160

4012. 1639 maart 12. Aan L. Camerarius1.

Illustrissime domine,

Sperare me faciunt literae, quas Excellentia vestra fine Februarii dedit2, in melius procedere ipsius valetudinem, quod beneficium ut solidum nobis praestet, Deum precor.

Brisaci puto jam esse ducem Vinariensem3 et captum ab eo consilium quod ipsi, quod Germaniae, quod Galliae maxime expedit. Ego quidem ob graves causas quid de hoc negotio sentirem, non nisi tenuiter ad ducem scripseram4, sed rationes, quibus movebar liberaliter admodum explicaveram D. Wickefortio5, qui6 eas perscripsit et quicquid suae erat facultatis contulit, ut magis quid7 utile esset Galliae quam quid Gallia expeteret, spectaretur.

Est in reditu Insulanus8 legatiunculae suae irritus. Sed multum metuimus, ne aula haec repulsarum impatiens pecunias, quibus maxime dux indiget, retentando se vindicet.

Attamen non sine spe sumus fore, ut ingentes hostium motus tales offensas obliterent. Certe imperatorem9 per terras domui suae proprias magnos facere dilectus etiam hic cognovimus: copiam victus Constantiam et in alia cogi loca; plenam milite ejus Sueviam; exspectari ipsum Ulmae.

Non parum trepidant Helveticae civitates: quaedam et munitiones suas augent. Rex10 ad Helvetios quod debebat pecuniae misit. Id omissum hactenus impedimento fuerat ad conscribendum militem. Dies prope exiit, intra quem ex Leganesii11 promisso Vallis Telina tradi Rhaetis debuit. Itaque brevi discemus, quid ea in re constituerit Hispanus. Interim caedium invalescit licentia Rhaetique aliquot a Vallitelinatibus trucidati sunt. Leganesius in Hispaniam misit, ut novo milite augeatur.

Apud Helvetios suspiciones in Gallos et discordias serit, quantum potest, legatus Hispanicus Didacus Sarmienta12. Pro Sabaudi vidua13 circa Genevae fines miles scribitur pergitque illis in locis opus coeptum ad conjungendum lacum Iverdunum cum Lemanno.

Hic omnia strepuere choreis, in quibus actae personae tum Suedorum, tum

161

Nobilis Anglus Germanus nomine16 huc iterum venit ob difficile illud de regina matre17 negotium. Nam regina Angliae18 de suo huc adventu mutasse consilium dicitur. Hic vehementer perstatur in proposito de non alenda matre, nisi in Etruriam concedat.

Marchio Iagrendorfius19 bene hic excipitur et a rege honeste alitur.

De Lotharingo20 video spem transactionis contabescere.

De principe Ruperto21 semper id, quod scribit Excellentia vestra, futurum credidi, ut omnibus modis tentetur ad faciendum a domo sua divortium.

Navalis Batavorum de Dunquercanis victoria sane gloriosa est et in reddendis praemiis procerum munificentia aliis ad paria agenda erit incitamentum. Non parum haec res promovebit, id quod commune est, si tempori non desumus.

De Hassica pace datur et hic spes fore, ut disturbetur. Mihi non videtur ita religiosus fore imperator, ut pacem sibi imprimis utilem ad religionis nodum patiatur implicari. Si aliorum detrectationes22 metuit, poterit, ut saepe factum alibi, arcanis pactionibus res expediri. Et, ut scripsi antehac, e re est ipsius imperatoris magis quam protestantium duo esse eorum per Germaniam genera. D. Estampio23 objicitur, quod ante pecuniam dederit quam de militia ab Hassicis copiis suscipienda certus esset24. Hi enim homines spem pretio non emunt.

De Scoticis rebus quanquam molliter loquitur comes Licestrius25, metuo tamen duriora Deumque rogo, ut desaeviat exitiose his temporibus se interjiciens procella.

De Transilvano26 est quod semper putavi. Speculatur fortunam partium et tempore utitur.

Venetorum controversiam in eo esse, ut componatur sperari video. Sed de Persica pace nihil dum habemus. Oratori Hagae27 ut et D. baroni Oxenstiernae28 itinera precor felicia vestraeque Excellentiae cuncta prosperrima.

Excellentiae vestrae constanter devinctus
H. Grotius.

Lutetiae, 2/12 Martii 1639.

162

Adres: Ludovico Camerario, Reginae Regnique Sueciae Consiliario et Legato apud Praepot. Ord. Foeder. Belgii.

Boven aan de brief in de copie te Uppsala: Redd. Hagae 9/19 Martij, 1639.