431

5302. 1641 augustus 3. Aan L. Camerarius.1

Illustrissime domine,2

Cessit Gallis Aira 27 Iulii. Egressi sunt milites mille et quingenti. Castilionaeus et Bressaeus3 in Doncheriaco, quod principes ceperant, recuperando occupantur. Rex ipse et cardinalis apud Mazeriam sunt dantque operam, ut prohibeant illos principes ne Mosam transeant, id si obtineant, sperantes Sedanum inopia commerciorum et fame ad pacta venturum. Poterit id succedere, nisi se dux Lotharingus illis principibus adiungat. Is quid facturus sit, latet etiamnum. Aliis nutat, aliis nictat,4 tributa interim sumit magna ex agris omnium. Nunc parlamentum ex iussu regis lege agere incipit contra memoriam comitis Suessionensis.

Gallis conatus in Alexandriam in Italia non successit. Dicuntur etiam Sontiae et Vercellis struxisse insidias, quae eventu caruere. Agunt nunc in Montisferratensi agro locisque vicinis dicunturque Nicaeam illam, quae Paleae dicitur,5 obsidere equitum duobus, septem peditum millibus, quibus se opponere vult princeps Thomas.

Naves ab America in Hispaniam venere.6 In Tarragonam commeatus quidam invecti sunt, dum nuper mari pugnatur, quo tempore XII naves longas Hispanorum periisse constans hic fama est.7

Res agrestium ad Bernam ita composita est, ut poena omnibus sit condonata culpam solenniter deprecantibus et balivis, quorum rapacitas causam motui dederat, praescripta arctiora mandata. Agrestes Lemburgici8 sine vi tantundem obtinuere. Helvetii pontificii multum laborant, ut Burgundiae comitatus extra bellum sit vellentque regem Galliae eo cogi revocando alioqui Helvetio milite. Non placent haec protestantibus neque ii multum curant res Comitatus, unde auxilia pontificiis contra se promissa fuisse meminere. In Valle Telina protestantium multi sacra mutant, alii contra edicta magno cum periculo in patria manere malunt quam incerta exsilia experiri. Legatus Galliae9 a Gullero10 pecunias repetit ei datas ad scribendum militem, quem exire Rhaeti non sinunt. VIII Directurae in Rhaetis libellis editis11 libertatem suam contra domum Austriacam tutantur fatentes interim mulctas quasdam et ius praefectos quosdam constituendi ei domui deberi.

Taurisium, Persidos urbem, ferme totam eversam terra movente audimus; a sultano12 spem adhuc nullam esse sobolis; et in navali quod est Galatae arsisse naves aliquot; paratus belli crescere sive in Moscovitas solos sive et in Hungariam.

Regina Angliae multum expetit ire ad aquas Spadanas. Sed impedit id quantum potest Galliae legatus13 metuens, ne principum Sedanensium factionem alere quaerat vel matris

432

Cum Simmerensi16 acta qualia sint, aveo doceri. Si Angli Societatem Americanam apud se faciant, vereor, ne brevi lites eorum videamus cum Gallis et cum Batavis. Puto coiisse fedus inter Suedos Gallosque.17 Sed electoris18 spes non inde, sed ab Anglia pendent. Decretis fortibus et bene definitis opus est.

Ea, quae Brandenburgicus molitur,19 utinam ad bonam pacem nos ducant. Videntur Batavi in spem adducti transigendi cum Dano.

Deum oro, ut ill. D. vestrae omnia faustissima largiatur.

Ill. Dom. vestrae perpetuae observantiae debitor
H. Grotius.

Lutetiae, 3 Augusti 1641.

Conisii20 obsidio soluta est introducto illuc per Hispanum milite. Dux Guisius a Bruxellis adducere dicitur quatuor hominum millia. Multi, qui comiti Suessionensi se addixerant, regis venia utuntur. Sunt qui putant Rinfeldio imminere Gillonem Hasium.21 Hispani commeatus quosdam, qui a Dorlano ad urbem Atrebatum ibant, intercepere cum aliquo Gallorum damno.

Bovenaan de brief in de copie te Uppsala: Redd. Leidae, 2/12 Aug. 1641.