 volck hebben eenige trouppen van den prins19 geslagen, 't welck mij niet vremd en dunckt, alsoo door jalousie de prins weynig gelds wordt toegesonden.
De heer van Somerdijck20 heeft noch Clemens21 nyet gezyen. 't Comt aen op een poinctille d'honneur, 't welck den mareschal de Chastillon22, dye nu op zijn vertreck staet, garen had wechgenomen; dan is niet gesuccedeert. De caerten ende instructiën, daer ick voor desen van had geschreven23, connen dye met het wedersenden van dese minuyte gereed zijn sonder verlet van tijd, het is wel. Anders sullen wij ons behelpen met hetgunt wij hyer hebben ende terstont nae de wedersending aen het drucken vallen.
Vale met de vrunden.
Den XXIII May XVIcXXVIII tot Parijs.
UE. dyenstwillige broeder
H. de Groot.
311
Tot het rappel van Heliogabalus24 heb ick treffelijck geholpen, maer dyen mij daervan hyer niet te beroemen. Ick en zye hem niet.
Adres: Mijn heer Mijn heer Reigersberg, raidt in den Hoogen Raidt in Hollant.
In 's Gravenhage.