261

5161. 1641 april 27. Aan N. van Reigersberch.1

Mijnheer,

Wij verstaen uit Italië dat den vicomte de Turaine2 Ivrée heeft belegert; dat Motte Hodincourt3 in Catelagne sich stelt tusschen den marquis de Las Veles ende Nocera.4

Een verraedt van Perronne is hier ontdeckt ende men soect de complicen. Een edelman van den hertogh van Vendosme5 is gevangen ende gebracht in de Bastille. Twee edicten6 sijn hier uitgegaen. Bij het eene werdt geordonneert dat van alle sententie gewesen in 't lant van Artois sal geappelleert werden aen het parlement van Parijs. Bij het andere werdt herstelt het voor desen geïnterdiceerde parlement van Rouaen met bijvouging van nieuwe presidenten ende raedsheeren ende met last om te dienen bij ses maenden.

Ossenville ende Erlach7 sijn beide te Brisac. Haere oneenicheit sal den keiser, die alrede de meester is bovenaen den Rijn, niet schadelijck sijn. Die van 't Fransche leger die geweest sijn bij den marescal Bannier, hooren wij dat weder nae Franckenlant sijn getrocken.

De Portugaelsche ambassadeurs8 maecken haer gereedt om nae haer vaderlant weder te keeren met den marquys de Bressé,9 die derrewaert gaet als ambassadeur extraordinaris ende als generael van de scheepsarmade. Deselve ambassadeurs sijn van Vrancrijck wel gecontenteert, hebbende alleen een van beide 't ongeluck gehadt van sijnen zoon10 hier te hebben verloren.

De preparaten ter oorloge doen haer hier wel op. Alleen ziet de saecke wat zuir van de zijde van Sedan. Den graef van Soissons heeft aen mevrouw sijn moeder11 geschreven dat hij niet en begeert dat sij meer voor hem sollicitere. Evenwel is zij dese dage geweest ten huise van den cardinael, maer heeft geen acces12 gehadt. Denselve heer cardinael geeft breedt uit dat denselve heer grave met den hertoch Bouillon - die men seit bij den keiser marescal van het Rijck te sijn gemaect - ende De Guise een verbont met Spaegnië13 hebben geteickent ende sevenhondertduisent gulden van Bruissel ontfangen tot de lichtingh. Men voegt daerbij dat den hertogh van Bouillon geholpen heeft tot een aenslag bij Beck,14 gouverneur van Lutsenburg, beleidt tegen Donchéry, alle 'twelcke dient om bij den adel ende gemeente van Vrancrijck die heeren haetelijck te maecken als soeckende te vorderen de affairen van Spaegnië, die hier seer haetelijck sijn, zijnde andersins die heeren niet quaelijck gewilt in Vrancrijck, insonderheit den grave van Soissons, ende den naem die de gemelte haerselve geven van geünieert te sijn tot de vrede van de christenheit niet onaengenaem bij de gemeente. Den marescal de Chastil-

262

27 April 1641.

UE. brief van den 14 April uit Zeelant18 heb ick ontfangen. Off 't exempel van Portugael bij anderen sal werden gevolcht, sal seer hangen aen het succes, 'twelck vooralsnoch bedenckelijck ende te meer sal sijn, soo de Compaegniën van Oost- ende West-Indië met haere interesten over het publicq prevaleren.

Den keiserlijcken commissaris19 sal den staet wel doortasten ende vernemen off bij den prins van Orangië, provinciën ofte steden genegentheit is tot trefves.

Den coning van Engelant is ongeluckigh, connende sijn affectie niet bedwingen ende geen macht hebbende om deselve te doen volgen. 't Is verre gecomen, als een coning sijne goede dienaers, die meest beschuldight werden vanwegen het ijveren over sijn authoriteit, niet en can salveren dan door de interventie van den jongen prins van Orangië.20

De reden in den brief gestelt van de survivantie van 't gouvernement van Vrieslant21 is seer belaechelijck.

Adres: Mijnheer mijnheer van Reigersberg, raedt in den Hoogen Raide in Hollant, in Den Hage. Port.

In dorso schreef Reigersberch: Broeder (de) Groot uyt Paris, den 27 April 1641.