eLaborate
::: eLaborate options :::
    Show pagebreaks
    Show variations
    Search



    Searchform

    Fulltext search

    Search domain

    Search site
    Search current document

    Letter



    280

    3573. 1638 mei 10. Van N. van Reigersberch1.

    Mijn Heer,

    Dese mael hebbe ick dubbel deel gehadt2, daerover ick mij ten hoochsten hebbe te bedancken te meer, omdat een van de twee brieven3 vol was van seer substantieele advisen ende beter gestoffeert als ick wel in lange hebbe ontfangen. Hope uEd. daerin sal continueren, opdat ick materie mach vinden om, off het daertoe t'eenyger tijt quam, voor de uwe yet te connen doen bij degeene, die al vermach.

    De Staten van Hollant sijn gescheyden hebbende geconsenteert den tweehondersten penynck, die renderen sal anderhalff millioen, ende voorts in ander cleine middelen ende negotiatie van 1300m guldens tot ontrent drie millioenen een halff. De vierduisent waertgelders sullen worden aengenomen. Op het secours van Sweden is geen resolutie genomen.

    De lantgravinne4 heeft naer d'expiratie van tresves d'hostiliteyt begonnen met het overvallen van Paterborn ende ruineren van eenyge keyserse. Gallas5 is noch ontrent de Weser. Picolomini6 heeft met de Bergsche ende Gulicksche standen gehandelt de inquartierynge te verlaten voor vijffentwintychduysent rijxdaelders; dat moeten zij geven om te doen vertrecken die niet langer blijven kan, alsoo optreckt naer de frontieren van Vranckerijck.

    Den churvurst van Ceulen7 ende hertoch van Nieuburch8 delibereren, hoe sij de contributiën, die den vicomte de Turenne9 van haer onderdanen vordert, sullen beletten; doch indien waer is hetgene men hier gelooft, dat de gemelte vicomte met duysent paerden door Luxemburch naer Vranckerijck is gereden, soo houven sij haer daer niet verder mede te becommeren.

    Het voetvolck is noch ontrent Luyck. Bilderbeeck10 adviseert, dat den hertoch van Beyeren11 hem in persone voucht bij het leger, dat tegens hertoch Barent12 gaet. De lichtynge van den churvorst13 avanceert tamelijck.

    Dat op de zee met meer ijver moet worden geleth verstaet men des te beter, omdat advisen commen, dat den conynck van Spaengiën14 remitteert vijftichduisent croonen ter maent om tot d'equipage tot Dunckercke gebruyckt te worden.

    Wt Dansych schrijft mij monsieur Pels15, dat hij daer hadde verstaen, dat de lantbotten, hetwelcke is den cleinen adel, veel difficulteyt tegens het heffen van den tol maeckten ende de stat wel geresolveert was haer van hare vrijheyt niet te

    281

    laten verminderen vertrouwende haer wel te sullen maintineren, ten ware haer opquame gewelt van wtlantsche hulpe. Ick sal niet versuimen aen te houden, dat den soon16 met den eersten werden gesonden.

    Aelianus17 vint hem seer perplext, voorsiende genouchsaem, soo het werck niet voortgaet, de ruine van sijne broeders18, ende haer voornemen kan hij niet favoriseren. Dat den tijt het getal van sijne vrienden hier vermeerderen sal, kan ick niet sien. Onsen Neeff19 seyde mij dese dage, dat hij hem seer peneux vint ende qualijck weet, hoe hij van het werck van den tol spreecken sal.

    Met Caesar20 sal ick een eynde sien te maecken ende bij alle occurrentien uEd. ende de uwe garen dienen. Uwen tweeden21, die nu bij ons is, bevalt mij heel wel, is van een geseggelijck naturel ende goet van oordeel. Bij Numerianus22 hope ick hem, als het tijt is, vrienden te doen vinden, ondertusschen hem hier alle mogelijck addresse geven, opdat hij t'eenyger tijt mach seggen: ingenio famae damna rependo meae23.

    Naer onsen neeff Reigersberch24 verlange ick, dat hij wt Italie comme. Heeft hij daer geleert de cunste van weynych te spreecken soowel als weynych te schrijven, soo sal hij hem niet licht verpraeten. Dan het schijnt, dat degene, die buyten sijn, niet dierder en vinden als den inkt ende het pampier, hetwelcke in Duytslant min vremt is, alsoo het oorloge daer veel pampiermolens heeft gedestrueert.

    Met monsieur Vickevoort25 vrienschap te doen hope ick uEd. hem wel sal bevinden.

    Desen 10 Mey 1638.

    Ick kan niet sien, off, indien de handelynge te Ceulen moste vallen, uEd. derrewaerts soude moeten gaen.

    Adres: Mijn Heer Mijn Heer de Groot, Raet ende Ambassadeur van de coninginne ende Croone van Sweden bij den Alderschristelijcksten Conynck.

    In dorso schreef Grotius: de la main du jeune Pels. 10 mey 1638 N. Reigersberg.

    Boven aan de brief schreef Grotius: Rec. 20 may.

    Notes



    1 - Hs. Amsterdam, UB. coll. RK., M13a. Eigenh. oorspr. Niet ondertek. Gedrukt Rogge Br. Nic. v. Reigersb. p. 458. Antw. op nos. 3551 en 3552; beantw. d. no. 3589.
    2 - No. 3551 en 3552.
    3 - No. 3552.
    4 - Amelia Elisabeth van Hanau-Münzenberg, landgravin van Hessen-Kassel.
    5 - Matthias, graaf Gallas, keizerlijk bevelhebber.
    6 - Ottavio d'Arragona, prins van Piccolomini, hertog van Amalfi.
    7 - Ferdinand van Beieren.
    8 - Wolfgang Wilhelm, hertog van Neuburg en Jülich-Berg.
    9 - Henri de La Tour d'Auvergne, burggraaf van Turenne.
    10 - Henrick van Bilderbeek, Staats agent te Keulen.
    11 - Maximiliaan I, keurvorst van Beieren.
    12 - Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.
    13 - Karl Ludwig van de Palts.
    14 - Philips IV.
    15 - Paulus Pels.
    16 - Pieter Pels.
    17 - Schuilnaam voor Petter Spiring Silvercrona.
    18 - Voor hun namen zie men p. 108 n. 2.
    19 - Schuilnaam voor Frederik Hendrik.
    20 - Codenaam voor Rotterdam. Het betreft hier de pogingen namens Grotius ondernomen om diens achterstallig salaris als pensionaris van Rotterdam alsnog uitbetaald te krijgen.
    21 - Pieter de Groot.
    22 - Codenaam voor Amsterdam.
    23 - Ovidius, Heroid. 5. 32.
    24 - Johan van Reigersberch.
    25 - Joachim de Wicquefort.