484

4145A. 1639 juni 4. Aan [P. Spiring Silvercrona].1

De saecken gaen hier soo taemelijck wel. Hesdyn wert met 36 stucken beschoten, een uytvall is wel gerepousseert. Men hoopt die plaetse, die Vranckrijck om de groote naerderheyt veel nutter is als die den vijandt quaet can doen, Fransch sal sijn voor Saint-Jean.2 Wij hooren hier dat mijnheer den prince van Orange weynich werckx daeraeff maeckt ende mijnheer den cardinael, hoorende 't voornemen van mijnheer den prince van Orange, seyt: voila, de b[e]aux violons. Monsieur de Fecquire,3 de Maes sijnde gepasseert, schijnt Mommedy te willen belegeren. Mijnheer den mareschall de Chastillon4 heeft het colyck ende een dobbelde anderdaechsche coortse, niet t'eenemael sonder peryckel sijnde te Compiègne; sijn leger gaet nae Guise. De Fransche vloote is in zee ende meent, soo veele gissen, haer te vougen bij de Hollanders om yet aen te grijpen bij de Vlaemsche custen off, soo dat niet en valt, Spangiën te beschaedigen. Aen mijnheer den hertoch van Wiemaren5 wert het beloofte gelt nu eerst gegeven. Infanterie ontbreckt hem vooralsnoch om yet te doen in Duytslandt.

In Italiën gaen de saecken voor Vranckrijck quaelijck. Den hertoch van Longueville6 blijft noch te Lion, sijn volck passeert allenskens de bergen, nae 't oude kerckhoff van de Françoysen, insonderheyt in de somer. Tryn is in handen van de Spangiaerden ende oversulcx aen de Françoysen alle wech affgesneden om Casal te ontsetten. Monsieur de Chavigny7 heeft sijn best gedaen om soowel Thurijn als 5 ofte 6 andere steden die de weduwe van Savoyen8 noch in handen heeft, te becomen in bewaeringe van Fransche guarnisoenen, alsoo die van Piedmont door de groote inclinatie die sij hebben aen de twee princen van Savoyen,9 alle die plaetsen die in haere handen sijn, overgeven, maer de weduwe wel weetende wat haet sij alreede heeft behaelt door het volgen van de Fransche parthie, schroomt verder haer te engageren ende quaem gaeren tot de neutraliteyt, die père Menot10 soolange geraeden heeft ende daerdoor in de indignatie gecomen sijnde van het hoff van Vranckrijck, door de weduwe, vanhier daertoe geperst sijnde, is uyt het hoff van Piedmont versonden, maer niet soo men hier wilde, nae Pignerol.11 Men slaet hier voor die plaetsen, soo die in handen sijn van de weduwe, als die bij de Spaenschen ofte twee Savoyesche princen werden beseten, te stellen in bewaeringe van den paus totdat de vreede sal werden gemaeckt, maer ick meene die Spangiaerden, die alreede veele innehebben ende de rest haest meenen te becomen, daertoe niet licht en sullen verstaen.

485

De saecken van de lantgravinne12 werden hier minder behartigt om de groote successen van den heer Banier.13 De voorgenomen neutraliteyt meen ick niet dat sij licht sal becomen, elck parthie op haer voordeel lettende. Soo haere vorstelijcke Genade wedercompt in het oorloch, dat soude de saecken van monsieur d'Estampes seer verschonen14 ende misschien hem wederbrengen in sijne ambassade, alsoo monsieur de La Barde,15 weetende hier meer voordeels te doen, sich niet sonder groote moeyte bij mijnheer den cardinael heeft geëxcuseert ende sijne excuse is aengenomen. Vranckrijck thoont in alles dat sij wel op haer eygene saecken letten ende anderen tot haer voordeel connen gebruycken.

Den prins Casimir,16 claegende over de gevanckenisse te Selon, is gebracht nae Cisseron,17 daer hij nu seyt veel arger te sijn, ende gebruyckt prins Radzivil18 ende anderen om gebracht te werden in de Bastille ofte in 't Bois de Vincenne, maer men vreest dat middel gesocht wert om onderwegen te esschapperen.

Soo daetelijck compt bij mij den collonel Bets19 met brieven van sijne vorstelijcke Genade van Wiemaren om hier te bevorderen de wisselinge van Jan de Weerth ende Enckefort met den mareschall Horn, Tupadel ende Schavellitsky.20 Godt geve gluck daertoe, 't en sal aen onse arbeyt niet gebrecken. Den prins van Condé21 seggen eenige dat gaet nae Pompelone.22 Den hertoch van Longueville wert bij eenige suspect, alsoff hij sijnen sweeger den prince Thomas te veel favoriseerde;23 is noch ontrent Lion ende niet meer als één regiment die bergen gepasseert. De Françoysen senden eenige scheepen, oock volck te lande nae Nissa, offet geattacqueert wierde te defenderen. Melo24 maeckt in Italiën ende bij Constans een leger om tegens de Elsas te gaen. 's Coninckx vloot is bij Belle-Isle. 't

486

Bovenaan de copie staat: Parijs, den 4 Juny 1639.