Mijnheer,
Wij verwachten de particulariteiten van de victorie van mijnheer den marescal Torstenson, waervan de geruchten breed comen uit alle quartieren.2 Te Francfort is de opinie dat den prins Rakoczy hem tegencomt.3 Den Grooten Heer schijnt zich met de Hungarsche zaecken niet te zullen moeien,4 alzoo den bassa van Offen de coursen van de zijnen heeft belet.5 Ende werdt gezegt dat den grave van Tzeryn een van de zijnen heeft afgezonden nae 't hoff van den keizer met expediënten om de Turcksche gramschap te verzachten. Men schrijft vandaer dat den keiser nieuwe edicten heeft gemaect tegen de Oostenrijcksche protestanten.6 De heele macht van de Grooten Heer schijnt te gaen nae de zee ende 't zoude wel connen zijn dat Malta zoude werden gedreicht, welck eiland sterck is ende met twintichduizent man, zoo men zegt, zal werden gedefendeert, ende dat de slagh zoude vallen op Sicilië,7 alzoo den coning van Spaignie om volck te trecken tot defensie van Spaignie alle de custen van Sicilië, Napels ende Calabrië zeer van garnisoenen heeft ontbloot.8 De Venetianen evenwel blijven in vreze ende hebben licentie becomen om in 't
584
landt van den paus duizent man te lichten. De ligue die in Italië was voorgenomen om de uitheemsche legers uit Italië te doen gaen,9 rust wat met deze schrick van den Turck. Ondertusschen rusten oock de wapenen ten wederzijde.10 In Catalagne hebben die van Roses een uitval gedaen11 die wel gerepousseert is. Eenige Spaignaerden, gelicht uit de garnisoenen van Lerida, Aigremont ende andere, belegeren een plaetze, Train genoemt, zijnde op een passagie.12De lutherschen in Duitschlant clagen over den marescal de Turenne,13 zeggende dat hij de gereformeerde meer favorizeert in het exercitie. De roomsch-catholycke princen van Duitschlant,14 ziende de zaecken van Oostenrijck niet wel te gaen, spreecken van een particulier accommodement met Vrancrijck.15 Evenwel can den churfurst van Mentz door de instantie van zijn capittel daertoe niet wel gebracht werden, clagende over de overlasten die de Fransoisen doen aen de Duitschen.16
Mijnheer den cardinael Mazarini om de gratie van den paus te winnen heeft de abdie van Corbie in Vrancrijck van tachtichduizent gulden incomste doen hebben aen den cardinael Pamphylio,17 ende den paus heeft te Rome doen vangen een edelman van den hertogh van Beaufort, genaemt Beaupuy, die men meent diep gemengt geweest te zijn in een
585
desseing tegen den cardinael.18 Denzelven Beaupuy werdt hier gebracht met vier galeien19 ende, zoo men meent, zal quaed doen aen den hertogh van Beaufort, die tot noch toe van geene van twaelff over dat stuck zijnde gevangen en is beschuldigt,20 zeggende altegader van niemant te weten als van Beaupuy, die haer verzocht had met wapenen gereed te comen op zeeckere plaetse, 'twelck zij verstonden te wezen tot een duel. Men hervat hier de impositie op de maten van de huizen,21 waertegen aen de coninginne groote remonstrantië[n] geschieden bij de gemeente. De impositie op de coetzen gaet voort.22Uit Engelant hooren wij dat monsieur Sabran, verzocht hebbende dat de conferentie tot vrede zoude werden hervat,23 geen antwoord en heeft becomen ende dat die van 't parlement geresolveert zijn nae dezen geen antwoord te geven aen vremden die haer met de Engelsche zaecken zullen willen moeien.24 De repressaliën die hier verleent waeren tegen de parlamentarissen vanwegen de beroving gedaen aen de onderzaeten van deze croon gaen voort in Clein Bretagne,25 't parlement van Normandië tot noch toe daerin difficulterende. Den coning van Engelant heeft om datzelve te vorderen hier geschreven,26 't parlement daertegen, maer des parlements brieven zijn lang blijven liggen zonder gelezen te werden.27 Wij hooren oock dat Wa[i]mu weder is becomen bij de parla-
586
mentarissen,28 Shrosbury blijft in haer macht,29 Goryns trouppen bij haer zijn geslagen,30 zesendetwintich stucken becomen ende op een andere plaetze tsestich paerden.Den paus heeft acht nieuwe cardinalen gemaect, waeronder niet één is gerecommandeert bij de coningen.31 Wij werden onderricht dat den cardinael van Valencé, eer hij hier was gecomen, den paus heimelijck hadde gezien.32 De circumvallatie tegen La Motte in Lorraine werdt gezegt voltrocken te zijn.33 Van de propositie van monsieur de Servient werdt te Francfort niet veel wercx gemaect, alzoo men die hout maer voor een explicatie van de voorgaende propositie.34
Wij hooren dat Axel Lilie Mansfeld demanteleert,35 dat landgraef Frideric van Hesse in vrijheit is,36 dat men bevind in Ierlant dat de protestantsche Ieren mede gecon-
587
spireert hebben met de roomsch-catholycquen om de Engelschen uit alle plaetsen van Ierlant te jagen.3725 Martii 1645.38
In dorso schreef Reigersberch: Broeder de Groot, den 25 Martii 1645 uyt Paris.