eLaborate
::: eLaborate options :::
    Show pagebreaks
    Show variations
    Search



    Searchform

    Fulltext search

    Search domain

    Search site
    Search current document

    Letter



    38

    3423. 1638 januari 16. Aan N. van Reigersberch1.

    Mijnheer,

    Men is hier vroolijck. Den coning2 heeft dese dagen een ballet gegeven bij mijnheer den cardinael3.

    Den hertogh van Wymar4 blijft daer hij was in t'bisdom van Basel. Veel van sijn volck verloopt nae Italië op hoope van beter betaeling. Den hertogh van Lotheringen5 heeft Champlite weder becomen ende doet zijn volck loopen tot by Dyon. t'Schijnt den vijant nyet en (v)reest, dat hertogh Bernhard den Rhijn sal passeren, alsoo hij oock den principale schants Wittewier genaemt heeft doen te nederwerpen. In t'hoff alhier zijn nieuwe brouilleries ende groote veranderingen soo 't schijnt voorhands. Vrancrijck persisteert van den tytel van keyser aen Ferdinand den Derde nyet te geven voor naerder handeling. Ferdinand wil zijne paspoorten nyet laeten leveren eer dat is geschyet ende weygert paspoort voor de gesanten van de Duytsche princen, gelijck Spaignie voor den Vereenigde Provinciën.

    Monsieur de Feuquère6 is bij de hertogh geweest, maer sonder volck. Tegen de voorsomer seggen dese luyden, dat zij wonderlijcke dingen willen doen. Ἀεὶγεωϱγὸς εἰς νέωτα πλούσιος7.

    De Engelsche tractaten heb ick gezyen. Vinde nyet, dat dye eenigsins aennemelijck zijn voor Sweden sonder verandering ende bijvouging.

    Men is hyer zeer vervaert voor den handeling van de graeff Curtz8 ende in hoope vanwegen de aenbyedingen, dye de Tarters doen aen de Sweden.

    De advysen continueren, dat den Turck9 werck genouch vind met Persen ende Moscouw, ende oversulcx noch op Sevenburgen noch op Hongery noch op Polen en denckt.

    De Engelsche resident, dye bij de Switsers is10, claeght over de Sweden, alsoff zij alleen verhinderden, dat het verbont met Vrancrijck nyet voort en gaet. Ick heb daerop onderrechtinge gedaen nae behooren. Dye van Venetië hebbende haere saecken wel gestelt met den keyser ende Spaignie menageren met mindering van volck ende van soldye.

    Den XVI Januarij XVIcXXXVIII.

    39

    Men is hyer blijde, dat Ramsay11 den graeff van Hanou12 besloten hout binnen het casteel om nyet apart te handelen.

    T'gunt Vrancrijck dit jaer aen de Staten geeft is XIIc duysent gulden; des werden de Staten ontlast van 't onderhout van Mulaert13 ende Waerdenburghs14 regimenten ende eenige andere costen.

    Den hertogh van Rohan15 gaet nae Venetië met consent van den coning.

    Soo daer eenige seeckere particulariteyten zijn van het casteel de Mina16 sal blijde zijn daervan kennisse te hebben.

    UE. gelieve de sorge te nemen van desen ingeslotene brief te bestellen. T'is een Vries17, die tot Rotterdam heeft gewoont ende met mij uit Diepe te Rotterdam is gecomen. Hij heeft zijn schip verloren voor Rochelle, waerom hij aen mij heeft geschreven ende dient dese voor antwoordt.

     

    Men wacht hier seer op de wedercomste van Estrades18 om wat groots tegen den voortijd bij de hant te nemen.

    Adres: Mijn Heer Mijn Heer Van Reigersberg, raedt in den Hoogen Raede in Hollant In Den Hage.

    In dorso schreeft Van Reigersberch: Broeder de Groot, den 16 Ianu. 1637 (sic) wt Paris.

    Notes



    1 - Hs. Amsterdam, UB., coll. RK., R4d. Eigenh. oorspr. Niet ondertek. Gedeelt. gedrukt Brandt-Cattenb., Leven II, p. 125 met de - op grond van Van Reigersberchs dorsale notitie - foutieve datering op 1637.
    2 - Lodewijk XIII van Frankrijk.
    3 - De Richelieu.
    4 - Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.
    5 - Karel IV; hertog van Lotharingen.
    6 - Manasse de Pas, markies van Feuquières.
    7 - Philemon fr. Hypobolimaios ap. Stob. Flor. c. XV 27 (editie Wachsmuth-Hense IV 1. p. 391); het citaat staat in margine.
    8 - Ferdinand Siegmund Kurz, graaf van Senftenau.
    9 - Sultan Murád (Amurath IV).
    10 - Oliver Fleming.
    11 - James Ramsay, gouverneur van Hanau.
    12 - Philipp Moritz, graaf van Hanau-Münzenberg (1605-1638).
    13 - Dirk Mulert.
    14 - Jhr. Diederigh van Waerdenburgh.
    15 - Henri, hertog van Rohan.
    16 - Het Portugese fort Sâo Jorge da Mina (Elmina) werd op 28 augustus 1637 door Hans van Koin en Nicolaes van Yperen veroverd.
    17 - Henricus Onnius.
    18 - Godefroi d'Estrades.