7346. 1645 maart 4. Aan N. van Reigersberch.1

Mijnheer,

Den cardinael de Valencé2 is wederom gegaen nae Italië, hebbende zich langen tijd bedeckt hierontrent gehouden. Den bisschop van Limoges,3 suspect zijnde aen mijnheer den cardinael, heeft ordre ontfangen van zich vanhier te vertrecken. Aen den hertogh van Espernon is het graefschap van Foix verpant voor tweehondertduizent gulden.4 De provincie van Languedoc weigert quartieren te geven, zegt oock de middel[en] niet te hebben om de twaelffhondertduizent gulden op te brengen die men van haer eischt. In Guienne ende Xainctogne valt oock moeite.5 Hier te Parijs zal het gelt lichter werden gevonden:6 twee millioenen over den raed van den coning, over het parlement alhier, over de camer van reeckening, over de cour des aides, drie millioenen over de partisans, zeven over de rijcke burgers.

De coninginne-regente verstaet dat hetgunt zij heeft toegegeven aen de Heeren Staten-Generael der Vereenigde Nederlanden in 't stuck van titulen, visite, etc., is uit gratie

514

In Italië is alles stil. Uit Naples ende Toscane werdt allerlei voorraed gezonden tot defensie van Malta tegen de Turcken.8 Den Grooten Hertogh fortificeert sterck aen Piombino9 ende Prato. Den grave van Harcourt is nae Catelagne,10 maer zal daer niet vinden boven de twaelffduizent man, daer men de Spaegnaerden hout sterck bij de tweeëndetwintichduizent, waerover commanderen zal don Joan d'Austria11 met raed van den connestable van Castille, den marquis de Leganes, don Philippo da Silva ende don Francisco de Melos, die haer bij provisie zullen honden te Tortose ende den coning met zijn zoon te Valence.12 Men verwacht daer vijftienhondert man uit Vlaenderen, daer nochtans het crijgsvolck niet te veel en is. Cantelmo had eenige volck verloren, overvallen door de boeren bij Aigremont.13 Overal blijckt dat den coning van Spaignie bij de laetste vloot uit West-Indië14 groot geld heeft ontfangen. Men zegt dezelve vloot gebracht heeft duizentendeachthondertduizent gulden. Hiervan zoude nae Antwerpen overgemaect zijn hondert-

515

Een leger van zesduizent is bij Rijssel ende meerdert.17 Themines ende eenige andere Fransoisen18 uitlopende uit Watten zijn gevangen. Teillancoeur, comende van hertogh Carel om te commanderen binnen La Motte, is onderschept19 ende binnen La Motte is in hechtenisse gestelt een Sainct-Mars20 over correspondentie die men zegt dat hij gehouden heeft met de Fransoisen. Den major Rose was den derde Februarii gegaen over [den] Rijn,21 passerende de brugge tot Brisac; was getrocken in 't landt van Wirtenberg, had de stad Nagold met het casteel genomen ende geplundert.22 Alsoo hij verder meende te gaen, zoo men meent nae Stolhove,23 was hij door de aencomste van Mercy met grooten trouppen genoodzaect geweest terugge te trecken.

Den marescal de Turenne had mijne zoon, die aide de camp is, gezonden aen mevrouw de landgravin24 om haer Hoocheit trouppen naerder te doen comen. In Frankenlant is een groot deel van het Beyersche crijgsvolck. Die van dat landt zijn te Bambergen weder vergadert. Meenen aen de keiserschen geen logementen in te willigen, noch nieuwe contributie, pretexerende haere onvermogentheit;25 die van Noremberg houden dezelve tael. Zulcx oock veele princen zullen doen die haer niet vinden in poincten om gedwon-

516

Van 't overvallen van Waltmugen in Engelant32 bij 's conincx volck zal de tijding nu al in Hollant zijn, alwaer men oock zal weeten off Montrouge zulcke progressen doet in Schotlant33 als men hier zegt ende off hij Glascon heeft becomen ende off in Engelant de

517

Eenige provisiën van Hailbrun gaende nae Frankenthal zijn bij de Fransoisen van Worms onderschept.37 Aen alle de Fransoisen die in Catalogne moeten dienen,38 is ordre gegeven dat zij haer op de frontieren zullen vinden den vijfendetwintichste Februarii. Te Londen is den eerste Februarii een jesuyt om de religie opgehangen nae haere coustume.39 Men zegt hier dat het keisers leger in Behmen is tot twintichduizent man, tachtich stucken geschuts boven de mortieren.40 Den paus heeft tot hulp van den keizer uit de tienden van 't rijck van Naples gegeven zooveel dat het waerd is vijftighduizent croonen; heeft oock goede somme gezonden nae Ierlant.41 Gremonville, ambassadeur van Vranc-

518

4 Mars 1645.

In dorso schreef Reigersberch: Broeder de Groot, den 4 Martii 1645.