Search
Add panel
[tiler debug info]
Choose a letter
Illustrissime domine,
Nonnihil est, ut recte notat vestra Excellentia, quod elector2 et periculo deterioris valetudinis, quae plerumque carcerem comitari3 solet, exemtus est et ipse4 negotiis suis vacare et multorum consilia intelligere libereque in omnes terrarum oras scribere potest. Restat, ut pro eo in meliorem fortunam restituendo laboremus omnes. Si rex Angliae precibus sororis5 et civium suorum, qui jam in parlamentum coiere6, permotus velit se nobis adjungere, non est, quod longa belli impendia metuat. Brevi pacem habebimus, qualem optare liceat, cum magno Palatinae domus bono. It in Angliam dux Chevreusius7, tum ut uxorem8, si potest, inde abducat, tum ut tentet, si quid in Anglia boni fieri potest.
221
Sed Galli et quae cum electore in carcere egerunt et quae in Anglia agere volunt mire nos celant.Vidi librum a Scotis editum sub titulo: Brevis et fidelis narratio motuum in regno et ecclesia Scotica9. Ea est verborum rerumque asperitas, ut vix videantur posse hae turbae ad quietem reduci. Orandus Deus, ut quamprimum ista serenet.
Videbimus, quid baro Rorteius10 impetraturus sit in Suedia de productione foederis. Landgraviae11 reditus ad arma favebit ipsius laboribus. Id negotium si confectum esset, jam facilius prospicere possit elector Palatinus, quid sibi facto sit opus. Incipiunt regii ministri interdum hunc principem honestare electoris vocabulo. De arcanis tamen Gallorum cum Bavaro12 pactionibus video manere suspiciunculas, quanquam, quid inde boni Galliae possit accidere, neque intellexi antehac neque nunc etiam intelligo.
De Bannerio13 spero nos nunc14 meliora audituros quam quae rumores quidam non15 satis laeti attulerant. Si Misniam et inde Franconiam petunt ejus arma, non erit sine metu Bavarus, forte nec Longavillanus16 plane securus, quod Vinariensem militem multis rebus offensum norit ad Suedos et Germanos propensiorem. Sed hoc quoque prudentiae erit Bannerii cavere, ne quae inter socios offensiones nascantur. Nihil autem nociturum puto rebus communibus, quod Galliae per beneficia nonnihil devinctus est Melander17.
In retinenda Helvetiorum amicitia non pigrescunt Galli et apparet valere ibi ipsorum auctoritatem, cum effecerint, ne pro legato agnosceretur is18, quem Sabaudi duo principes19 miserant. At Rhaetos partim oderunt Galli ob ea, quae inter ipsos evenerunt parum socialia, partim eos non curant, quod iter ad Italiam, qua de causa Rhaeti maxime ambiebantur, aliud sibi repererint. Protestantium ex Valle Telina satis misera est conditio. Tirolenses dilectus non tantos esse, quanti dicebantur, et nos intelligimus.
Non posse mercatores et nautas Batavos, quorum ingens multitudo vixit ex maris Balthici commerciis, inde abstineri per multum tempus pro certo habeo et cum de legatione in Suediam20 trahatur consultatio, eo21 me rapit conjectura, ut credam principem Arausionensem transactionem cudere non sine aliquo sumtu Batavorum.
Terrae motus22 iste etiam in Galliae ad Mosam partibus perceptus est. Ingentem fuisse oportet viscerum terrae concussionem, quae et palustria loca tremefecerit et per tanta terrarum se diffuderit23 spatia. Omnia, quae audimus, ostenta bellum grave videntur significare. Signa etiam πολιτιϰά prudenter notata Excellentiae vestrae eodem vergunt. Nam et minus movebitur Germanorum principum malis imperator quam si24 ipse ea in Bohemia vicinisque locis sensisset, et Hungariae Austriaeque minus timebit, si, ut fert
222
fama, sultanus25 vehemens et actuosus cum inerti commutatus est. Bysterfeldii26 postulationibus ante eventum vix credam.Casale obsidetur magno Hispanorum exercitu27 nec Gallis grave id damnum erit pridem Mantuanae28 diffidentibus et alia tenentibus ad Alpes loca, quae servari magis ipsorum interest, cum in Casali plus periculi aditura sit libertas Italiae quam res Gallicae. Contra Belgas exercitus strenue parantur.
Falsi Optati liber29, qui censura episcoporum, quam mitto, inustus est, cardinalem traducit ut per patriarchatum Galliae viam struentem schismati. Ejus rei argumenta quae adfert - legi enim - sunt oppido futilia: quod contra libertatem ecclesiae Gallicanae edita sint acta30; quod pecunias ab episcopis nimium sane opulentis rex exigat; quod de matrimoniis leges ferat; quod graviter exaggerentur ea, quae pontifex, non ut pontifex, sed ut summus in suo territorio princeps fecit.
Nothaftus31, qui pro imperatore Argentinae est, laborat, ut marchiones Badensem et Durlacensem32 ad partes caesarianas pertrahat.
Terrae motus ille33 moenia Lutzenburgi et Theodonisvillae rupit.
Hatsfeldius34 ad Visurgim ducere dicitur XX35 hominum millia.
Deus misereatur orbis christiani idemque Excellentiae vestrae semper sit favens atque propitius.
Excellentiae vestrae perpetua observantia devinctus
H. Grotius.
Lutetiae, 11/21 Aprilis 1640.
Adres: Ludovico Camerario, Reginae Regnique Sueciae Consiliario et Legato apud Praepot. Ord. Foeder. Belgii.
Boven aan de brief in de copie te Uppsala: red. Hagae 18/28 April. 1640.
