Search
Add panel
[tiler debug info]
Choose a letter
Illustrissime Domine,
Igniariae ducis Vinariensis2 naves vadis retentae pontem attingere nequierunt, incendio tamen suo et ingenti crepitu domos quasdam intra Brisacum disjecere. Interim majoribus cum copiis adventans Gotzius3 compulit ducem decedere iniquis sibi ad pugnandum locis et Neoburgum se conferre. Ita vacuum hosti in oppidum iter, quo currus 254 et navis una commeatus intulere, ad mensem haud dubie, si non et diutius, suffecturos. Gotzium fames hominibus equisque infesta non passa illis in locis subsistere in Virtembergensem agrum egit, quo digresso sperat dux Vinariensis, ubi ad se venerit vicecomes Turenae5 cum quinque suis millibus, obsidionem a se posse repeti.
Hoc quantumcunque est adversi magnis alibi Gallorum prosperis abunde pensatur. Namque in fine Hispaniae captum ab illis Ironum, oppidum invalidum, sed opulentum, castellumque, cui nomen Passagium ad amnem Handaium, in quo amne galiones 6, et in iis tormenta bellica ex aere 60, e ferro 20 facilis praeda fuere, naves praeterea 6 aliae et imperfectae galiones duae, quae incensae sunt.
In Italia cardinalis Valetta6 intercepit opimos commeatus, qui ad castra Hispanica ferebantur, caesis custodibus multis speratque se illaturum obsidentibus ea, quae ultima obsessis sunt mala7. Ibidem ab Hispanis supplicio affecti sunt, quorem negligentia nuper Gallis in oppidum Vercellas transitum dederat.
Castilionaeus8 castra habet omnibus rebus necessariis referta, bene munita, jamque cavatis viis, ut mos est Batavicus, ad oppidum S. Audomari accedit. Interim capto Pauliniaco Salinas et ei circumjecta castella circumsessurus videtur Longavillanus9. Princeps autem Condaeus10 post illos, quos dixi, felicissimos successus, obsidionem parat Fontarabiae, quae castellis quinque defenditur, ponte jam capto.
Marchio Leganesius11 edictum edidit, quo benignam Gallis materiam
438
ridendi praebet, regem Hispaniae12 promittens viduae pupillisque Sabaudicis13 defensorem fore, nihilque Pedemontanis ab ipso hostile futurum, modo, quam coacti suscepere Gallicam societatem, eam pace mutent. Morem Hispano tueri principes, Gallo eos spoliare aut per amicitiae speciem aut aperta vi. Ratisbonensia pacta14 violata, Pignerolum domino extortum verbis narrans ampullatis, adversus quae si Galli multorum principum ac populorum de Hispanis querelas regerere velint, non deerit vel magno libro materia. Sed malent eos gladio ἀντι μυϰτηϱίζειν15.Guisiae obsidionem minari videtur hostis; sed ei oppido vicinisque locis tuendis mittitur Breszaeus16.
Apud Rhaetos plebem haud obscure taedet amicitiae Hispanicae, sed Hispanus partim proceribus largiendo, partim cuncta prolatando impetus feroces magis quam diuturnos eludit.
Nunc ad literas Excellentiae Vestrae venio scriptas 28 Junii17.
Longas principis Arausionensis18 res prosperas non mirum est, si aliquid adversi retudit: istae sunt bellorum vices. Sapienter autem facit, quod aliorum negligentia acceptum damnum sua diligentia resarcit. Ut in Flandriae partem incumbat aliquam, hic optatur
De S. Audomari oppido id ad supra dicta addam sperare Castilionaeum id sibi cessurum ante finem Augusti.
De molitionibus congregationis, quae se propagandae fidei vocat, quo magis credat Excellentia Vestra verum esse, quod scribit, mitto Sorbonae nimium jam servientis acerbam censuram in Seguinottum19, qui a Salmurio in carcerem hujus urbis, inde in Bastiliam ductus exemplo est, quam intutum sit tot crabrones, monachos dico, irritare20. Ipsi, qui in Romanensi communione sunt, sed moderatius sentiunt, metuunt, quo haec res sit evasura. Et hoc et multa alia me vetant credere fortia consilia contra Romam hic capi
Vaertio21 Enchifortioque22 multa libertas deambulandi permittitur; sed et custodes adsunt et ex intimis regni locis haud ita facile effugium.
De vidua Hassica23 dubium quidem me reddunt quae vidimus hucusque; sed tamen, cum quid ipsi expediat video, vix concipere animo possum abituram illam a societate Suediae Galliaeque rebus nostris florentibus et magna spe rerum
439
meliorum. Est hic Bisterfeldius24; commendavi calidissime negotium. Res bene procedit.Qui hic sunt Palatini principes25 in bona sunt fama amanturque tantum suo merito, quantum coluntur originis veneratione.
Valde aveo nosse, quantum copiarum ad Bannerium26 accesserit.
D. Mullerum27 apud vos esse gaudeo; devinxit me sibi maxima sua humanitate. Itaque nihil est boni, quod non ei ex animo optem, ut et Excellentiae Vestrae ejusque domui, ut qui sum, Illustrissime Domine,
Excellentiae vestrae perpetua observantia addictissimus
H. Grotius.
Lutetiae, 10 July nov. Cal. 1638.
Aders: Ludovico Camerario, Reginae Regnique Sueciae Consiliario et Legato apud Praepot. Ord. Foeder. Belgii.
Boven aan de brief in margine in de copie te Uppsala: Redd. 7/17 Julij A. 1638.
