3564. 1638 mei 7. Aan L. Camerarius1.

Illustrissime Domine,

Laboramus hic et ego et D. Schmaltzius2, tum ut Hamburgum mittatur instrumentum, quo rata fiant quae ibi convenere, tum ut suo tempore, id est propediem, Amstelodami numeretur ea, de qua convenit, pecunia. In neutro moram fore promittit D. Chavigniacus3.

264

Exspectamus et responsum super iis, quae ad pangendas inducias ex usu communi praemittenda duximus. Puto autem futurum, ut et Ferdinando4 det rex Galliae5 nomen imperatoris et hic vicissim Germaniae principibus, Suediae Galliaeque sociis, det tuti itineris literas ad duos super pace futuros conventus, Coloniae alterum, alterum aut Hamburgi aut Lubecae. Audimus etiam pro Batavis similes literas dari a cardinali Hispano6, sed his ut ipsi pro se paciscantur, cum Germani sua desideria per Gallos Suedosque sint prolaturi.

Lente adhuc bellum his in locis procedit nihil adhuc ad Navarrae finem movente principe7. Guebrianus8 ad ducem Vinariensem9 duo millia aut non multo hoc amplius perduxit. Longavillanus10 sedecim, ut dicitur, millia habiturus vixdum sex habet tanto ibi validiore hoste, ut Bleteranum obsidere aggressus sit. Bressaeus11 in vicina Metensi regioni iturus, quas habiturus sit copias nondum liquet neque magis de Lafortio12 affirmaverim. Castilionaeus13 aegre quartam partem ejus, quem habere debet, peditatus contraxit. Equitum plerique emansores sunt.

Videbimus, an regis ad propinqua Picardiae accessus cita remedia allaturus sit his cessationibus, quod optandum maxime. Apud Ardresium apparuit aliquid hostium.

In Italia nihil fit14 magni, sed qui Bremum praepropere dediderat Montigaliardius15 capite praeciso culpam expiavit dejectis militia, qui eandem culpam participaverant, centurionibus.

De terrae motu, qui in Calabria oppidis multis hominibusque perniciem attulisse dicitur, certiora exspectamus.

Anglis melius quam ante cum Gallis convenit et pecuniam se pro palatino16 impetraturos pro certo affirmant et de foedere aliquo cum Suedis specialiter ineundo Hamburgi spem nobis faciunt, quae apud me hoc major est, quod scio virum communis boni, quam sit Anstrutherus17 amantiorem mitti potuisse neminem.

Quod de Brisaco optant literae tuae 15/25 Aprilis datae, minus quam vellemus procedit et post Friburgum nihil ad nos venit de ducis Vinariensis rebus.

Wirtenbergici18 pavida consilia excusationem unicam ab aliorum exemplis habent. Neoburgicus19 necesse est frenum mordeat, quod accepit20 Episcopi Coloniensis21 vana sine viribus ira.

265

Nostros Suedos video et bellum administrare fortiter et tamen a pacis temporariae22 primum deinde et perpetuae consiliis non abhorrere, dum ea retineant, quae ipsis ad regni amicorumque tutelam ac certae pacis munimentum sunt necessaria.

Ginettius23 post multum frigus nova spe recalescere incipit. Soldneri24 et Curtii25 haud dubie irriti sunt labores, nisi communem omnibus, qui in armis sunt, pacem aut inducias velint proponere.

Firmior est ille nodus, qui Wismariensi Hamburgensique federibus26 nexus est, quam ut dilatis tam diu ac post tempus prolatis conditionibus rumpi possit.

Galassii27 copias attritas mirum in modum esse nec a Daniae tantum rege28 per Holsatiam ac Bremae circumsita, sed et a Lunemburgico29 magna diligentia excludi malos hospites laetum nobis est nec minus illud de circumsesso Gotzio30. Et Wolfius31 et Melander32 quae sint allaturi, juvabit scire.

Quod scribis de palatino, idem et mihi in mentem saepe venit, nisi potenter adjuvetur, hinc, ex Anglia, a Batavis, non modo nihil effecturum, quod dignum sit suo genere, sed et prodactis quaecunque ipsi restabant, propiorem quam hactenus inopiae fore.

D. Gunderodio33 non dubitandum, quin res bene sit processura.

Hanoviae non frustra metuis, praesertim si quid comiti34 acciderit humanitus et rerum arbiter maneat Solmensis Labachius35. Ita meretur Ramseii36 virtus, ut non regina tantum Bohemiae37, quae laudem hanc praeripuit caeteris, sed et principes omnes pro eo laborare debeant.

Credibile est, si pactiones nondum consummatae sunt, ducis, qualis est Waertius38, usum pluris fore Bavaro39 quam eam pecuniam, quanti Gustavum Hornium40 aestimaverat. Et generosus ducis Bernhardi animus et quod Benfeldii esse Waertium voluit spem mihi facit, si aliter liberari Hornius non poterit, Suedorum preces apud ipsum irritas non fore.

266

Ingewaldus Crusius41, ad nos si venerit, experietur potentissimas esse apud me commendationes tuas.

Forbisherus42, qui pro rege Poloniae43 hic fuit, it cum principe Casimiro44 in Hispaniam et Italiam. Castilionaei copiae jam nunc augescere incipiunt. Principi Arausionensi45 bonam firmamque valetudinem ac res prosperas precor nec minus tibi, Illustrissime Domine, ac tuis.

Lutetiae 7 Maii novi Calend. 163846.

Excellentiae Vestrae perpetuo cultu addictissimus
H. Grotius.

Adres: Ludovico Camerario, Reginae Regnique Sueciae Consiliari et Legato apud Praepot. Ord. Foeder. Belgii.

Boven aan de brief in de copie te Uppsala in margine: R. 6/16 Maij 1638.